Η πυρκαγιά στο τέμενος Βαγιαζήτ (Μεχμέτ) προκάλεσε χθες συναγερμό στο υπουργείο Εξωτερικών, ιδιαίτερα τις πρώτες ώρες, όταν οι συνθήκες ήταν ακόμη ασαφείς και η κατάσταση θολή. Μετά την παρέμβαση της Πυροσβεστικής και των ειδικών επικράτησε ψυχραιμία, ωστόσο η γενικότερη στάση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η πολωμένη προεκλογική ατμόσφαιρα εντός της Τουρκίας ενόψει του συνταγματικού δημοψηφίσματος στις 16 Απριλίου προκαλούν εύλογο προβληματισμό για πιθανή πολιτική εκμετάλλευση της πυρκαγιάς. Είναι γνωστό ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε εκφράσει στο παρελθόν ενδιαφέρον για την αναστήλωση και την πρόοδο των σχετικών εργασιών στο Διδυμότειχο. Η αξία που έχει για την οθωμανική ιστορία το τέμενος κρίνεται υψηλή και ο κ. Ερντογάν έχει επανειλημμένως εκμεταλλευθεί ακόμη και μικρότερες, λιγότερο σημαντικές περιπτώσεις μνημείων ανά τα Βαλκάνια για να προσποριστεί πολιτικά οφέλη στο εσωτερικό.
Πάντως, η πρώτη τουρκική αντίδραση ήταν ιδιαίτερα προσεκτική. Σε ανακοινωθέν του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ζητείται από τις ελληνικές αρχές «να καθορίσουν τα αίτια της φωτιάς», περιγράφοντας το τέμενος Μεχμέτ ως «ένα από τα πλέον διακεκριμένα παραδείγματα της κοινής πολιτισμικής κληρονομιάς μας με την Ελλάδα». Ζητείται η αποκατάστασή του στην αρχική μορφή –και υπενθυμίζονται οι κοινές αποφάσεις Ελλάδας και Τουρκίας– όπως αυτή αντικατοπτρίζεται και στις συμφωνίες που υπογράφηκαν στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών για τη διατήρηση των πολιτισμικών αγαθών. Μάλιστα, η Τουρκία εκφράζει την πρόθεση «να συνεισφέρει με κάθε μέσο στην αποκατάσταση και τη συντήρηση» του τεμένους.
Ηδη χθες το πρωί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος εξέφρασε την άποψη (και την ελπίδα) ότι «ένα τέτοιο περιστατικό» δεν θα έπρεπε να τύχει «πολιτικής αξιοποίησης από τον οποιονδήποτε, είτε αυτός είναι η Τουρκία είτε οποιοσδήποτε άλλος». Ο κ. Τζανακόπουλος προανήγγειλε ότι το ελληνικό κράτος θα προχωρήσει άμεσα στις εργασίες ανακατασκευής του τεμένους το οποίο καταστράφηκε. Και επισήμανε ότι απομένει «να διευκρινιστούν απολύτως τα αίτια του συγκεκριμένου γεγονότος». Την ελπίδα του για ταχεία αποκατάσταση του τεμένους εξέφρασε ο τοποτηρητής μουφτής Διδυμοτείχου Χαμζά Οσμάν, ενώ ζήτησε και ταχεία απόδοση ευθυνών για την καταστροφική πυρκαγιά. «Ψύχραιμα θα αναμένουμε το αποτέλεσμα της προανάκρισης που διεξάγει η Πυροσβεστική. Είναι, επίσης, ανάγκη να παρέμβει ο εισαγγελέας, τον οποίο και θα επισκεφθώ. Πρέπει να μάθουμε όλη την αλήθεια», αναφέρεται επιπλέον στη σχετική ανακοίνωση της μουφτείας.
Συνεργασία
Με βάση όσα τουλάχιστον ανακοινώθηκαν από τον υπουργό Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Πολυτεχνική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης θα συνεργαστούν με το υπουργείο Πολιτισμού προκείμενου να επιτευχθεί η ταχεία αποκατάσταση του συγκεκριμένου θρησκευτικού μνημείου.