Εξοχική κατοικία στη Σιθωνία Χαλκιδικής / Εύα Σοπέογλου
Μερικοί το έχουν περιγράψει ως «καλυβάκι», άλλοι του έχουν προσδώσει τον χαρακτηρισμό «παράγκα». Η πρώτη κατασκευή της Εύας Σοπέογλου προκάλεσε συζητήσεις. Επειτα από αλλεπάλληλες κατασκευαστικές δοκιμές, το αρχιτεκτονικό της πείραμα μπορεί πλέον να θεωρείται επιτυχημένο, καθώς πρόσφατα βραβεύτηκε στα ετήσια βραβεία της διεθνούς επιθεώρησης αρχιτεκτονικής «Δομές», στην κατηγορία «Καλύτερο πρώτο έργο νέου αρχιτέκτονα», ενώ τώρα συμμετέχει στον σημαντικό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της Νέας Υόρκης Architizer A+ Awards.
«Δεν είναι η τυπική καλοκαιρινή οικία. Η αισθητική της ξενίζει, ειδικά σε εμάς τους Ελληνες, που έχουμε συνηθίσει το νησιωτικό στυλ. Το συγκεκριμένο έργο παραπέμπει περισσότερο σε αυστραλιανή παραθεριστική κατοικία. Δανείζεται όμως στοιχεία από την αρχιτεκτονική της Βόρειας Ελλάδας και τα κτίσματα της ελληνικής υπαίθρου», μας λέει στο τηλέφωνο η 43χρονη Ελληνίδα αρχιτέκτονας, που τα τελευταία εννέα χρόνια ζει στην Αγγλία, όπου εργάζεται ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Χερτφορτσάιρ, ενώ παράλληλα ολοκληρώνει το διδακτορικό της στην αρχιτεκτονική σχολή Bartlett στο UCL. «Είναι ένα πρότζεκτ χαμηλού προφίλ, που δεν θέλει να επιβάλλεται στο τοπίο. Δίνει την αίσθηση του προσωρινού, του ημιτελούς», δηλώνει η απόφοιτος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, που έχει επίσης εργαστεί στο γραφείο Bernard Tschumi Architects και ήταν μέλος της σχεδιαστικής ομάδας του Μουσείου Ακρόπολης.
Το βραβευμένο της σπίτι βρίσκεται στη Σιθωνία, στο δεύτερο «πόδι» της Χαλκιδικής, σε ένα οικόπεδο με ελιές, με θέα προς τη θάλασσα και το Αγιον Ορος. Πρόκειται για έναν χώρο 21 τ.μ. με ένα υπνοδωμάτιο, κουζίνα, μπανάκι και έναν κεντρικό διάδρομο που ενώνει τους χώρους. Οι ιδιοκτήτες, που τους αρέσει η ζωή στην κατασκήνωση, ζήτησαν από την αρχιτέκτονα να σχεδιάσει ένα οίκημα που να μη χρειάζεται μεγάλη συντήρηση.
Το προκατασκευασμένο σπίτι έχει ξύλινο σκελετό και μεταλλικό περίβλημα, το οποίο είναι εμπνευσμένο από τη φυλλωσιά των ελαιόδεντρων. Για τον σχεδιασμό του χρησιμοποιήθηκε μια προηγμένη ψηφιακή τεχνολογία, ώστε η τρυπημένη λαμαρίνα να γίνει τρισδιάστατη και να παραπέμπει σε ύφασμα. Οι οπές στο κέλυφος εξασφαλίζουν φυσικό αερισμό και με την κίνηση του ήλιου οι εσωτερικοί χώροι γεμίζουν με εναλλασσόμενες σκιάσεις. «Στο σπίτι αυτό, όταν βρέχει και φυσάει, ακούς τη βροχή και νιώθεις τον αέρα, αποκτάς έτσι περισσότερη επαφή με τη φύση».
Το έργο ξεκίνησε το 2012 και ολοκληρώθηκε το 2016. Κατ’ εκτίμηση, κόστισε 50.000 ευρώ – η τιμή περιλαμβάνει τη μελέτη και τις εργασίες στον υπαίθριο χώρο μέχρι την κατασκευή και την αμοιβή της αρχιτέκτονα.
Manshausen / Børge Ousland
Το νησί Manshausen, τμήμα του αρχιπελάγους Steigen και καταφύγιο μεγάλου πληθυσμού θαλασσαετών, ήταν κάποτε μία από τις μεγαλύτερες ιχθυόσκαλες της βόρειας Νορβηγίας. Αγοράστηκε το 2010 από την κατασκευαστική εταιρεία Børge Ousland, με σκοπό να το μεταμορφώσει σε έναν μοναδικό ταξιδιωτικό προορισμό. Σχεδίασε μια σειρά από καταλύματα που τοποθετήθηκαν στην άκρη των πέτρινων κρηπιδωμάτων. «Επικεντρωθήκαμε στον συνδυασμό αρχιτεκτονικής, ντιζάιν και τοποθεσίας. Η ιδέα ήταν, όταν βρίσκεσαι μέσα σε μία από αυτές, να αισθάνεσαι όσο πιο κοντά γίνεται στη φύση», δηλώνουν από την εταιρεία. «Μπορείς να απολαμβάνεις την αλλαγή του φωτός, τις μεταβολές των καιρικών συνθηκών και τις εναλλαγές των εποχών μέσα από ένα άνετο κρεβάτι ή την μπανιέρα».
