Ολα τα σύγχρονα κράτη επιδιώκουν να αποκτήσουν λειτουργικό, δίκαιο και ανταγωνιστικό σύστημα φόρων. Ολα τα κράτη που σέβονται τα χρήματα των φορολογουμένων και την παραγωγική προσπάθεια των πολιτών. Ολα τα κράτη προσπαθούν να έχουν μια καλή φορολογική διοίκηση, δηλαδή υπαλλήλους, στελέχη, εξοπλισμό και, κυρίως, σύστημα αυστηρής συλλογής των φόρων που επιβάλλει η Βουλή.
Ολοι πλην Ελλάδας. Επί πάρα πολλά χρόνια, ακόμη και οι θετικές προσπάθειες που κάνει κάποιος υπουργός, κάποιας κυβέρνησης, είτε καταργούνται λόγω δήθεν πολιτικής διαφωνίας, είτε σιωπηρά δεν συνεχίζονται, είτε νοθεύονται προς όφελος κάποιων ομάδων συμφερόντων. Γελοιοποιείται το κράτος όταν οι μόνες μεταρρυθμίσεις που διατηρούνται είναι όσες επιβάλλονται κατόπιν καταστροφικών δημοσιονομικών περιπετειών και τότε, πάλι, επειδή μας πιέζουν οι «έξωθεν ελεγκτές».
Δυστυχώς, οι φόροι είναι, στην Ελλάδα αλλά και αλλού, πολιτικό ζήτημα. Μάλιστα, για την πλειοψηφία που διόρισε ο λαός, οι φόροι είναι πολιτικό «όπλο». Δήθεν για κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά στην πράξη για τον ίδιο πάντοτε λόγο: τη διασφάλιση περισσοτέρων ψήφων από αυτό το τεράστιο τμήμα του πληθυσμού που ξέρει ότι το εισόδημά του εξαρτάται από τον κρατικό κορβανά.
Βλέπετε, τα 88 δισεκατομμύρια που σκοπεύει να βάλει στο κρατικό ταμείο ο κ. Τσίπρας είναι κάποια «υπεραπόδοση» της οικονομίας. Και ας γνωρίζει, κάθε λογικός διαχειριστής, πως όταν τα μισά χρήματα μιας οικονομίας των 184 δισ. (που είναι η εκτίμηση για το τρέχον ΑΕΠ φέτος) ελέγχονται από το κράτος (και μάλιστα από το δικό μας κράτος) η οικονομία δεν μπορεί να πηγαίνει καλύτερα. Ακόμη και οι απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ βλέπουν ότι μέχρι το 2021 το κράτος θα αφαιρεί από την οικονομία 10 εκατοστιαίες μονάδες περισσότερες (πολύ κοντά στο 50%) από όσες έπαιρνε το 2008, το καλύτερο έτος προ κρίσης.
Τώρα, περισσότερο από ποτέ, η χώρα χρειάζεται μια σοβαρή και μεθοδική μεταρρύθμιση του συστήματος φόρων. Με την πρόοδο που επιτελείται μετά την εγκατάσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Εσόδων και με την προϋπόθεση ότι θα βελτιωθούν οι εισπρακτικές ελεγκτικές υπηρεσίες, θα μειωθεί η φοροδιαφυγή και θα διευκολυνθεί η επιχειρηματική παραγωγή, το κράτος μπορεί να αναθεωρήσει με ένα μακρόπνοο πρόγραμμα τον ρόλο του στην οικονομική ανάπτυξη και την υποστήριξη της κοινωνίας.
Το εμπόδιο είναι, και πάλι, η πολιτική. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: η σπουδαιότερη μείωση φορολογίας ώστε ρεαλιστικά να επιδιώξουμε την επάνοδο παραγωγικής αύρας δεν είναι η μείωση του φόρου κερδών, όπως παραδοσιακά εκτιμούμε, ούτε η μείωση του υψηλότερου συντελεστή φορολόγησης του εισοδήματος.
Πρώτος στόχος πρέπει να γίνει η περικοπή των υποχρεωτικών κρατήσεων επί των εισοδημάτων από μισθούς, ανεξάρτητες υπηρεσίες και επιχειρηματική αμοιβή. Οι κοινωνικές παρακρατήσεις κυμαίνονται στα 26-28 δισ. ευρώ ακόμη και αυτά τα χρόνια της κρίσης, ενώ και προ κρίσης, στα ίδια επίπεδα ήσαν, αφού το υψηλότερο επίπεδο καταγράφηκε το 2008 με υποχρεωτικές εισπράξεις 31 δισ. ευρώ.
Μια γενναία μεταρρύθμιση θα ήταν να μειωθούν οι υποχρεωτικές εισφορές κατά 10 μονάδες, κυρίως από το τμήμα που αποκαλούμε «του εργαζομένου», κίνηση που οδηγεί αυτομάτως σε άνοδο του διαθέσιμου εισοδήματος. Ενα μικρότερο μέρος της ίδιας μείωσης θα γίνει στο τμήμα των κρατήσεων που υποχρεούται να πληρώνει η επιχείρηση, ώστε να αποκατασταθεί η ελάφρυνση του κόστους εργασίας που είχε πραγματοποιηθεί μετά το 2012 και ανέτρεψε αμέσως η κυβέρνηση Τσίπρα. Η στοχευμένη μείωση φόρων αποτελεί το καλύτερο εργαλείο ανόρθωσης της οικονομίας και πρέπει να γίνει το κεντρικό πεδίο πολιτικής σύγκρουσης μεταξύ των κομμάτων.