Μέχρι πολύ πρόσφατα, όταν ένα βρέφος εγκαταλειπόταν στο μαιευτήριο από τους δικούς του, το νοσοκομείο ειδοποιούσε τον εισαγγελέα. Αυτός με τη σειρά του παρήγγελλνε το μωρό να διακομιστεί στο Κέντρο Βρεφών «Μητέρα». Ωστόσο, τα χρόνια της κρίσης, λόγω της δραματικής υποστελέχωσης των φορέων (αλλά και της αύξησης των αναγκών), η ανταπόκριση του ιδρύματος άρχισε να καθυστερεί σημαντικά. Δεν υπήρχαν θέσεις, δεν υπήρχαν οι άνθρωποι, οι πόροι. Ετσι τα βρέφη που εγκαταλείπονταν από τους γονείς τους παρέμεναν για πολλούς μήνες στους νοσοκομειακούς θαλάμους, χωρίς ειδική φροντίδα, χωρίς έστω την υποτυπώδη ζεστασιά.
Στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», όπου πέρυσι ο αριθμός των εγκαταλελειμμένων νεογνών έφτασε σε κάποια στιγμή και τα 35, τα βρέφη νοσηλεύονταν –χωρίς να είναι άρρωστα– στον επονομαζόμενο «θάλαμο τελειομήνων», κοιτώντας επί 24 ώρες τα φώτα στο ταβάνι, πολύ συχνά περνώντας πολλές μέρες χωρίς χάδι. Μαμάδες τους, οι μαίες.
Την 1η Μαρτίου του 2016, ομάδα στελεχών του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (ΙΣΝ) επισκέφθηκε το «Αλεξάνδρα» ακριβώς για να δει από κοντά ποια είναι η κατάσταση στην οποία ζουν τα εγκαταλελειμμένα μωρά στα ελληνικά μαιευτήρια. «Εχω δει πολλά δύσκολα πράγματα τόσα χρόνια, αλλά η εικόνα που αντίκρισα εκεί με σόκαρε και με στενοχώρησε όσο λίγες», λέει στην «Κ» η διαχειρίστρια δωρεών του ΙΣΝ Μυρτώ Ξανθοπούλου. «Εκεί, όμως, είπαμε ότι αυτό πρέπει να αλλάξει». Και πράγματι, χάρη σε μια πλειάδα ανθρώπων τόσο από τον ιδιωτικό όσο και από τον δημόσιο τομέα που συμμερίζονταν την ίδια αγωνία για την τύχη αυτών των παιδιών, το φαινόμενο της πολύμηνης παραμονής βρεφών στα νοσοκομεία και στα μαιευτήρια της χώρας τείνει να εξαλειφθεί.
Το ΙΣΝ απευθύνθηκε στα Παιδικά Χωριά SOS που αποδέχθηκαν την πρόκληση, ενώ βρήκαν αμέριστη συμπαράσταση από το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Αττικής. Αμεσα ένας έτοιμος αλλά ανεκμετάλλευτος ξενώνας στο Αναρρωτήριο Πεντέλης διαμορφώθηκε ειδικά για την υποδοχή των εγκαταλελειμμένων βρεφών και στελεχώθηκε με 12 ειδικευμένες βρεφονηπιοκόμους. Εκεί ήδη έχουν φτάσει 15 παιδιά, το σύνολο των βρεφών που τη δεδομένη χρονική στιγμή νοσηλεύονταν σε δημόσια μαιευτήρια και νοσοκομεία.
Στόχος δεν είναι η παραμονή τους εκεί, αλλά η αποϊδρυματοποίησή τους και στη συνέχεια η αποκατάστασή τους σε ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον. «Αυτό μπορεί να είναι και η βιολογική τους οικογένεια» εξηγεί στην «Κ» ο Στέργιος Σιφνιός, διευθυντής κοινωνικών προγραμμάτων των Παιδικών Χωριών SOS. «Ο όρος “εγκαταλελειμμένα” δεν είναι ακριβής και δεν τον επιλέγω. Οι μανάδες υποχρεώνονται συχνά να τα αφήσουν για διάφορους κοινωνικούς λόγους, όπως κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, χρήσης ουσιών κ.ά. Εμείς πρώτα από όλα διερευνούμε την πιθανότητα της επανένωσης με την οικογένεια. Εάν δεν είναι εφικτό, υλοποιούμε πρόγραμμα αναδοχής ή υιοθεσίας».
Οι φορείς έχουν απευθύνει κάλεσμα για συμμετοχή πολιτών στο πρόγραμμα αναδοχής με εντυπωσιακή ανταπόκριση. Στην πρώτη ενημέρωση, συμμετείχαν 60 άτομα που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον να φιλοξενήσουν ένα παιδάκι σπίτι τους χαρίζοντάς του τη θαλπωρή που του είχε λείψει στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής του. Τα Παιδικά Χωριά SOS και το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Αττικής έχουν αναπτύξει συνεργασία και με την Παιδόπολη του «Αγιου Ανδρέα» όπου φιλοξενούνται παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, 4-12 ετών, με στόχο την ενίσχυση του θεσμού της αναδοχής. Οπως ανέφερε και χθες, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη Βουλή, η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Θ. Φωτίου, στα ιδρύματα της χώρας φιλοξενούνται συνολικά 2.000 παιδιά.
Ενα επιτυχημένο παράδειγμα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στον πλέον κρίσιμο τομέα της παιδικής προστασίας.