Σχεδόν τρία χρόνια μετά την έξοδο της Πορτογαλίας από το μνημόνιο, η κατάσταση φαίνεται να έχει βελτιωθεί σημαντικά, καθώς ολοένα και περισσότερες εταιρείες επενδύουν στη χώρα δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Το ερώτημα είναι κατά πόσον θα συνεχιστεί αυτή η τάση.
«Τα τελευταία δύο χρόνια η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά και μπορούμε να ατενίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον», λέει στην ελληνική υπηρεσία της Deutsche Welle η κ. Αννα Τερέζα Λέμαν, καθηγήτρια Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο. Εχει παρέλθει η εποχή κατά την οποία οι εταιρείες αναζητούσαν πρωτίστως φθηνά εργατικά χέρια, εξηγεί η κ. Λέμαν, και έτσι ολοένα και περισσότερες εταιρείες επενδύουν στην Πορτογαλία, όχι μόνο στη μεταποίηση αλλά και σε υπηρεσίες που προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία. «Η Πορτογαλία έχει καλά χαρτιά, κυρίως στον τομέα παροχής υπηρεσιών με υψηλή προστιθέμενη αξία», τονίζει η κ. Λέμαν.
Για παράδειγμα, η γαλλική τράπεζα BNP Paribas προτίθεται να δημιουργήσει στην Πορτογαλία 600 νέες θέσεις εργασίας, μία βρετανική εταιρεία στοιχημάτων άλλες 300 και ο όμιλος χρηματιστηρίων Euronext μετέφερε το τεχνολογικό κέντρο της και μαζί 300 εξειδικευμένες θέσεις εργασίας από το Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας στο Πόρτο.
Πρόσφατα, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα είχε ανακοινώσει πως η κρατική εταιρεία επενδύσεων έκλεισε επενδυτικές συμφωνίες ύψους 1 δισ. ευρώ και πως σήμερα διαπραγματεύεται ακόμη 53 συμφωνίες αντίστοιχου συνολικού ύψους. Το ενδιαφέρον των επενδυτών δεν επικεντρώνεται όμως στη βιομηχανία, αλλά σε κλάδους των υπηρεσιών όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι νέες τεχνολογίες και η πληροφορική. Ο λόγος είναι πως βρίσκουν στην Πορτογαλία καλά καταρτισμένο προσωπικό και μάλιστα με αμοιβές χαμηλότερες απ’ ό,τι σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παλιοί παίκτες
Ομως υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, σύμφωνα με την Deutsche Welle. Το 80% των νέων επενδύσεων προέρχεται από επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνταν στην Πορτογαλία. Η γερμανική εταιρεία κατασκευής ελαστικών Continental δημιουργεί μια νέα μονάδα παραγωγής ελαστικών για τρακτέρ και η Grundig επεκτείνει το εργοστάσιό της στην Μπράγκα, ενώ νέες θέσεις εργασίας δημιουργεί και η Bosch. Ωστόσο, δύσκολα έρχονται στην Πορτογαλία επιχειρήσεις που δεν είχαν προηγουμένως παρουσία εκεί. Οι επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα ανησυχούν για την πολιτική σταθερότητα στην Πορτογαλία και επικρίνουν την κατάργηση ορισμένων μεταρρυθμίσεων που είχαν εισαχθεί από την τρόικα, όπως ο περιορισμός των επίσημων αργιών και η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας. Ανησυχία προκαλεί σε ορισμένους επενδυτές και το γεγονός πως η κυβέρνηση μειοψηφίας των Σοσιαλιστών βασίζεται στις ψήφους του ευρωσκεπτικιστικού Αριστερού Μπλοκ και του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η πολιτική σταθερότητα και το ύψος της φορολογίας δεν παίζει μεγάλο ρόλο για δυνητικούς επενδυτές, λέει η κ. Λέμαν. Για τις σύγχρονες εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες, σημαντικότεροι παράγοντες είναι η ασφάλεια και η ποιότητα ζωής που παρέχει μια χώρα. «Η σχέση τιμής-ποιότητας ζωής είναι εξαιρετική στην Πορτογαλία», επισημαίνει η κ. Λέμαν. Στους τομείς της ασφάλειας και της ποιότητας ζωής, η Πορτογαλία υπερέχει σημαντικά σε σύγκριση με άλλους ανταγωνιστές στην ανατολική Ευρώπη και στη βόρεια Αφρική, και σύντομα η κρίση μπορεί να αποτελεί παρελθόν για τη χώρα, προσθέτει.