Η Ελλάδα θα χρειαστεί και τέταρτο πακέτο στήριξης

Η Ελλάδα θα χρειαστεί και τέταρτο πακέτο στήριξης

3' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Παρά τις αψιμαχίες για τις συντάξεις, οι δανειστές της Ελλάδας αναμένεται να εγκρίνουν σύντομα την τελευταία δόση του ελληνικού προγράμματος ύψους 86 δισ. ευρώ. Θα δώσει στην Ελλάδα χρόνο μέχρι τα μέσα του 2018. Τότε μάλλον θα χρειαστεί ένα νέο πρόγραμμα, το τέταρτο που θα έχει πάρει η Ελλάδα από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται αρκετά μετρητά για την αποπληρωμή χρεών ύψους 7,5 δισ. ευρώ που λήγουν τον Ιούλιο. Γι’ αυτό πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα εκτραπεί το τρέχον πρόγραμμα στήριξης. Η συνήθεια της κυβέρνησης Τσίπρα να παρατείνει τη διαπραγμάτευση έχει ήδη πλήξει την οικονομία που συρρικνώθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2016 και ίσως έχει συρρικνωθεί περαιτέρω το πρώτο τρίμηνο του 2017. Φαίνεται πως ο πρωθυπουργός θα δεχθεί τελικά να πιει την τελευταία δόση του πικρού φάρμακου ακόμη κι αν προβλέπει επώδυνες μειώσεις συντάξεων και αυξήσεις φόρων το 2019 και το 2020, δημοσιονομικά μέτρα συνολικού ύψους 2% του ΑΕΠ. Το χάπι θα χρυσωθεί με μια παραχώρηση: αν η Ελλάδα εξακολουθήσει να υπερβαίνει τους δημοσιονομικούς στόχους, όπως πέρυσι, θα της επιτραπεί να εξουδετερώσει τα νέα «κακά» μέτρα μειώνοντας τη φορολογία των επιχειρήσεων, ενισχύοντας το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας και κάποια άλλα «καλά» μέτρα.

Μολονότι ο Ελληνας πρωθυπουργός πρέπει να έχει αρκετά χρήματα για να αποπληρώσει τα χρέη του τον Ιούλιο, αν δεν δεχθεί τους όρους των πιστωτών, θα βρεθεί εκπρόθεσμος στις υποχρεώσεις του προς τους προμηθευτές του Δημοσίου και θα πλήξει την οικονομία. Αν παρατείνει αυτή την αβεβαιότητα, θα επιδεινώσει τη δεινή κατάσταση του ιδιωτικού τομέα. Η πλέον εφιαλτική σκέψη είναι το τι θα συνέβαινε στις τράπεζες. Φέτος υπήρξαν και πάλι μεγάλες εκροές καταθέσεων. Αν η οικονομία διολισθήσει εκ νέου σε ύφεση, οι τράπεζες θα χρειαστούν πάλι ενέσεις κεφαλαίου. Οι νέοι κανονισμοί της Ευρωζώνης για τη στήριξη των τραπεζών ίσως επιβάλουν «κούρεμα» καταθέσεων. Η ανόητη στάση της κυβέρνησης Τσίπρα οδήγησε σε οικονομικό χάος και στην επιβολή ελέγχων στις κινήσεις κεφαλαίου το 2015. Θα ήταν ανόητος να επαναλάβει το πείραμα.

Ακολουθεί το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους. Το ΔΝΤ, που η Γερμανία θέλει οπωσδήποτε στο πρόγραμμα, ζητάει από τους πιστωτές της Ευρωζώνης ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Η Γερμανίδα καγκελάριος και η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, πρέπει να συμφωνήσουν σε μια διατύπωση ώστε να μείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα αλλά και να μην οδηγήσουν τους Γερμανούς ψηφοφόρους να στραφούν εναντίον της Αγκελα Μέρκελ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Η φρασεολογία που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει επίσης να πείσει την ΕΚΤ να συμπεριλάβει τα ομόλογα της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για να ενισχύσει την εμπιστοσύνη. Ισως η Ελλάδα χρειαστεί να περιμένει κι άλλο μέχρι το επόμενο έτος προκειμένου να επιτύχει την ελάφρυνση του χρέους της. Η διαπραγματευτική θέση του Τσίπρα έχει αποδυναμωθεί και δεν μπορεί να κάνει πολλά.

Το υφιστάμενο πρόγραμμα λήγει στα μέσα του 2018. Θα μπορούσε η Ελλάδα να βγει τότε στις αγορές; Μάλλον απίθανο, τουλάχιστον θα χρειαστεί κάποια βοήθεια. Εν ολίγοις, είναι βέβαιο πως έπεται τέταρτο μνημόνιο. Τουλάχιστον θα χρειαστεί μια προληπτική γραμμή πίστωσης από την Ευρωζώνη και ίσως ένα μικρό κεφάλαιο αλλά όχι τόσο μεγάλο όσο το σημερινό πρόγραμμα. Η βοήθεια μάλλον θα είναι κυρίως υπό τη μορφή της ελάφρυνσης του χρέους και θα δοθεί παράταση στις πληρωμές τόκων που θα αρχίσουν από το 2022.

Η Γερμανία και οι άλλοι πιστωτές φαίνεται απίθανο να προσφέρουν κάτι τέτοιο στην Αθήνα χωρίς να το συνδέσουν με κάποιους όρους. Γι’ αυτό και η ελάφρυνση χρέους θα έρθει σε δόσεις όταν η Αθήνα θα επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους. Δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν ζητηθούν νέες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ιδιαιτέρως αν εμπλακεί το ΔΝΤ. Ολα αυτά ίσως να είναι πολύ δύσπεπτα για τον Τσίπρα, που βλέπει να υποχωρεί η δημοτικότητά του καθώς έχει αθετήσει τόσες υποσχέσεις. Ισως η Ελλάδα προσφύγει στις κάλπες το 2018 με πιθανότερο νικητή τη Νέα Δημοκρατία. Ενα πράγμα δεν πρόκειται να αλλάξει: η Ελλάδα θα παραμείνει στη φυλακή των δανειστών για πολλά χρόνια ακόμα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή