Η υπερφορολόγηση, οι αυξημένες ηλεκτρονικές συναλλαγές, οι διπλάσιες κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών και ακινήτων και η περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων δημιούργησαν το πλεόνασμα «μαμούθ» του προηγούμενου έτους, το οποίο ανήλθε στα 6,9 δισ. ευρώ. Ωστόσο, για να φθάσουμε σε αυτό εντυπωσιακό μέγεθος, τα νοικοκυριά υπέστησαν από τις βαρύτερες φορολογικές επιβαρύνσεις στα χρόνια της κρίσης, ενώ οι επιχειρήσεις «στέγνωσαν» εξαιτίας των αυξημένων φορολογικών συντελεστών και των μεγαλύτερων φόρων που κλήθηκαν να καταβάλουν. Επιπλέον, είναι άγνωστο πόσες οφειλές του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, είτε αυτές αφορούν επιστροφές φόρων είτε καταβολή συντάξεων, δεν έχουν βεβαιωθεί, ώστε να επηρεάσουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Η ευημερία των δημοσιονομικών μεγεθών είναι αποτέλεσμα:
• Της αυξημένης φορολογίας το 2016. Συνολικά επιβλήθηκαν φόροι και περικοπές συντάξεων ύψους 6,3 δισ. ευρώ. Στα σκληρότερα μέτρα για τους φορολογουμένους συγκαταλέγονται η αύξηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και η νέα φορολογική κλίμακα (1,7 δισ. ευρώ το κόστος για τους φορολογούμενους), η μετατόπιση δεκάδων προϊόντων και υπηρεσιών από τον χαμηλό συντελεστή 13% στον υψηλό συντελεστή 24% (κόστος 1,85 δισ. ευρώ), η αύξηση εισφορών για την υγειονομική περίθαλψη (854 εκατ. ευρώ) και η κατάργηση του ΕΚΑΣ, η περικοπή επικουρικών συντάξεων και η μείωση των κύριων συντάξεων (515 εκατ. ευρώ).
• Της αυξημένης χρήσης του «πλαστικού χρήματος». Το 2016 αυξήθηκε κατά 33% η χρήση καρτών σε σχέση με το 2015, κάτι που σημαίνει ότι εντάχθηκαν σημαντικά ποσά στην επίσημη οικονομία από τα προηγούμενα χρόνια. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, οι συναλλαγές μέσω καρτών ανήλθαν σε 17 δισ. ευρώ από 11,4 δισ. ευρώ το 2015. Η σημαντική αυτή αύξηση είναι πολύ δύσκολο να επαναληφθεί.
• Των κατασχέσεων. Ο συνολικός αριθμός οφειλετών ανήλθε το 2016 σε 1.647.771 (αφορά οφειλέτες για τους οποίους η φορολογική διοίκηση δύναται να λάβει μέτρα), ο δε αριθμός των ΑΦΜ με ληξιπρόθεσμες οφειλές για τους οποίους έχουν ληφθεί ήδη μέτρα ανήλθε σε 839.056. Ο συνολικός αριθμός των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης που λήφθηκαν το προηγούμενο έτος από τα τμήματα δικαστικού και νομικής υποστήριξης των εφοριών και των ελεγκτικών κέντρων ανήλθαν σε 1.602.835 έναντι 746.707 του έτους 2015. Οι περισσότερες από αυτές αφορούν κατασχέσεις εις χείρας τρίτων (τραπεζικών λογαριασμών και ενοικίων).
• Της περικοπής ΠΔΕ. Ο προϋπολογισμός προέβλεπε το ΠΔΕ να φθάσει στα 6,75 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6 δισ. ευρώ από πόρους της Ε.Ε. και τα 750 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους. Μάλιστα, στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού αναφερόταν ότι το πρόγραμμα θα αποτελέσει σημαντικό μέσο για την προώθηση της αναπτυξιακής προσπάθειας της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, από τα 6,75 δισ. ευρώ το ΠΔΕ περιορίσθηκε κατά 462 εκατ. ευρώ.