Η στιγμή ως έκθεμα

2' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σ​​το ​δωμάτιο 301, πάνω σε ένα διπλό κρεβάτι, στέκει όρθιο ένα ζευγάρι Γιαπωνέζων. Η σκόνη στα έπιπλα δηλώνει ότι το δωμάτιο είναι για χρόνια κλειστό. Το αντρόγυνο (;) είναι δύο φωτογραφίες – πόστερ, σε σχεδόν φυσικό μέγεθος. Ο χώρος «κατοικείται» και από δύο ακόμη άτομα, φωτογραφημένα και τυπωμένα με τον ίδιο τρόπο. Η έκφρασή τους δεν υπονοεί κάτι το ιδιαίτερο –μάλλον χαρούμενοι δείχνουν– σε αντίθεση με την όλη ατμόσφαιρα, που έχει κάτι το απόκοσμο.

Ενα μικρό γκρουπ δημοσιογράφων έξω από το δωμάτιο 311 παρατηρεί ένα παλιό κουδούνι πόρτας και παρακολουθεί έναν από τους καλλιτέχνες της οκταμελούς γιαπωνέζικης κολεκτίβας να δίνει μια ερμηνεία της σύλληψής του, η οποία εντάσσεται στο project με τίτλο

«Don’t follow the wind» του Fast Forward Festival 4 της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.

Αναφερθήκαμε σε αυτήν την αποκαλυπτική και ανήσυχη ανοιξιάτικη διοργάνωση (φέτος, για τέταρτη συνεχή χρονιά) στο φύλλο και στη στήλη της περασμένης Κυριακής. Επανερχόμαστε με αφορμή το ακατοίκητο ξενοδοχείο «Acropol» στην πλατεία Ομονοίας, που είναι η έδρα της δράσης – ιδιότυπης «έκθεσης», η οποία μας παροτρύνει να «μην ακολουθούμε τον άνεμο». Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά: το 2011, το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα προκάλεσε ανυπολόγιστη καταστροφή. Περίπου 24.000 άνθρωποι δεν μπορούν να επιστρέψουν στις κατοικίες τους. Η ζώνη αποκλεισμού της Φουκουσίμα εκτείνεται 331 τ.χλμ. Μια ομάδα επιμελητών σκέφτηκε να οργανώσει το 2015 μια έκθεση στα άδεια κτίρια της περιοχής αυτής. Μια έκθεση που παραμένει αθέατη, καθώς η ζώνη είναι απροσπέλαστη. Το «Acropol» εγκαταλείφθηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, περίπου την ίδια περίοδο με τη Φουκουσίμα. Το ξενοδοχείο σφραγίστηκε βιαστικά, με τα κρεβάτια στρωμένα, τα πιάτα, τα μαχαιροπίρουνα στοιβαγμένα στην αίθουσα πρωινού, όλα σχεδόν στη θέση τους. «Και τα δύο μέρη έχουν παραμείνει ακατοίκητα και παγωμένα στον χρόνο, συγκεντρώνοντας μόνο εντροπία και σκόνη», σημειώνουν οι επιμελητές. Προσκάλεσαν, λοιπόν, κάποιους καλλιτέχνες να εμπνευστούν νέα έργα, που έχουν εγκατασταθεί σε, ελάχιστα, δωμάτια του «Acropol».

Η σύλληψη (με πολλά επιμέρους στοιχεία) σε κάποιους θα φανεί συναρπαστική, σε κάποιους άλλους απολύτως αδιάφορη. Υπάρχει όμως κάτι από το οποίο δεν μπορεί εύκολα να απεμπλακεί κάποιος ή να προσπεράσει βιαστικά και αδιάφορα: την έλξη που ασκεί το ακατοίκητο, γεμάτο από σημάδια ζωής. Ενα οκταώροφο ξενοδοχείο πλήρως εξοπλισμένο, που πρωτολειτούργησε το 1964 με την υπογραφή του αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Βουρέκα (1907-1992) και ανήκει στη σύγχρονη ιστορία της πλατείας Ομονοίας.

Τι σημαίνει να ανοίγει –υπό όρους φυσικά και για λίγες ημέρες– ένα κλειστό κτίριο, με ταράτσα που έχει μαγευτική θέα, σαν μια κάψουλα στον χρόνο; Να περιδιαβαίνεις σε διαδρόμους και δωμάτια, να βλέπεις ποτήρια στον νεροχύτη του μπαρ, ψίχουλα στα τραπέζια, σκόρπια αντικείμενα, σε αχρησία, με παχύ στρώμα σκόνης, ίσως και κάποια ξώφαλτση δαχτυλιά που ανήκει στον τελευταίο χρήστη; Τι σημαίνει η εμπλοκή του ρεαλιστικού, του πραγματικού, με την επινοημένη αφήγηση, τοποθετημένη έτσι ώστε να βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με την εγκατάλειψη; Το σημείωμα κάποιου κατοίκου της Φουκουσίμα με μια φωτογραφία από τον κήπο του με τις ανθισμένες κερασιές, «που εγκατέλειψε στις 12 Μαρτίου του 2011 και δεν ξαναγύρισε ποτέ έκτοτε», και δίπλα το σημείωμα ενός Ελληνα θαμώνα του ξενοδοχείου, στα τέλη της δεκαετίας του ’90: «…Εκείνη την εποχή υπήρχαν λίγα καφέ στο κέντρο της Αθήνας και τα περισσότερα από αυτά ήταν πολύ θορυβώδη. Η συνεδριακή αίθουσα του ξενοδοχείου ήταν ένα ήσυχο και άνετο μέρος για συζήτηση».

Η ζωή ως έκθεμα. Απομεινάρια μιας μέρας, μιας στιγμής, μιας αίσθησης φευγαλέας, που εγκλωβίζεται για πάντα, αφήνοντας πίσω το σημάδι της εξαιτίας μιας ξαφνικής, βίαιης, αναχώρησης. Οι καλλιτέχνες μιλούν για «εκτοπισμό». Και να διαφωνείς με τη λέξη, βλέπεις το αποτύπωμά της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή