Εφόσον η θέση της κυβέρνησης για το ευρωπαϊκό μέλλον εκφράζεται από το άρθρο που υπέγραψε ο πρωθυπουργός στη χθεσινή «Εφημερίδα των Συντακτών», τότε η χώρα δεν έχει θέση στο ζήτημα· έχει μόνο άρνηση. Ολη η ουσία του άρθρου συμπυκνώνεται σε 17 λέξεις: «Οποιοδήποτε επίπεδο ενισχυμένης συνεργασίας θα πρέπει να είναι ανοιχτό και ελεύθερα προσβάσιμο σε όλα τα κράτη-μέλη».
Ο καθένας, εφόσον διαθέτει μια στοιχειώδη γνώση των ευρωπαϊκών θεσμών, αντιλαμβάνεται ότι πρακτικά κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε πραγματοποιήσιμο – προϋποθέσεις που τίθενται σαφώς στο άρθρο του πρωθυπουργού. Αν η άμεση πρόσβαση στους κύκλους ενισχυμένης συνεργασίας είναι αυτομάτως δυνατή στον οποιονδήποτε, αυτό θα σημαίνει πολύ απλά ότι η ενισχυμένη συνεργασία δεν θα είναι τίποτε περισσότερο από λέξεις άνευ περιεχομένου. Η δυνατότητα πρόσβασης συνδέεται, εκ των πραγμάτων, με τον βαθμό της εμβάθυνσης. Οι αναλογίες που χρησιμοποιεί σχετικώς ο συντάκτης του πρωθυπουργικού άρθρου, π.χ. εκείνη του πλοίου στο οποίο ταξιδεύουμε όλοι μαζί, είναι παραπειστικές. Πολλαπλές ταχύτητες δεν σημαίνει ότι «επειδή ορισμένοι επιθυμούν να μείνουν στις καμπίνες τους, κλειδώνουμε τις πόρτες σε όσους θέλουν να βγουν στο κατάστρωμα». Ακριβέστερη, νομίζω, είναι η αναλογία του σχολείου: κανείς δεν σε εμποδίζει να πηδήξεις μια τάξη, υπό την προϋπόθεση ότι μπορείς να παρακολουθήσεις τα μαθήματα. Αλλά στον Τσίπρα, όλοι το έχουμε πια καταλάβει, αρέσουν τα ταξίδια· έχουμε επίσης καταλάβει από την αμορφωσιά του ότι ποτέ δεν του άρεσε το σχολείο.
Για να μείνουμε όμως στην αναλογία του πλοίου, αυτό που ζητεί ο Τσίπρας με την ελεύθερη πρόσβαση είναι να μπορεί να κατσικώνεται στις καμπίνες των άλλων. Ζητεί, στην πραγματικότητα, μια Ευρώπη σαν τα μούτρα μας, που ελάχιστα θα διαφέρει από τον Υπαρκτό Ελληνισμό και στην οποία οι ανίκανοι θα επιβιώνουν μια χαρά εις βάρος των ικανών. Μια Ευρώπη, με άλλα λόγια, καταδικασμένη στη δική μας ακινησία. Οι λογικοί άνθρωποι, υπό συνθήκες πίεσης, κάνουν την ανάγκη τους φιλοτιμία και προχωρούν· εμείς ανάγουμε την τεμπελιά και την ανεπάρκειά μας σε υψηλή ιδεολογία και στυλώνουμε τα πόδια…
Win-win
Η ένταση μεταξύ Ολλανδίας και Τουρκίας, έλεγε το δελτίο της Deutsche Welle, «έρχεται τη χειρότερη στιγμή για τον πρωθυπουργό της χώρας, Μαρκ Ρούτε». Κάθε άλλο, αν μου επιτρέπετε. Βεβαίως, η υπαιτιότητα για τα επεισόδια στο Ρότερνταμ είναι των Τούρκων, όμως η Ολλανδία ανταποκρίθηκε ευχαρίστως στην πρόκληση και είχε σοβαρό λόγο. (Εκτός, εννοείται, από την καθαρή ευχαρίστηση να στέλνεις την κυρία με τη μαντίλα από εκεί που ήλθε και, το ακόμη καλύτερο, να κάνεις τον Ερντογάν έξαλλο…)
