«Με την αξιοπιστία μιας υπεύθυνης δύναμης και με την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας, εμείς θα διεκδικήσουμε μικρότερα και ρεαλιστικότερα πλεονάσματα από αυτά στα οποία έχετε δεσμεύσει τη χώρα». Ηταν αισθητή η διαφοροποίηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Ολομέλειας την περασμένη Πέμπτη. Δεν είναι η πρώτη φορά που μιλάει για την ανάγκη μείωσης των πλεονασμάτων. Συνήθως, όμως, η σχετική διαπίστωση συνοδευόταν από την επισήμανση ότι θα τηρήσει τις συμφωνίες της χώρας.
Το ότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. φρόντισε να μην το επαναλάβει και μάλιστα το ότι επέλεξε το ρήμα «διεκδικώ» ήταν συνειδητή επιλογή. Εξίσου συνειδητή επιλογή ήταν ο επίσης αισθητά υψηλότερος τόνος που υιοθέτησε έναντι των δανειστών, κατηγορώντας μάλιστα τον Αλέξη Τσίπρα ότι έχει συνάψει «ιερά συμμαχία» μαζί τους. Προφανώς, ο κ. Μητσοτάκης δεν θα σκίσει τα μνημόνια, ούτε υπόσχεται ότι θα το κάνει. Δεν φιλοδοξεί να ασκήσει αντιπολίτευση από νεο-αντιμνημονιακό μετερίζι. Επιδιώκει, όμως, να αναδείξει τις ευθύνες των δανειστών για την υπερφορολόγηση «Φρανκενστάιν» στην οποία έχουν συνομολογήσει, αδιαφορώντας για την καταστροφή που συντελείται στην οικονομία με συνέπεια τον «αφανισμό» της παραγωγικής Ελλάδας και την «εξολόθρευση» της μεσαίας τάξης και των νέων.
Κυρίως, επειδή πιστεύει ότι το πρόγραμμα και τα συγκεκριμένα πλεονάσματα «δεν βγαίνουν», αλλά και επειδή εκτιμά ότι μπορεί να συζητήσει με τους εταίρους και να πετύχει κάτι καλύτερο. Το βασικό επιχείρημα είναι ότι, στο τέλος της ημέρας, το μείγμα πολιτικής δεν είναι υπόθεση της τρόικας, αλλά της ελληνικής κυβέρνησης, και αυτή μπορεί να το αλλάξει επιλέγοντας μείωση των φόρων και συμμάζεμα των κρατικών δαπανών.
Κανένας στον τρίτο όροφο της Πειραιώς δεν πιστεύει ότι ο κ. Τσίπρας θα μπορέσει να «γυρίσει» την οικονομία, ώστε να λάβει σάρκα και οστά το success story που ευαγγελίζεται. Την ίδια ώρα, παρότι δεν λέγεται επισήμως, η Πειραιώς δεν κρύβει και την ενόχληση για το success story που αναπαράγεται και από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για καθαρά δικούς τους εκλογικούς λόγους, καθώς επιχειρούν να κλωτσήσουν ακόμη μία φορά το τενεκεδάκι (kick the can) του ελληνικού ζητήματος. Κάποιοι στο Μοσχάτο μιλούν για «δόγμα Μέρκελ», υπονοώντας ότι το εν λόγω αφήγημα είναι ιδιαίτερα βολικό ενόψει των γερμανικών εκλογών.
Κοινωνικές συμμαχίες
Την ίδια ώρα, η κλιμάκωση των τόνων έναντι της κυβέρνησης, αλλά και των δανειστών, για το λάθος μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής, εκτιμάται ότι ενισχύει τη δυνατότητα του κ. Μητσοτάκη να εδραιώσει κοινωνικές συμμαχίες με ομάδες με τις οποίες έχει ήδη σχέση, όπως οι (ελεύθεροι) επαγγελματίες, ενώ θέτει βάσεις και για νέα ανοίγματα. Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεν έμεινε μόνο στην καταδίκη της πολιτικής της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά τους επαγγελματίες.
Δεσμεύθηκε ότι θα μειώσει τους φόρους και τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Η φάση θεωρείται ιδανική και για το άνοιγμα και σε ομάδες όπως οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, οι νέοι, οι συνταξιούχοι και –γιατί όχι;– και οι δημόσιοι υπάλληλοι, ομάδα που είχε στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η οποία εκτιμάται ότι θα διαρρήξει τους δεσμούς της με το κυβερνών κόμμα, καθώς επίσης πλήττεται από το τέταρτο μνημόνιο. Κοινή συνισταμένη της εν λόγω στρατηγικής, στη βάση της οποίας θα συνεχιστούν οι περιοδείες και οι επαφές του προέδρου της Ν.Δ. με την κοινωνία, είναι η ισχυρή πεποίθηση ότι το πρόγραμμα «δεν βγαίνει». Σε αυτή την κατεύθυνση, η Ν.Δ. θα συνεχίσει τη δυναμική αντιπολίτευση, με παράλληλη περιγραφή του δικού της θετικού σχεδίου για έξοδο από την κρίση.
Τούτων δοθέντων, ο πρόεδρος της Ν.Δ. υπογραμμίζει το δικό του θετικό αφήγημα για έξοδο από την κρίση, στο οποίο θα δίνει όλο και μεγαλύτερο βάρος το επόμενο διάστημα και το οποίο θα κορυφωθεί στην πορεία προς την επόμενη ΔΕΘ. Η ήπια, σχεδόν ανεπαίσθητη αλλαγή της φρασεολογίας δεν είναι συμπτωματική, καθώς το «πρόγραμμα» έχει αντικατασταθεί από το εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Την Πέμπτη στην Ολομέλεια ο κ. Μητσοτάκης το έκανε πιο συγκεκριμένο, μιλώντας για το «ελληνικό σχέδιο μιας ευρωπαϊκής Ελλάδας». Δεν είναι παρά η παράφραση παλαιότερης δέσμευσής του για ένα εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων για την ανασυγκρότηση της χώρας, ελληνικής ιδιοκτησίας, το οποίο δεν θα υπαγορεύεται από το «μαστίγιο» των δανειστών και θα υπερβαίνει τις μνημονιακές απαιτήσεις.