Η αναλογία είχε ως εξής: στα Γιαννιτσά, στην πόλη των 30.000 κατοίκων, θα μισθώνονταν μέσω προγράμματος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες 14 διαμερίσματα για να φιλοξενήσουν 60 ανθρώπους – στις περισσότερες περιπτώσεις οικογένειες με παιδιά. Οι νέοι ένοικοι όμως δεν πρόλαβαν να συμπληρώσουν πάνω από ένα μήνα στα διαμερίσματά τους. Λόγω αντιδράσεων, οι μισοί μεταφέρθηκαν ήδη στην Κατερίνη και μέχρι τα τέλη Μαΐου θα τους ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι.
«Υπάρχει πάντα μια διαδικασία ενημέρωσης των δήμων για να αποφεύγονται παρεξηγήσεις και στα Γιαννιτσά έγιναν συναντήσεις με τη δημοτική αρχή», λέει στην «Κ» ο Βασίλης Μίγκος, εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας στη Βόρεια Ελλάδα. «Δεχόμαστε ότι ο κόσμος μπορεί να μην είναι πάντα έτοιμος ή ότι μπορεί να υπάρξουν αντιδράσεις. Στόχος μας είναι η ομαλή συνύπαρξη και επ’ ουδενί δεν θα φέρναμε τους πρόσφυγες σε αντιπαράθεση με κάποια τοπική κοινωνία».
Αυτές οι αντιδράσεις εκφράστηκαν στις 25 Απριλίου, σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Πέλλας. Στην τοποθέτησή του ο δήμαρχος Γρηγόρης Στάμκος ενημέρωσε τους συναδέλφους του για το ζήτημα και υποστήριξε ότι είναι «αντίθετος να λειτουργήσουν διαμερίσματα ως κέντρα διερχομένων», λέγοντας ότι θα διαταραχθεί η ηρεμία της πόλης. Ακόμη ανέφερε ότι ο δήμος έβαλε πλάτη τόσο καιρό βοηθώντας, αλλά και ότι «δεν είμαστε εμείς που θα λύσουμε το προσφυγικό ζήτημα».
Ακολούθησαν παρόμοιες τοποθετήσεις από δημοτικούς συμβούλους. Κάποιος αναρωτήθηκε «πώς επιτρέπεται από την πολιτεία να μπουν μαζικά στις πόλεις» και άλλος μίλησε για «σχέδιο αφομοίωσης πληθυσμού και όχι προσωρινής τοποθέτησης». Μια δημοτική σύμβουλος, ωστόσο, υπενθύμισε ότι αυτό το πρόγραμμα πραγματοποιείται εδώ και καιρό σε άλλες πόλεις. «Με αυτούς τους ανθρώπους δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτε», είπε.
Η προσωρινή στέγαση προσφύγων σε μισθωμένα διαμερίσματα αποτελεί δέσμευση της Ελλάδας και της Υπατης Αρμοστείας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις 25 Οκτωβρίου 2015. Τότε είχε συμφωνηθεί να διατεθούν 20.000 θέσεις υποδοχής σε όλη τη χώρα για αιτούντες άσυλο και υποψηφίους για μετεγκατάσταση ή οικογενειακή επανένωση. Οπως εξηγεί ο κ. Μίγκος, σε άλλες περιοχές υπάρχει ανταπόκριση. Δεκάδες διαμερίσματα μισθώνονται στο Κιλκίς και την Κατερίνη και τουλάχιστον 200 στη Θεσσαλονίκη. Σε κάποιες περιπτώσεις οι δήμοι και σε άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν το πρόγραμμα.
«Ταλαιπωρημένο μέρος»
«Εχουμε δοκιμάσει όλες τις λύσεις. Και hotspot κάναμε και ξενοδοχεία νοικιάστηκαν», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Πέλλας Γρηγόρης Στάμκος. «Είμαστε μικρό και ταλαιπωρημένο, λόγω της κρίσης, μέρος. Δεν μπορούν να γίνουν οι οικοδομές κέντρα διερχομένων».
Στο παρελθόν οι αντιδράσεις των ντόπιων ήταν έντονες στο ενδεχόμενο εγκατάστασης προσφύγων. Τον Μάρτιο του 2016 όργωσαν με τρακτέρ χώρο όπου θα δημιουργούνταν κέντρο προσφύγων και μεταναστών. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ξεσπάσει φωτιά σε πρώην στρατόπεδο που επρόκειτο να αξιοποιηθεί για τον ίδιο σκοπό. Τελικά, στήθηκε και λειτούργησε το κέντρο στα παλιά σφαγεία της περιοχής. Πριν από λίγους μήνες, λόγω ακαταλληλότητας, οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν προσωρινά σε ξενοδοχείο της Πέλλας και άλλες δομές.
Σε άλλες πόλεις, πάντως, προχωράει το πρόγραμμα της μίσθωσης διαμερισμάτων. Πρόσφατα το δημοτικό συμβούλιο Λάρισας υπερψήφισε την εισήγηση του δημάρχου. Θετικό ήταν και το δημοτικό συμβούλιο Τρικάλων.