Δεν χρειάζεται μακροσκελής εισαγωγή. Αν δει κανείς τους ανθρώπους με ειδικά χαρίσματα να αγωνίζονται στους Special Olympics, θα πειστεί ότι το μόνο που μας κρατά μακριά από την κατανόηση των ταλέντων τους είναι οι προκαταλήψεις μας. Χάρις σε αυτό το αθλητικό κίνημα που γεννήθηκε τη δεκαετία του ’60, η υποτίμηση, ο χλευασμός ή ο φόβος έχουν μετατραπεί σταδιακά σε εγκάρδια αναγνώριση, σε κοινωνική αποδοχή και ενσωμάτωση. Οι ίδιοι οι αγώνες έχουν γίνει ένα πρώτης τάξεως αθλητικό γεγονός με παγκόσμια κάλυψη και φανατικούς υποστηρικτές.
Το Σάββατο το βράδυ βρέθηκα στο ανοικτό στάδιο Planai της αυστριακής πόλης Σλάντμινγκ, όπου έγινε η τελετή έναρξης των χειμερινών Αγώνων για το 2017. Για τρεις ολόκληρες ώρες, το πλήθος στις κερκίδες και στην αρένα χειροκροτούσε όρθιο, υπό καταρρακτώδη βροχή, τις αποστολές των αθλητών που παρέλασαν. Η ελληνική ομάδα βγήκε πρώτη εισπράττοντας ένα θερμότατο παρατεταμένο χειροκρότημα που μετράει περισσότερο από οποιοδήποτε μετάλλιο.
Είχε προηγηθεί ένα εντυπωσιακό ξεκίνημα της τελετής, με πέντε σκιέρ που φορούσαν ειδικά φωτισμένες στολές, σαν ζωντανοί κινούμενοι πυρσοί, ξεχωρίζοντας μέσα στο σκοτάδι. Κατέβηκαν με ταχύτητα και χάρη στη χιονισμένη πίστα που βρισκόταν ακριβώς πίσω από τη σκηνή, δίνοντας το έναυσμα για πανηγυρική εκκίνηση. Ακολούθησε το καλλιτεχνικό μέρος της τελετής, με μια λιλιπούτεια και μια γιγαντιαία φωτισμένη μαριονέτα να κλέβουν την παράσταση. Πρωταγωνίστρια της βραδιάς ήταν η Mαρία Νάμπερ, μια χορεύτρια με ειδικές ανάγκες που ξεσήκωσε το στάδιο. Από τις ωραίες εκπλήξεις ήταν και η είσοδος στη σκηνή μιας ομάδας κερασφόρων με προβιές ζώων, που αναβίωσαν ένα παλιό έθιμο της Αυστρίας με πνεύματα που διώχνουν το κακό.
Οσοι βρεθήκαμε στο κατάμεστο γήπεδο, δεν πρόκειται να ξεχάσουμε ποτέ την υπερηφάνεια που είχαν οι χιλιάδες συμμετέχοντες από 107 χώρες, την πραγματική αίσθηση ότι έχουν καταφέρει κάτι σπουδαίο ακόμα και αν δεν κερδίσουν τις πρώτες θέσεις στα αγωνίσματα. Εχουν πετύχει να διεκδικήσουν το δικαίωμα να ζουν φυσιολογικά, να αντιμετωπίζονται από όλους εμάς με σεβασμό, να παλεύουν για ίσες ευκαιρίες εξέλιξης, μόρφωσης, συμμετοχής στα κοινωνικά δρώμενα.
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε γίνει πραγματικότητα εάν μια φωτισμένη γυναίκα, η Γιούνις Σράιβερ, δεν είχε το όραμα να αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων με πνευματική υστέρηση. Η πέμπτη από τα εννέα συνολικά παιδιά στη διάσημη οικογένεια Κένεντι, εκτός από τον Τζον, τον Μπομπ και τον Τεντ, είχε ακόμα μία αδελφή, τη Ρόζμαρι, που γεννήθηκε με νοητικά προβλήματα εξαιτίας ενός ιατρικού λάθους. Η Γιούνις έπαιζε μαζί της και αντιλήφθηκε αμέσως ότι ο αθλητισμός μπορεί να αλλάξει εντελώς την ψυχολογία των ατόμων αυτών, να τους δώσει αυτοπεποίθηση και να ενδυναμώσει τη διάθεση της κοινωνικοποίησης. Το 1968, με δικό της αγώνα, διοργανώθηκαν στην Αμερική οι πρώτοι Special Olympics. «Η μητέρα μου, η Ευνίκη, όπως θα τη φωνάζατε στην Ελλάδα, αφιέρωσε ολόκληρη της ζωή της στο θέμα αυτό», δήλωσε στην «Κ» ο γιος της, Τιμ Σράιβερ, που εκφώνησε έναν συγκινητικό λόγο στην τελετή. Ο πρόεδρος της Coca-Cola, της εταιρείας που στηρίζει τον θεσμό από την παρθενική διοργάνωση, ο Τουρκοαμερικανός Μούχταρ Κεντ, με μακρινή καταγωγή από τη Μυτιλήνη, μίλησε και αυτός στην «Κ» με μεγάλη αγάπη για τη χώρα μας, ενθυμούμενος την επιτυχημένη διοργάνωση των Special Olympics στην Αθήνα το 2011. Oι θερινοί Αγώνες του 2019 θα γίνουν στο Αμπου Ντάμπι.