Πείτε μου, πιστεύετε ότι ο έρωτας που νιώθω τώρα είναι αμαρτία; Σίγουρα δεν είναι μόνο ευτυχία, περισσότερο αγωνία είναι, αλλά πιστεύετε ότι είναι αμαρτία; Αν είναι αμαρτία τότε είμαι ολόκληρη βουτηγμένη στην αμαρτία, αφού δεν μπορώ να βρω κάτι άλλο μέσα μου που να αξίζει περισσότερο ή να μου είναι πιο πολύτιμο από αυτό».
Η κοπέλα μιλάει για τον παράνομο εραστή της. Μάλλον για το ασίγαστο πάθος που νιώθει για τον εραστή της. Εγκλωβισμένη σε ένα γάμο με έναν κατά πολύ μεγαλύτερό της –και ιδιαιτέρως λάγνο– πάστορα, εξομολογείται την ευτυχία και τη δυστυχία της στον δόκτορα Τύκο Γκάμπριελ Γκλας. Η κοπέλα ποθεί να δίνεται μονάχα στον εραστή της, όχι στον απεχθή σύζυγο.
Ο δρ Γκλας, αν και βυθισμένος σε μια αβυσσαλέα ανία, μονήρης εργένης, παγερά αδιάφορος προς τους ανθρώπους μα και γεμάτος απόκρυφες, βασανιστικές επιθυμίες –για την εν λόγω κοπέλα, το δίχως άλλο–, αποφασίζει να βοηθήσει. Δεν τον απασχολεί η αμαρτία που επικαλείται η κοπέλα, η ηθική των συγγενών και των συγκαιρινών του. Μοιάζει να κινείται, σαν φιγούρα του Νίτσε, κάπου πέραν του καλού και του κακού.
Για λόγους υγείας, λοιπόν, θα πρέπει ο καλός γιατρός να αποθαρρύνει τον πάστορα από το να επιδιώκει τη σωματική επαφή με τη σύζυγό του. Το δόλωμα είναι γερό. Δεν πιάνει όμως· η κοπέλα είναι απελπισμένη. Και ο δρ Γκλας αποφασίζει να βάλει τα μεγάλα μέσα: τα φονικά χάπια που προόριζε για τον εαυτό του τα χορηγεί στον ακόλαστο πάστορα. Το σχήμα αρχίζει να γίνεται περίεργο: ο δρ Γκλας γίνεται ο Θάνατος και η κοπέλα η Κόρη (όπως στον ομότιτλο πίνακα που η Αυστριακή Μαριάνα Στόουκς φιλοτέχνησε το 1908, φωτ.).
Αυτό είναι το στόρι του κλασικού σήμερα μυθιστορήματος «Δόκτωρ Γκλας» (εκδ. Printa, μτφρ. Αγγελική Νάτση, επιλεγόμενα: Μάργκαρετ Ατγουντ, Α. Νάτση) που προκάλεσε σκάνδαλο όταν κυκλοφόρησε το 1905 στη Σουηδία (περίπου την περίοδο που η Στόουκς ζωγράφιζε τον «Θάνατο και την Κόρη»). Συγγραφέας του, ο Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ (1869-1941), μεγαλοαστός με ακριβά γούστα, λάτρης του ποδόγυρου, μέθυσος ηδονιστής, δημοσιογράφος και συγγραφέας, φανατικός του Ντοστογιέφσκι, του Πόε, του Φρόιντ και του Βάγκνερ.
«Μην αποκαλύψεις τι γίνεται στη συνέχεια του βιβλίου», μου φωνάζει ο κύριος Γκρι. Καλά· αυτό που δεν καταλαβαίνω όμως είναι γιατί, ενώ ο δρ Γκλας ποθεί το κορίτσι, φτάνει μέχρι τον φόνο μόνο και μόνο για να της δώσει το ελεύθερο να είναι με έναν άλλο άνδρα.
«Μα ο Γκλας», σχολιάζει ο κύριος Γκρι, «είναι ο μετρ του ανέφικτου, αδιέξοδου έρωτα. Παθιάζεται μόνο με γυναίκες που ποθούν κάποιον άλλο. Δεν ξέρω αν η φαινομενική υπεράσπιση του φόνου ή αυτός ο καχεκτικός εσωτερικός ανδρισμός του είναι που προκάλεσε το σκάνδαλο. Και που, κατά κάποιο τρόπο, μας σκανδαλίζει ακόμη».
Κι ωστόσο, έχει επίγνωση της λειψής του ύπαρξης: «Ποτέ δεν θα γίνει δική μου. Ποτέ. Ποτέ δεν στάθηκα εγώ αιτία να κοκκινήσουν τα μάγουλά της, ούτε ευθύνομαι εγώ για τη νεκρική χλωμάδα της. Και ποτέ της δεν θα διασχίσει τον δρόμο μέσα στη νύχτα με την καρδιά της γεμάτη πόνο, κρατώντας ένα γράμμα για μένα. Η ζωή πέρασε από μπροστά μου».