Για τον Ερντογάν, ο καβγάς με μια δυτική χώρα, και μάλιστα με αφορμή την καχυποψία των Δυτικών έναντι των Τούρκων (γιατί κάπως έτσι θα παρουσιάζει τα πράγματα η κυβερνητική προπαγάνδα στην Τουρκία), τον βοηθά να συσπειρώσει ψηφοφόρους ενόψει του δημοψηφίσματος για την αλλαγή του πολιτεύματος. Για τον Ρούτε, η αποφασιστική αντιμετώπιση των τουρκικών απαιτήσεων στο Ρότερνταμ το περασμένο Σάββατο, μόλις τέσσερις ημέρες πριν από τις αυριανές βουλευτικές εκλογές στη χώρα του, ήταν μια θεόσταλτη ευκαιρία για να δείξει στους ψηφοφόρους ότι δεν είναι μόνο ο ακροδεξιός Βίλντερς που ανταποκρίνεται στις ανησυχίες και στους φόβους τους για τη μουσουλμανική μετανάστευση στην Ευρώπη. Εν ολίγοις, το παιχνίδι ήταν win-win, δηλαδή κερδοφόρο και για τις δύο πλευρές, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Με εμάς, όμως, τι γίνεται και πώς μας επηρεάζει η οξύτητα στις σχέσεις των δύο χωρών; Η Ολλανδία μπορεί να τσακώνεται όσο θέλει με την Τουρκία, καθώς βρίσκεται στην άλλη άκρη της ηπείρου, αλλά εμείς τους έχουμε απέναντι και διατρέχουμε τον κίνδυνο να βρεθούμε κάποια στιγμή σε ρόλο Τζαννετάκου, δηλαδή βολικού καρπαζοεισπράκτορα. Μια ανάλογη επιδείνωση ανάμεσα στην Ελλάδα με την Τουρκία, εφόσον δεν θα ξέφευγε από το πεδίο των δηλώσεων, θα λειτουργούσε συσπειρωτικά για την οποιαδήποτε κυβέρνηση. Αν όμως το επεισόδιο είναι θερμό και καταλήξει με τρόπο που θα θεωρείται ταπεινωτικός για την ελληνική πλευρά, όποια και αν είναι η κυβέρνηση εκείνη την ώρα στην Αθήνα είναι αμφίβολο αν θα μπορεί να σταθεί. Επομένως, από την πλευρά των τουρκικών συμφερόντων, δεν θα ήταν προς όφελος της Τουρκίας μια κατάσταση που θα αποσταθεροποιούσε ή, ακόμη χειρότερα, θα έριχνε την κυβέρνηση Τσίπρα. Μια Ελλάδα ολοένα πιο αδύναμη και πιο απόμακρη από την Ευρώπη εξυπηρετεί καλύτερα τις πάγιες διεκδικήσεις της γείτονος στο Αιγαίο. Η Ελλάδα του Τσίπρα συμφέρει την Τουρκία. Γιατί, λοιπόν, να επισπεύσει το τέλος της;
Σπερματεγχύτης
Ιδού! Αυτά κάνει το lifestyle, ιδίως αν το έχεις στερηθεί μιαν ολόκληρη ζωή και σου έρχεται ξαφνικά ουρανοκατέβατο. Αλλοι το χάνουν με τις ιδιωτικές πτήσεις, τα ταξίδια, τις τιμές, τις στολές, την Disneyland και τα ψώνια. Αλλοι με τη δημοσιότητα, όπως ο Μάκης Μπαλαούρας, που «αποκάλυψε» ότι, επειδή μικρός λάτρευε τα μηχανάκια, εργάστηκε ακόμη και ως σπερματεγχύτης. (Ευτυχώς, σε αγελάδες…)
Ωστόσο, σε κάποιους έμεινε η απορία, αν τελικά κατάφερε ο Μπαλαούρας, με τις σπερματεγχύσεις, να αγοράσει το πολυπόθητο μηχανάκι. Προφανώς, όχι. Πρώτον, διότι το γεγονός ότι ο Μπαλαούρας είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ ισοδυναμεί με πιστοποιητικό ανικανότητας και ανεπάρκειας. Αν είχε κατορθώσει μικρός να πραγματοποιήσει το όνειρό του με λεφτά κερδισμένα από την εργασία του, δεν θα είχε το αίσθημα της αυτοϋποτίμησης και δεν θα είχε σοβαρό λόγο να γίνει κομμουνιστής. Δεύτερον, επειδή, αν είχε πάρει μηχανάκι ο Μπαλαούρας σε νεαρή ηλικία, με τα μυαλά που κουβαλάει, είναι βέβαιον ότι δεν θα βρισκόταν σήμερα κοντά μας να μας λέει τέτοια χαριτωμένα και ο κόσμος μας θα ήταν φτωχότερος…