ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Μάταιες αποδείχθηκαν οι προσπάθειες που έγιναν την περασμένη εβδομάδα για να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Ελλάδα. Οι αποστάσεις παραμένουν μεγάλες, με βασικό «αγκάθι» την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Πλέον το ενδεχόμενο να προκύψει συμφωνία πριν από το Eurogroup της Μάλτας, την Παρασκευή, αποκλείεται, κι έτσι το Eurogroup μετατρέπεται σε τόπο που θα γίνουν οι συζητήσεις οι οποίες θα κρίνουν την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, που πλέον κλείνει 11 μήνες διαπραγμάτευσης.
Aλλωστε, και το ΔΝΤ διεμήνυσε την Παρασκευή ότι «οι συζητήσεις για το ελληνικό πρόγραμμα συνεχίζονται αλλά οι διαφορές παραμένουν και είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για την προοπτική επίτευξης τεχνικής συμφωνίας». Τα εμπόδια προέκυψαν τελευταία στιγμή κι έτσι, από την αισιοδοξία που εξέφραζαν Ελληνες και Ευρωπαίοι –ότι βρισκόμαστε στο παρά ένα μιας συμφωνίας– η διαπραγμάτευση κατέληξε με την άρνηση των θεσμών να επιστρέψουν στην Αθήνα. Οπως όμως εξηγούσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ», όσο καθυστερεί η αξιολόγηση να κλείσει, τόσο μεγαλύτερο περιθώριο δίνεται στο ΔΝΤ να ανεβάζει τον πήχυ και να προσθέτει πιο δύσκολες μεταρρυθμίσεις. Ο χρόνος μετράει υπέρ του Ταμείου και εις βάρος της ελληνικής κυβέρνησης. Οσο πλησιάζουμε στο καλοκαίρι, με την ανάγκη για ρευστότητα να είναι τεράστια, η διαπραγματευτική δύναμη της Ελλάδας θα γίνεται όλο και μικρότερη και του Ταμείου όλο και μεγαλύτερη.
Οι επιπλοκές προέκυψαν από τη Δευτέρα το βράδυ, όταν έφθασε η επιστολή Τσακαλώτου στους θεσμούς, με την οποία ζητούσε βελτιώσεις στο σκέλος της περικοπής των συντάξεων και συνολικά στο δημοσιονομικό πακέτο, με αποτέλεσμα το ΔΝΤ να ζητεί να ανοίξουν εκ νέου κλεισμένα κεφάλαια της συμφωνίας. Αυτό έγινε αφού το Ταμείο ζήτησε την περασμένη εβδομάδα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες την πλήρη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς από το 2019 και όχι το 2020, όπως είχε αρχικά συμφωνηθεί, αλλά και εφαρμογή της μείωσης του αφορολόγητου ορίου επίσης από το 2019. Για αυτό και ο κ. Τσακαλώτος απέστειλε επιστολή στους θεσμούς αντιπροτείνοντας εναλλακτικές για το ασφαλιστικό και το αφορολόγητο δημιουργώντας τους νέο πονοκέφαλο και νέο γύρο διαπραγματεύσεων που δεν ολοκληρώνονται.
Ομως ο λόγος που οι μεταρρυθμίσεις για το Ταμείο πρέπει να ξεκινήσουν το 2019 και όχι το 2020 είναι πολύ απλός: το 2020 θα έχουν μεσολαβήσει σίγουρα εκλογές και ενδέχεται να υπάρξει αλλαγή της κυβέρνησης. Γι’ αυτό και κατά τη γνώμη του Ταμείου δεν είναι «αξιόπιστο» να υπόσχεται η τωρινή κυβέρνηση ότι και η επόμενη θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να ζητάει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από το 2019, όταν ακόμη η τωρινή κυβέρνηση θα διανύει την τετραετία της. Εξαιτίας της άρνησης της Αθήνας να αλλάξει την ημερομηνία έναρξης των μεταρρυθμίσεων, το Ταμείο πρότεινε να υπάρξει μεγαλύτερη, πιο ενισχυμένη υποστήριξη των μέτρων πέραν των βουλευτών της κυβέρνησης. Ομως αξιωματούχος του ΔΝΤ διέψευδε ότι κάτι τέτοιο είχε συζητηθεί με τον κ. Μητσοτάκη.
Το επόμενο βήμα
Χωρίς να γνωρίζουμε πότε μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο –Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ευελπιστούν μέσα στον Απρίλιο– το επόμενο βήμα θα είναι η ψήφιση των μέτρων από την ελληνική Βουλή. Από τη στιγμή που θα ψηφιστούν, το Ταμείο θα μελετήσει αν όλα όσα ψηφίστηκαν είναι αυτά που συμφωνήθηκαν.
Συγχρόνως η «μητέρα των μαχών» ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το ΔΝΤ αναμένεται στο επόμενο Eurogroup από αυτό που θα επικυρώσει τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement).Εκεί θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή φόρμουλα που θα επιτύχει ισορροπία ανάμεσα στην ελάφρυνση του χρέους που θα είναι αρκετή για να πάρει το «πράσινο φως» από το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ και όσο δυνατόν λιγότερη ώστε να πάρει και την έγκριση από τη γερμανική Βουλή. Η άποψη που κυριαρχεί στις Βρυξέλλες είναι ότι υπάρχει ένα είδος συμφωνίας μεταξύ Λαγκάρντ και Μέρκελ, ότι τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους που θα συμφωνηθούν τώρα θα είναι αρκετά για να εγκριθούν από το Ταμείο και τίποτα παραπάνω, αλλά και ότι θα γίνει μεγαλύτερη συζήτηση και θα ληφθούν πιο σημαντικές αποφάσεις για το θέμα αυτό μετά τις γερμανικές εκλογές.