Σε τιμές σημαντικά χαμηλότερες αυτών με τις οποίες πραγματοποιήθηκε η τρίτη ανακεφαλαιοποίηση τελούν υπό διαπραγμάτευση οι μετοχές των συστημικών τραπεζών, αποτυπώνοντας τις μεγάλες επιφυλάξεις των επενδυτών αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Η διαφαινόμενη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης δεν φαίνεται να έχει εμπνεύσει ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στους επενδυτές ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας. Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση (η δεύτερη αξιολόγηση θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο 2016) ενώ το καλό κλίμα που είχε διαφανεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016, μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, χάθηκε στις πολύμηνες διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν για τη δεύτερη αξιολόγηση (η οποία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί). Σημειώνεται ότι η αβεβαιότητα που προκάλεσαν οι καθυστερήσεις οδήγησαν στο «πάγωμα» της οικονομικής δραστηριότητας στο α΄ τρίμηνο, στη σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και στη μείωση καταθέσεων κατά περίπου 4 δισ. Με άλλα λόγια, στο ξεκίνημα του 2017 όχι μόνο δεν υπήρξε πρόοδος, όχι μόνο χάθηκε χρόνος, αλλά επιπλέον η κατάσταση στην οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα επιδεινώθηκε.
Η μετοχή της Alpha Bank τελεί υπό διαπραγμάτευση σε επίπεδα 11% χαμηλότερα από την τιμή της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης, η μετοχή της Εθνικής στο -15,3%, της Eurobank στο -41,6% και της Πειραιώς στο -42,3%. Οι σοβαρές αυτές απώλειες ήρθαν, παρά το γεγονός ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου της 3ης ανακεφαλαιοποίησης πραγματοποιήθηκαν σε ιστορικά χαμηλές τιμές λόγω της δραματικής κατάστασης στην οποία βρέθηκαν το 2015 οι τράπεζες, εξαιτίας της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών. Τον Νοέμβριο του 2015 οι τιμές που προσέφεραν οι επενδυτές αντιστοιχούσαν σε πενταροδεκάρες, χωρίς υπερβολή: η Alpha Bank ανακεφαλαιοποιήθηκε με τιμή διάθεσης των νέων μετοχών στο 0,04 ευρώ, η Εθνική στο 0,02 ευρώ, η Eurobank στο 0,01 ευρώ και η Πειραιώς στο 0,003 ευρώ!
Εν συνεχεία και οι τέσσερις τράπεζες προχώρησαν σε μείωση του αριθμού μετοχών (reverse split) προσαρμόζοντας σε αντίστοιχα υψηλότερα επίπεδα την τιμή των μετοχών. Η δε σύγκριση με τις τιμές της πρώτης και δεύτερης ανακεφαλαιοποίησης είναι απολύτως ενδεικτικές της πορείας του κλάδου και των επιπτώσεων της «διαπραγμάτευσης» του 2015 στο τραπεζικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι μόνο ειδικού τύπου επενδυτές, hedge funds που «στοιχηματίζουν» στην ανάκαμψη της χώρας, ασχολούνται με τις μετοχές των τραπεζών και γενικότερα με «ελληνικό» κίνδυνο. Αλλωστε το γεγονός ότι οι εγχώριες τράπεζες και ευρύτερα η οικονομία βρίσκονται σε καθεστώς κεφαλαιακών περιορισμών καθιστά αυτομάτως τη χώρα μια ειδική περίπτωση.
Το «βουνό» των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εγχώριες τράπεζες, ενώ πολλοί επενδυτές αμφισβητούν ως υπερβολικά φιλόδοξους τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό. Σύμφωνα με τη στοχοθεσία, τα «κόκκινα» δάνεια θα πρέπει να μειωθούν κατά 40 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2019, εγχείρημα πολύ δύσκολο, δεδομένων των καθυστερήσεων και της χαμηλής πτήσης της οικονομίας. Αλλη εστία προβληματισμού των επενδυτών είναι η μεγάλη συμβολή του αναβαλλόμενου φόρου στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών. Τέλος, ανησυχία προκαλεί το προγραμματισμένο stress test της ΕΚΤ που θα πραγματοποιηθεί τo 2018, καθώς μια μη ικανοποιητική επίδοση των τραπεζών θα μπορούσε να τροφοδοτήσει νέο κύκλο αβεβαιότητας.