Απόγευμα Παρασκευής στους Αγίους Αναργύρους. Στην αίθουσα του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας στη Δαβάκη και Πίνδου, περίπου 40 άτομα κάθονται στις καρέκλες που έχουν τοποθετηθεί κυκλικά στην αίθουσα. Ανάμεσά τους 20άρηδες αλλά κυρίως άτομα μεγαλύτερα σε ηλικία, γυναίκες και άνδρες έως και 60 ετών που αναζητούν μια δεύτερη ευκαιρία να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα. Για τους δικούς τους λόγους ο καθένας δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μαζί τους και μια ομάδα από τον ΟΚΑΝΑ. Οι περισσότεροι θέλουν να διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες, να αλλάξουν ζωή.
Ηρθαν να δουν θέατρο. Πιο σωστά, την ανοικτή πρόβα της παράστασης «Ολα αυτά τα υπέροχα πράγματα», που σκηνοθέτησε η Ιόλη Ανδρεάδη και ανέβηκε χθες στον Κάτω Χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Ενας μονόλογος των Ντάνκαν Μακ Μίλαν και Τζόνι Ντόναχο που ερμηνεύει η Μελίνα Θεοχαρίδου, ηθοποιός που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο εδώ και 14 χρόνια. Οι περισσότεροι θεατές μπαίνουν στον χώρο σκεπτικοί κουβαλώντας τα προβλήματα της ημέρας, λίγοι είναι οι χαμογελαστοί. Ομως η αυστηρότητα και το αμήχανο βλέμμα στα πρόσωπά τους διαλύονται όταν η ηθοποιός τούς μοιράζει χρωματιστά post-it. Τα δείχνουν ο ένας στον άλλον, αστειεύονται, φωτογραφίζονται μεταξύ τους. Κάποιος κολλάει το δικό του στη θέση της καρδιάς, ένας άλλος κύριος στα παπούτσια του.
Ολοι τους, χωρίς να το αντιληφθούν άρχισαν να συμμετέχουν στη διαδραστική περφόρμανς. Η τζαζ μουσική χαμηλώνει, σχεδόν σβήνει και η παράσταση αρχίζει… «Οταν έμαθα τι έκανες, όταν έμαθα τι πήγες κι έκανες, άρχισα χωρίς άλλη σκέψη να φτιάχνω αυτήν τη λίστα. Μια λίστα με όλα τα ωραία που υπάρχουν σ’ αυτόν τον κόσμο. Μια λίστα με όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα για τα οποία αξίζει να ζεις», λέει η αφηγήτρια της ιστορίας και απαριθμεί όσα έγραψε στη λίστα για αρχή: «Παγωτό από την Αθηναία», «Μπουγέλο – και χωρίς να έχει καύσωνα», «Να γλιστράει και να πέφτει μπροστά στα μάτια σου, αυτός που αντιπαθείς», «Καρουσέλ στα Αηδονάκια», «Να σε αφήνουν να δεις “Απαράδεκτους” μετά τις 10 το βράδυ», «Να κρύβεσαι: κάτω από τα σκεπάσματα, μέσα στην ντουλάπα, μέσα στο στρουμφόσπιτο»…
Οι αντιδράσεις των θεατών είναι ανάμεικτες. Κάποιοι δεν έχουν ξαναδεί διαδραστική παράσταση και ενθουσιάζονται από τη διαδικασία. Αλλοι δεν συμμερίζονται τη συγκίνηση. «Δεν θέλω να συμμετάσχω», απάντησε μια κυρία όταν η ηθοποιός της έδωσε ένα post-it. Οι περισσότεροι σχολίαζαν όσα έβλεπαν. «Ηταν ένα απελευθερωμένο κοινό», λέει αργότερα η σκηνοθέτις, «με τις πιο αυθόρμητες αντιδράσεις που είχαμε σε όσους χώρους κάναμε πρόβα με θεατές».
Ομως τι ακριβώς ένιωσαν το περιέγραψαν κατά τη διάρκεια της ανοικτής συζήτησης που ακολούθησε με τη διευθύντρια του σχολείου Ελένη Καλογερή και την καθηγήτρια Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου, οι οποίες βοήθησαν να αναπτυχθεί η σχέση των θεατών με τη θεατρική ομάδα. «Πρέπει να αντέχουμε», σχολίασε θεατής εξηγώντας ότι βιώνει κάτι ανάλογο. Μια κυρία στάθηκε στο χιούμορ, αυτό την εμψύχωσε. Οι περισσότεροι βρήκαν ομοιότητες με τις δικές τους ζωές. Αλλωστε, το έργο «Ολα αυτά τα υπέροχα πράγματα» (Every brilliant thing) μιλάει για την κατάθλιψη ή για το τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε γι’ αυτούς που αγαπάμε. Σε μετάφραση Αντώνη Γαλέου και ελεύθερη προσαρμογή από την Ιόλη Ανδρεάδη και τον Αρη Ασπρούλη (οι δυο τους έκαναν τις επιτυχίες «Οικογένεια Τσέντσι» και πέρυσι το «Young Lear»), ο μονόλογος των Ντάνκαν Μακ Μίλαν και Τζόνι Ντόναχο σε κάνει να νιώθεις ότι δεν είσαι μόνος. «Είναι ένα έργο που μας μιλάει για το πώς είναι να εστιάζεις κάπου άλλου. Και σ’ αυτήν τη φάση της ζωής μας κοινωνικά και πολιτικά μάς αφορά πολύ», σημειώνει η σκηνοθέτις. «Με καλλιτεχνική ματιά αλλά και κοινωνικές πτυχές θα μπορούσε να παρουσιάζεται σε σχολεία υποβαθμισμένων περιοχών, φυλακές, ψυχιατρεία κ.ά.».
Στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, όπου παίζεται από χθες η παράσταση, παρακολουθούμε τη ζωή ενός κοριτσιού από τα 7 του χρόνια έως τα 37 και μαζί τις αντιδράσεις στις απόπειρες αυτοκτονίας της μητέρας της, τις οποίες ξόρκιζε φτιάχνοντας μια λίστα με τα ομορφότερα πράγματα της ζωής. Κάθε πράγμα για το οποίο αξίζει να ζεις. «Εδώ η κατάθλιψη δεν γίνεται θέαμα. Δεν παρακολουθούμε μια ηρωίδα που φωνάζει αλλά τι κάνει για να ξεφύγει απ’ ό,τι την τυραννάει».
Αλλά η Ιόλη Ανδρεάδη έχει ακόμη μία παρουσία αυτόν τον μήνα. Το «Φονικό στην εκκλησιά» του Τ.Σ. Ελιοτ, σε μετάφραση Γ. Σεφέρη, που ανέβασε στην Καβάλα το καλοκαίρι, τώρα παρουσιάζεται στο Δημοτικό θέατρο του Πειραιά με νέα διανομή, τη Ρούλα Πατεράκη και τον Νίκο Ψαρρά. Κι έπειτα αρχίζει η προετοιμασία του καλοκαιριού. Οι πρόβες για τον «Ιωνα» του Ευριπίδη που θα παρουσιάσει στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων με τον Κωνσταντίνο Μπιμπή και τη Δήμητρα Χατούπη.
«Ολα αυτά τα υπέροχα πράγματα», στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (τηλ. 210-92.12.900).