Ποια είναι τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας σχέσης Γαλλίας – Γερμανίας, όσον αφορά την Ευρωζώνη και ειδικότερα την Ελλάδα; Επί ημερών Ολάντ, οι αρχικές φιλοδοξίες για απομάκρυνση από τη γερμανική εμμονή στη λιτότητα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Σοσιαλιστής πρόεδρος, ανίκανος να προωθήσει μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό και να δώσει ώθηση στη γαλλική οικονομία, περιορίστηκε σε δευτερεύοντα ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα. Η μεγαλύτερη συμβολή του στην ελληνική υπόθεση ήταν η άρνησή του, τον Ιούλιο του 2015, να δεχθεί τα σχέδια Μέρκελ – Σόιμπλε για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει θέσει την αναμόρφωση της αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης στο επίκεντρο της ατζέντας του. Γνωρίζοντας ότι πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του Βερολίνου, επέλεξε για υπουργό Οικονομικών τον κεντροδεξιό και γερμανομαθή Μπρούνο Λεμέρ. Ο Λεμέρ επισκέφθηκε τη Δευτέρα, πριν από το Eurogroup, τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη γερμανική πρωτεύουσα για να τον διαβεβαιώσει ότι το Παρίσι θα τηρήσει τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Στην κοινή ανακοίνωσή τους μετά τη συνάντηση, οι δύο υπουργοί συμφώνησαν επίσης στη σύσταση διμερούς ομάδας εργασίας που θα καταρτίσει έναν οδικό χάρτη για τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις στην Ευρωζώνη, που θα είναι έτοιμος τον Ιούλιο.
Διάψευση προσδοκιών
Την ίδια ώρα, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Εμανουέλ Μακρόν με τον Αλέξη Τσίπρα, τον διαβεβαίωνε για τη στήριξή του στο θέμα του χρέους. Σύμφωνα με πηγές με γνώση της συνομιλίας, ο Γάλλος πρόεδρος είπε στον Ελληνα πρωθυπουργό ότι θα επιμείνει σε μια καθαρή λύση. Στο Eurogroup που ακολούθησε, οι προσδοκίες αυτές δεν επαληθεύτηκαν. O Σόιμπλε επέμεινε ότι δεν έχει εντολή να διαπραγματευτεί συγκεκριμένα μέτρα ελάφρυνσης (η γερμανική πλευρά ισχυρίζεται ότι κάτι τέτοιο συνεπάγεται την ανάγκη ψηφοφορίας στην Μπούντεσταγκ). Ο Λεμέρ, όπως φαίνεται και από τα ανεπίσημα πρακτικά που διέρρευσαν, τόνισε επανειλημμένως την ανάγκη για «σαφήνεια». Ωστόσο, δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη αντι-πρόταση από τη γαλλική πλευρά, γεγονός που το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έχει εκλάβει ως έμμεση συναίνεση στον συμβιβασμό με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που πρότεινε ο πρόεδρος του Eurogroup. Ο συμβιβασμός αυτός θα περιλάμβανε αναφορά στην άποψη του Ταμείου ότι το χρέος παραμένει μη βιώσιμο – μία εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη για την Ελλάδα.
«Ηταν λάθος που η Γαλλία δεν παρουσίασε δική της πρόταση για το ελληνικό χρέος», αναφέρει στην «Κ» άτομο που γνωρίζει καλά τον νέο πρόεδρο, αλλά και τη διαδικασία διαπραγμάτευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. «Αν αρκεστεί στο να αντιδρά στις προτάσεις άλλων, η γραμμή Σόιμπλε θα επικρατήσει και πάλι». Η ανησυχία όσων γνωρίζουν καλά τη δυναμική της γαλλογερμανικής σχέσης είναι ότι ο Μακρόν, που ελπίζει να πείσει τη Γερμανία να υποχωρήσει σε κεφαλαιώδη ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία της Ευρωζώνης, δεν θα θελήσει να σπαταλήσει μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για το ελληνικό ζήτημα.
Ωστόσο, η ελληνική πλευρά είδε με θετικό μάτι τους νέους Γάλλους συνομιλητές της. Ο Λεμέρ, σημειώνει μία πηγή, «μίλησε πολύ πιο συγκεκριμένα και τεκμηριωμένα από τον Σαπέν (τον προκάτοχό του)». Ετερη πηγή μιλάει «για έναν πραγματικό επαγγελματία, που έκανε έντονες προσπάθειες να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ». Η Αθήνα ελπίζει τώρα να συνεργαστεί με το Παρίσι στην κατάρτιση μιας πρότασης με συγκεκριμένες αναφορές σε μέτρα ελάφρυνσης ενόψει του Eurogroup της 15ης Ιουνίου. Ιδανικά, προσδοκά την επέκταση της περιόδου επιμήκυνσης των ωριμάνσεων των δανείων του EFSF πέρα από τα 15 έτη, και κάποια αναφορά ότι το Ταμείο βλέπει το ζήτημα του χρέους να κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Με δεδομένη όμως την αδιαλλαξία που έχει επιδείξει το Βερολίνο, και τη διαφαινόμενη αποδοχή εκ μέρους του ΔΝΤ μιας νέας αναβολής της διατύπωσης των μεσοπρόθεσμων μέτρων, ένα τέτοιο ελληνογαλλικό εγχείρημα αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες.