Αύξηση της εξάρτησης των εγχώριων τραπεζών από τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας, ELA, σημειώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, ύστερα από εννέα συνεχόμενους μήνες μείωσης, αποτυπώνοντας τη δραστική επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκαλούν οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι εγχώριες τράπεζες στο τέλος Φεβρουαρίου άντλησαν μέσω ELA 43,15 δισ. ευρώ έναντι 42,81 στο τέλος Ιανουαρίου, τερματίζοντας μια πτωτική πορεία 9 μηνών: από τον Απρίλιο του ’16 μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο ο ELA είχε μειωθεί κατά 24 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα μεγάλο «πισωγύρισμα», που μεταδίδει ένα ιδιαίτερα αρνητικό μήνυμα στους επενδυτές για την πορεία της χώρας. Η αύξηση του ELA κατά 300 εκατ. είναι αποτέλεσμα των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθώς και της απώλειας της εμπιστοσύνης. Εδώ και μήνες μέλη της κυβέρνησης δηλώνουν ότι «την επόμενη εβδομάδα θα κλείσει η αξιολόγηση», κάτι που δεν γίνεται.
Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι η προηγούμενη αύξηση του ELA σημειώθηκε τον Μάρτιο του 2016 όπου πάλι υπήρχε ανησυχία για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη αξιολόγηση θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί τον χειμώνα του 2015 ενώ η δεύτερη αξιολόγηση τον Φεβρουάριο του 2016, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη της χώρας στο QE. Ωστόσο η δεύτερη αξιολόγηση παραμένει υπό «διαπραγμάτευση» ενώ η κυβέρνηση δεν φαίνεται να απασχολείται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις των καθυστερήσεων στην πραγματική οικονομία: το ΑΕΠ κατά το τέταρτο τρίμηνο 2016, τελικά, σημείωσε «βουτιά» -1,1%, στο πρώτο τρίμηνο του 2017 όλες οι ενδείξεις δείχνουν περαιτέρω συρρίκνωση, οι εκροές καταθέσεων από τις αρχές του έτους φτάνουν τα 3 δισ. ευρώ, ενώ εξαιρετικά ανησυχητική είναι η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), ειδικά στο δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, που φαίνεται ότι φτάνει τα 2 δισ. ευρώ εκτροχιάζοντας τα σχέδια – δεσμεύσεις των τραπεζών για τη μείωση των NPLs.
Στο πλαίσιο αυτό, και χωρίς να υπάρχει σαφής ορατότητα για το πότε θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, στην Αθήνα θα βρεθεί, σήμερα και αύριο, η επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) Ντανιέλ Νουί. Η κ. Νουί θα έχει συναντήσεις με τον διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα και τους επιτελείς των συστημικών τραπεζών. Η συνάντηση με τις τράπεζες έχει προγραμματιστεί για σήμερα το μεσημέρι με τη συμμετοχή του προεδρείου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), των διευθυνόντων συμβούλων των συστημικών τραπεζών και των προέδρων των επιτροπών της ΕΕΤ. Στο επίκεντρο θα βρεθούν το φλέγον ζήτημα των «κόκκινων» δανείων και η ρευστότητα, καθώς η επιδείνωση που καταγράφεται στο ξεκίνημα του 2017 και στα δύο αυτά κρίσιμα μέτωπα ακυρώνει την πρόοδο που είχε σημειωθεί κατά το β΄ εξάμηνο του 2016, δημιουργώντας ανησυχία. Η κ. Νουί αναμένεται να υπενθυμίσει στους επιτελείς των τραπεζών τη σπουδαιότητα στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων και τα σχετικά χρονικά περιθώρια. Από την πλευρά τους οι τραπεζίτες θα υπογραμμίσουν τις δυσκολίες που δημιουργεί το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον αλλά και οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του νομικού πλαισίου για τα «κόκκινα» δάνεια, με σημαντικότερες εκκρεμότητες τον αναβαλλόμενο φόρο και τη νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών που θα εμπλακούν στις αναδιαρθρώσεις. Επίσης, θα υπογραμμίσουν την ανάγκη άμεσης ένταξης της Ελλάδος στο QE, μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, προκειμένου τα οφέλη να περάσουν γρήγορα στην οικονομία και στις τράπεζες.