Την Κυριακή συμπληρώνεται ένας μήνας ανεπανάληπτης, ως προς την ένταση και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της, τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο. Ο στόχος είναι εμφανής: να δοκιμαστούν τα αντανακλαστικά της Αθήνας, διπλωματικά, πολιτικά και, βεβαίως, στρατιωτικά. Χθες η Αγκυρα έδωσε εντολή για δραστηριοποίηση του «Τσεσμέ» σε μια περιοχή μεταξύ Θάσου, Σαμοθράκης και Λήμνου εντός διεθνών υδάτων, αλλά και χώρου ευθύνης του ελληνικού Κέντρου Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης. Προχθές το βράδυ, σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής δραστηριοποιήθηκαν στην περιοχή των Ιμίων, υπό την κάλυψη του νυχτερινού σκότους, κάτι που δεν είχε καταγραφεί τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον όχι στη θάλασσα. Την ίδια στιγμή, στο Κυπριακό, η Αγκυρα δείχνει τις προθέσεις της, υπονομεύοντας πρακτικά τη διαπραγματευτική διαδικασία για μια ουσιαστικά ασήμαντη λεπτομέρεια –την αναφορά στο «ενωτικό» δημοψήφισμα στα σχολεία– η οποία έχει βασικό στόχο την απομάκρυνση του ενδιαφέροντος από την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, ζητήματα στα οποία η Τουρκία δεν θέλει να κάνει πραγματικές παραχωρήσεις και συμβιβασμούς.
Η αντίδραση της Αθήνας σε όλες τις τουρκικές προκλήσεις κινείται εντός ενός πλαισίου ως προς τα προβλεπόμενα από τις διεθνείς συνθήκες, πάντα με την αρχή της αναλογικότητας (παρουσία σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού ή του Λιμενικού έναντι αντίστοιχων τουρκικών) και με μια αρκετά εκτεταμένη, σιωπηρή διπλωματική εκστρατεία προς όλους τους διεθνείς οργανισμούς, αλλά και τις πρωτεύουσες μεγάλων χωρών. Αν και η απόφαση του Αρείου Πάγου της 26ης Ιανουαρίου, για μη έκδοση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που κρατούνται στην Ελλάδα, χρησιμοποιείται από αρκετούς (και την τουρκική πλευρά) ως ένα βασικό επιχείρημα για την εκδήλωση της νευρικότητας από την Aγκυρα, η πάροδος των ημερών αναδεικνύει ότι μάλλον πρόκειται για μια διπλωματικά βολική αφορμή.
Από την ημέρα «ξενάγησης» του Τούρκου Α/ΓΕΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ στην περιοχή των Ιμίων, μέχρι και χθες, η Aγκυρα έχει ξεδιπλώσει όλο το φάσμα των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο, από τη θεωρία περί μη ύπαρξης χωρικών υδάτων και την αμφισβήτηση ελληνικών νησιών έως το δικαίωμα διεξαγωγής ερευνών (χωρίς προηγουμένως να έχουν καθοριστεί οικονομικές ζώνες), ακόμη και στο κέντρο του αρχιπελάγους. Πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι τα περιστατικά των τελευταίων εβδομάδων έχουν διεκπεραιωθεί από τις «αποδεκατισμένες» στελεχικά τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και μάλιστα υπό καθεστώς ποδηγέτησης. Κάτι που αφαιρεί από την Aγκυρα το παλαιότερο επιχείρημα περί ύπαρξης ενός «παράλληλου» στρατιωτικού βραχίονα, ο οποίος δεν ήταν πάντα υπάκουος προς την πολιτική εξουσία.
Eθνικιστική στροφή
Η τουρκική προκλητικότητα εξηγείται, επιπλέον, ως μέρος της εθνικιστικής στροφής του κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ώστε να εξασφαλίσει ψήφους απαραίτητες για το συνταγματικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου. Με βάση τη συγκεκριμένη εξήγηση, η Αθήνα θα πρέπει να αναμένει «αναταράξεις» στο Αιγαίο για ακόμη δύο μήνες. Οι λιγότερο αισιόδοξοι αυξάνουν τη χρονική περίοδο σε δύο χρόνια, φθάνοντας έως το 2019, όταν θα πραγματοποιηθούν οι πρώτες εκλογές με το νέο σύστημα το οποίο παρέχει υπερεξουσίες στον πρόεδρο, δηλαδή τον κ. Ερντογάν. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι επιβεβαίωση του δεύτερου σεναρίου ισοδυναμεί με μονιμοποίηση της έντασης και των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο. Σε αυτή την περίπτωση, η Αθήνα θα πρέπει να είναι οπλισμένη με πολύ γερά νεύρα προκειμένου να εξακολουθήσει να αντιδρά νηφάλια σε ένα παιχνίδι που, κάποια στιγμή, θα μπορούσε να λάβει πολύ επικίνδυνη τροπή.