Την περασμένη Παρασκευή, τα μάτια της Δύσης, και όχι μόνον, ήταν στραμμένα στην Ουάσιγκτον. Η επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ στον Λευκό Οίκο και η συνάντησή της με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ήταν η πρώτη ευκαιρία να βγάλει κανείς κάποια συμπεράσματα για τη σχέση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης με τη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η επίσκεψη ξεκαθάρισε δύο βασικούς τους πυλώνες, καθώς ο πρόεδρος Τραμπ επιβεβαίωσε την «ισχυρή υποστήριξη» στο ΝΑΤΟ και «τον σεβασμό σε ιστορικούς θεσμούς» όπως η Ε.Ε., την οποία εννοούσε, αν και δεν αναφέρθηκε ονομαστικά σε αυτή.
Κατά τη συνάντηση δύο ηγετών με τόσο διαφορετικές προσωπικότητες, δεν μπορούσαν να λείψουν τα αμήχανα στιγμιότυπα – στην περίπτωση της κυρίας Μέρκελ, τα μίντια εστίασαν στην έκπληκτη έκφραση του προσώπου της όταν ο πρόεδρος Τραμπ είπε ότι «τουλάχιστον έχουμε ίσως κάτι κοινό», ότι δηλαδή έπεσαν και οι δύο θύματα παρακολούθησης από την προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση. Οι συμβολισμοί επίσης έχουν τη σημασία τους: με τον πρόεδρο Τραμπ να αρέσκεται στις χειραψίες, έγινε ζήτημα μία χειραψία ή καλύτερα μία μη χειραψία, στο Οβάλ Γραφείο. Ακουσε ή όχι την κυρία Μέρκελ να τον ρωτά αν θέλει μία, όπως τους ζητούσαν οι φωτογράφοι; Αν άκουσε και την αγνόησε, δεν την προσέβαλε; Το σίγουρο είναι πως κανείς από τους δύο δεν θέλησε να κάνει «επίθεση φιλίας» στον άλλον. Μπορεί να έδειξαν τη βούληση να ξεπεράσουν τους σκληρούς χαρακτηρισμούς του παρελθόντος, αλλά κανείς τους δεν μετακινήθηκε από την πολιτική του ατζέντα. Ο πρόεδρος Τραμπ έμεινε πιστός στο εσωτερικό του μήνυμα: η μετανάστευση είναι προνόμιο, όχι δικαίωμα, είπε, ανοίγοντας την κοινή συνέντευξη Τύπου. Πολλές χώρες χρωστούν λεφτά στο ΝΑΤΟ, είπε. Το εμπόριο πρέπει να είναι δίκαιο, τόνισε, οι ΗΠΑ έχουν χάσει από τις εμπορικές συμφωνίες και αυτό πρέπει να αλλάξει. Παράλληλα, όμως, χαιρέτισε τη δέσμευση της Γερμανίας να αυξήσει τη συνεισφορά της στο ΝΑΤΟ και το ρόλο της στην επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία.
Τα μηνύματα της Γερμανίδας καγκελαρίου δόθηκαν με διπλωματικό τρόπο: η συνάντησή μας «απέδειξε ότι είναι καλύτερα να μιλάμε μεταξύ μας παρά ο ένας για τον άλλον», είπε στην εισαγωγική της τοποθέτηση. Υπερασπίσθηκε την Ευρωπαϊκή Ενωση, το ελεύθερο εμπόριο, τόνισε την αξία της διατλαντικής συνεργασίας και τη συνεισφορά των ΗΠΑ στη χώρα της κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, και εξέφρασε την επιθυμία της να προχωρήσει η εμπορική συμφωνία Ε.Ε.-ΗΠΑ, παρά τις αντιδράσεις που αυτή προκαλεί και στο εσωτερικό της χώρας της. Αλλά παράλληλα χαιρέτισε τη δέσμευση των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, σημειώνοντας τη γερμανική αποστολή στο Αφγανιστάν. Τα επιτελεία των δύο ηγετών οργάνωσαν καλά την επίσκεψη. Υπήρχε ένα στρογγυλό τραπέζι με ηγετικούς επιχειρηματικούς παράγοντες για τα προγράμματα πρακτικής εξάσκησης, για τα οποία είναι διάσημη η Γερμανία και θέλει να προωθήσει στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τραμπ. Ελάχιστα έχουν διαρρεύσει εξάλλου από το γεύμα εργασίας, όπου συζητήθηκε το πιο ακανθώδες θέμα: οι εμπορικές τους σχέσεις, αν και η Γερμανία φρόντισε να ντύσει τις δύσκολες συζητήσεις υπό την ιδιότητα της προέδρου του G20. Οπως είπε η κυρία Μέρκελ, πρέπει να ορίσουμε τι σημαίνει δίκαιο εμπόριο.
Ηταν μια καλή προσπάθεια να μεταφερθεί το ζήτημα των εμπορικών σχέσεων σε διεθνές επίπεδο. Πολλοί Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αναλυτές φοβούνται ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα βάλει στο στόχαστρο το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας και ότι δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει ό,τι διαπραγματευτικό χαρτί έχει (την πίεση στο ΝΑΤΟ ή ακόμη και ένα βέτο στη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα) για να την πιέσει να αλλάξει πολιτική. Το κρίσιμο ερώτημα, βέβαια, είναι ποια πολιτική. Η Γερμανία πρέπει να πείσει τον κ. Τραμπ ότι το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα δεν είναι το ευρώ, αλλά παράλληλα να πεισθεί να αλλάξει την οικονομική της πολιτική ώστε να στηρίξει την ανάπτυξη και στην υπόλοιπη Ευρωζώνη.