Εξοχική κατοικία / Μεσσηνία
Δεν είναι καθόλου λίγο να σε βραβεύει για δεύτερη συνεχή χρονιά το Architizer, η μεγαλύτερη βάση δεδομένων για την αρχιτεκτονική στον κόσμο. Το αθηναϊκό γραφείο Potiropoulos+Partners θα τιμηθεί σύντομα στη Νέα Υόρκη με το βραβείο κοινού του Architizer, έναν χρόνο μετά από ανάλογη διάκριση για το νηπιαγωγείο της Γερμανικής Σχολής Αθηνών. Οι δύο μελετητές, οι αρχιτέκτονες Δημήτρης Ποτηρόπουλος και Λιάνα Νέλλα-Ποτηροπούλου, προτείνουν έναν σχεδιασμό βασισμένο στην έννοια του «βιώματος». Στην πραγματικότητα εστιάζουν στον διάλογο ανάμεσα στον σύγχρονο τρόπο κατοίκησης και τον τόπο, με την πανταχού παρούσα θάλασσα της Μεσσηνίας στην προκειμένη περίπτωση. Στη σύνθεση επίσης υπάρχει μια οργάνωση οριζόντιας ζώνης –που θυμίζει ξύλινη προβλήτα ή πλοίο καθώς ταξιδεύει– η οποία συγκεντρώνει όλες τις στεγασμένες και υπαίθριες δραστηριότητες.
«Κατοικία μεταξύ Βράχων» / Τήνος
Η τοποθεσία της είναι μοναδική: βρίσκεται στον Βώλακα, αυτό το ξεχωριστό μέρος στην Τήνο που θυμίζει σεληνιακό τοπίο. Η εξοχική κατοικία που ήταν στις επιλεγμένες προτάσεις της 8ης Μπιενάλε νέων Ελλήνων αρχιτεκτόνων αποτελείται από τρεις ανισομεγέθεις μονάδες, οι οποίες περιβάλλονται από τις πέτρες και τους μεγάλους σφαιρικούς γρανιτένιους βράχους, ενώ στο κέντρο της υπάρχει ένα αίθριο. Βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί η άναρχη χωροθέτηση των όγκων, ώστε φαινομενικά κάθε τμήμα να έχει τοποθετηθεί ελεύθερα στον χώρο, σαν να έπεσε από ψηλά σαν μετεωρίτης. Φυσικά, η πρόκληση για τον αρχιτέκτονα Αριστείδη Ντάλα, ο οποίος ζει και εργάζεται στο νησί, ήταν μεγάλη εξαιτίας του ιδιαίτερου γεωλογικού χαρακτήρα της περιοχής. Η επιλογή του σχήματος των τριών κτιρίων –το στενόμακρο ορθογώνιο– αναδεικνύει τους βώλακες, υπογραμμίζοντας τη σφαιρικότητά τους. Τα μεγάλα τζάμια στον τοίχο αφήνουν τον εσωτερικό χώρο να επικοινωνεί με τον εξωτερικό και με αυτόν τον τρόπο το «μέσα» είναι σαν να εκτείνεται μέχρι τη συστάδα των βωλάκων, στην πλάτη του οικοπέδου προς το χωριό.
«Κτήμα» / Αντίπαρος
Το «Κτήμα» είναι μια υπόσκαφη εξοχική κατοικία 950 τ.μ. που «φωλιάζει» σε μια εσοχή του άγονου τοπίου της Αντιπάρου. Χωρισμένο σε δύο επίπεδα, το μεγαλύτερο μέρος του οικοδομήματος βρίσκεται κάτω από τη γη. Οι αρχιτέκτονες κατάφεραν να φτιάξουν ένα ευρύχωρο σπίτι με εννέα υπνοδωμάτια, καθένα από τα οποία βλέπει προς τη θάλασσα και έχει τη δική του αυτόνομη αυλή. Το σπίτι ωστόσο, ακόμη και στα πιο βαθιά του σημεία, αερίζεται και φωτίζεται επαρκώς χάρη σε μεγάλους φωταγωγούς. Ο σχεδιασμός προέκυψε τόσο από τη μορφολογία του εδάφους όσο και από τους κανόνες της παραδοσιακής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής: ο κατακερματισμένος αρχιτεκτονικός ρυθμός οφείλεται σε έναν τοπικό νόμο που λέει ότι το μήκος κάθε κτίσματος δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 μέτρα. Η οικία παρουσιάστηκε στο BBC2, στο πλαίσιο της σειράς «The world’s most extraordinary homes». Οι παρουσιαστές, εντυπωσιασμένοι από την κατασκευή, ανέφεραν ότι «αποτελεί ένα μάθημα αρχιτεκτονικής». Το μοναδικό αυτό σχέδιο υπογράφουν οι Πορτογάλοι Camilo Rebelo και Susana Martins. ■