Θέρετρο στη Finca Aguy / MAPA
Το παραλληλόγραμμο που βλέπετε στην εικόνα είναι ένα ντιζάιν λυόμενο. Κατασκευάστηκε σε ένα εργοστάσιο κοντά στο Μοντεβιδέο και κατόπιν μεταφέρθηκε με φορτηγό 200 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, με τελικό προορισμό έναν όμορφο ελαιώνα που περιβάλλεται από λοφίσκους. Το θέρετρο στο Finca Aguy φέρει την υπογραφή της MAPA, που έχει γραφεία στη Βραζιλία και στην Ουρουγουάη.
Η εταιρεία έχει σχεδιάσει στο παρελθόν και άλλα προκατασκευασμένα κτίρια, αλλά αυτό το σπίτι των 115 τ.μ. είναι πολύ ιδιαίτερο: είναι φτιαγμένο από δύο ολόιδια παραλληλόγραμμα «κουτιά» μήκους 12,5 μέτρων, τα οποία ακουμπούν στην άκρη ενός πέτρινου τείχους (επιπλέον δομικά υλικά ενισχύουν τη στήριξη της κατασκευής). Ενα από τα προτερήματα του εξοχικού είναι ότι μπορεί να αποσυναρμολογηθεί και να μεταφερθεί αλλού, χωρίς να αλλοιώσει το τοπίο. «Τα βιομηχανικά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν μας επιτρέπουν να μειώνουμε την εργασία των θεμελίων, άρα και τα μπάζα», δηλώνουν οι υπεύθυνοι του πρότζεκτ. Ετος αποπεράτωσης: 2015.
Knapphullet / Lund Hagem
Χτισμένο στην εσοχή ενός μεγάλου βράχου, το σπίτι Knapphullet μοιάζει με αετοφωλιά. Η πρωτότυπη αυτή εξοχική κατοικία, που βρίσκεται στο Σαντεφιόρδ, στη Νορβηγία, είναι φιναλίστ για τα φετινά βραβεία Architizer A+. Ο χώρος –μόνο 30 τ.μ.!– εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας οικογένειας και ξεδιπλώνεται σε τρία επίπεδα: το υπόγειο, το ισόγειο και την ταράτσα.
Το έργο σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Lund Hagem, που ιδρύθηκε το 1990 στο Οσλο. Διαθέτει σαλόνι, μπάνιο και ένα διπλό κρεβάτι, που είναι χτισμένο σαν σοφίτα. Αυτό που ξεχωρίζει είναι η οροφή, που μοιάζει με λυγισμένο φτερό αεροπλάνου. «Η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένας τρόπος για να μπορεί κανείς να σκαρφαλώνει στην κορυφή της στέγης, ώστε να απολαμβάνει την πανοραμική θέα. Η κλιμακωτή ράμπα, που ξεκινά από το έδαφος και καταλήγει στην οροφή, συνδέει το κτίριο με το τοπίο», λένε οι αρχιτέκτονες.
Hidden Pavilion / Penelas Architects
Στα περίχωρα της Μαδρίτης, οι Penelas Architects δημιούργησαν το 2016 ένα διαφανές σπίτι που επιτρέπει στη φύση να εισχωρήσει στο εσωτερικό του. Το Hidden Pavilion («Κρυφή Οικία») χτίστηκε καταμεσής ενός δάσους, με τα δέντρα με το πυκνό φύλλωμα να προστατεύουν την ιδιωτική ζωή των ιδιοκτητών. «Το έργο αποτελεί καταφύγιο για χαλάρωση και διαλογισμό. Η εναλλαγή των εποχών διεγείρει τις αισθήσεις και προκαλεί στους ενοίκους έντονα συναισθήματα», λέει ο Χοσέ Λουί Εστέμαν Πενέλας, καθηγητής Αρχιτεκτονικής στη Μαδρίτη. Ολο το κτίριο έχει οικοδομηθεί με βάση τρία υλικά: κόκκινο χάλυβα για τον σκελετό, γυαλί για τις προσόψεις και ξύλο κερασιάς για το εσωτερικό του. Στο μπροστινό μέρος του ξεχωρίζει μια βεράντα και μια σπειροειδής μεταλλική σκάλα συνδέει τους ορόφους του σπιτιού και οδηγεί στην ταράτσα. Το Hidden Pavilion αλληλεπιδρά με την ανάπτυξη των δέντρων – για παράδειγμα, το επάνω επίπεδο είναι επικλινές για να αφήνει χώρο σε μια βελανιδιά 200 ετών να απλώνει τα κλαδιά της. ■