Κυριάκος Μητσοτάκης
Η ζωή μετά την αποδόμηση
Ούτως ή άλλως, η αποδόμηση του Τσίπρα –τετελεσμένη σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις– δεν απορροφά πια όλη την ενέργεια της ηγεσίας της Ν.Δ. Η αντιπολίτευση δωματίου δεν είναι, λένε, η προτεραιότητα. Προτεραιότητα είναι να συντονιστεί το κόμμα με την υποβρύχια, αλλά διογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια – συντονισμός που επιχειρείται από τον ίδιο τον Μητσοτάκη με σκηνική σχολαστικότητα: Με επιλεγμένα ακροατήρια, από τους συνταξιούχους στο «κόκκινο» καφενείο της Καλλιθέας έως τους τριαντάρηδες επιστήμονες της νέας διασποράς στο αμφιθέατρο του LSE.
Από τη νεοδημοκρατική σκοπιά, ο χρόνος που κέρδισε η κυβέρνηση δεν μπορεί παρά να κυλήσει εις βάρος της – σωρεύοντας φθορά στη φθορά της. Δεν μπορούν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να βάλουν σε τροχιά ανάπτυξης την οικονομία, «όπως δεν θα μπορούσε ένας ποδοσφαιριστής να παίξει ξαφνικά χόκεϊ επί πάγου». Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ν.Δ. θα περιμένει απλώς τον πάγο να ραγίσει.
Αν έπρεπε κανείς να απλουστεύσει τις προκλήσεις για τον Μητσοτάκη, θα τις συνόψιζε σε δύο: Πρώτον, να ολοκληρώσει το εγχείρημα της ανανέωσης του κόμματος. Και, δεύτερον, να πείσει ότι η δική του πρόταση δεν είναι απλώς μια καλύτερη εφαρμογή του πλαισίου που έχει ήδη ψηφίσει ο Τσίπρας. Το πρώτο, λένε, θα επιχειρηθεί με χειρουργική ανανέωση των ψηφοδελτίων – όχι με ηχηρές μεταγραφές, αλλά με προσθήκες στελεχών που διαθέτουν πολιτικό κεφάλαιο στις τοπικές κοινωνίες. Το δεύτερο θα επιδιωχθεί με εμμονή στον στόχο για χαμηλότερα πλεονάσματα, ώστε να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για το φιλελεύθερο μείγμα μείωσης των φόρων. Στο αυτονόητο ερώτημα «πώς θα πειστούν οι δανειστές να δώσουν αύριο στον Μητσοτάκη κάτι που αρνούνται τώρα στον Τσίπρα», η απάντηση δεν είναι μονοσήμαντη. Είναι σύνθετη, γιατί ενσωματώνει τόσο την ιστορική εμπειρία όσο και τα συμπεράσματα που έχει αποκομίσει ο πρόεδρος της Ν.Δ. από τις επαφές του με τους δανειστές τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Οι προκλήσεις αυτές περιγράφουν όντως μια άλλη αντιπολίτευση. Μια αντιπολίτευση που έχει πια την πολυτέλεια να μην είναι τσιπροκεντρική.
Αλέξης Τσίπρας
Το τρόπαιο του «Δεκαεννιά»
Η ευκολία με την οποία παρασιωπά το περιεχόμενο της συνθηκολόγησής του. Η δυσκολία του με τα νούμερα. Η επιδεξιότητα με την οποία εκτελεί αντιπολιτευτικά μακροβούτια στο μεταπολιτευτικό παρελθόν. Η εμμονή του με τον Τύπο και το πάθος του να επιδεικνύει τη συλλογή του από πρωτοσέλιδα. Η άνεση με την οποία προαναγγέλλει διώξεις.
Ολα τα κομμάτια ήταν παιγμένα, εκτός από τη λέξη που ο Τσίπρας επαναλάμβανε σαν μαγικό τετρασύλλαβο μάντρα: το «Δεκαεννιά». Τον «Μάη του Δεκαεννιά». Στις «ευρωεκλογές του Δεκαεννιά». Η επανάληψη, βεβαίως, δεν ήταν τυχαία. Ο πρωθυπουργός διαδήλωνε το μόνο αδιαμφισβήτητο κέρδος του από τη δωδεκάμηνη καρκινοβασία της διαπραγμάτευσης: τον κερδισμένο χρόνο. Και είχε κάθε λόγο να εμπεδώσει, διά της επαναλήψεως, στη συνείδηση των ακροατηρίων του, εντός κι εκτός Βουλής, ότι πια η κυβέρνησή του έχει τα ρεζερβουάρ της γεμάτα.
Πώς φαντάζεται ο Τσίπρας την πορεία μέχρι το «Δεκαεννιά»; Πάλι με τους παλιούς, πρωτοτσιπρικούς όρους. Πάλι με μικρομεγαλισμό – «η Μέρκελ φοβάται να πάει σε εκλογές με ανοιχτό το θέμα της Ελλάδας». Πάλι προβάλλοντας στο διεθνές πεδίο τα στρατηγήματα εσωτερικής κατανάλωσης – τις μπαλοθιές περί ξεψηφίσματος των μέτρων, αν δεν υπάρξει λύση για το χρέος.
Αν το δει κανείς από την πλευρά των δανειστών, πάντως, ο Τσίπρας επιβεβαίωσε τις προσδοκίες που, όταν πρωτοδιατυπώνονταν, στα τέλη του 2014, ακούγονταν απλοϊκές: Οτι μόνον εκείνος, ο ριζοσπάστης αντιμνημονιακός, θα μπορούσε να περάσει τις αλλαγές που ήθελαν οι δανειστές χωρίς να καεί η χώρα. Από προχθές, με το μεταμνημόνιο χωρίς δάνειο να έχει ψηφιστεί μόνο με ένα φυλάκιο καμένο, ολοκληρώνεται το κανονιστικό και δημοσιονομικό πλέγμα που επιβεβαιώνει αυτές τις προσδοκίες. Μέτρα έχουν ψηφιστεί έως το 2020 – δεν χρειάζονται άλλα δράματα. Εχουν ψηφιστεί μέχρι και κόφτες – αν τα μέτρα δεν φτάσουν. Εχει μπει στον αυτόματο πιλότο ώς και η διαχείριση της δημόσιας περιουσίας.
Ετσι, διά του Τσίπρα οι δανειστές εξασφάλισαν ότι η Ελλάδα δεν θα υπόκειται πια σε «πολιτικούς κινδύνους» τύπου Τσίπρα. Το κοστούμι είναι ραμμένο και για τον επόμενο. Το μόνο που δεν ξέρουμε είναι τα ραφτικά – το κόστος όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στους θεσμούς, και στη συλλογική ψυχολογία που διολισθαίνει στον αντιπολιτικό κυνισμό. Ράφτηκε το κοστούμι. Αλλά δεν ξέρουμε πόσο σώμα θα έχει απομείνει για να το φορέσει.