Πώς γίνεται μια υπερχρεωμένη επιχείρηση, με μεγάλες οφειλές, να πουλάει, σε ένα βράδυ, περιουσιακό της στοιχείο σε τρίτους; Γιατί οι τράπεζες δεν είχαν δεσμεύσει τις εν λόγω μετοχές; Γιατί δεν αντέδρασαν μετά τη συναλλαγή για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους; Κατά πόσον ακολουθήθηκε η συνήθης τραπεζική πρακτική; Υπήρξαν εξωθεσμικές παρεμβάσεις κυβερνητικών παραγόντων;
Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα ερωτήματα που ανακύπτουν ύστερα από την εξαιρετικά ασυνήθιστη συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες με την πώληση του 19,63% των μετοχών τις οποίες κατείχε η «Πήγασος Εκδοτική» (συμφερόντων Φώτη Μπόμπολα) στην «Τηλέτυπος» (Mega Channel) στον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη. Μια συναλλαγή που δρομολογεί εξελίξεις συνολικά στον κλάδο των MME, επηρεάζοντας άμεσα τουλάχιστον το μέλλον της «Πήγασος», της «Τηλέτυπος», αλλά και του ΔΟΛ και βεβαίως και την τύχη των χιλιάδων εργαζομένων σε αυτές.
Σημειώνεται ότι η συνολική συμμετοχή της «Πήγασος» στην «Τηλέτυπος» ήταν, πριν από τη μεταβίβαση στον Ιβάν Σαββίδη, 32,73%. Το κομμάτι που μεταβιβάστηκε στον ομογενή από τη Ρωσία επιχειρηματία δεν ήταν ενεχυριασμένο, παρά το γεγονός ότι το σύνολο των υποχρεώσεων της «Πήγασος» ανερχόταν στις 31/12/2016 σε 242 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 153,41 εκατ. ευρώ αφορούσαν βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις.
«Εύρωστες…»
Η δικαιολογία που δίνεται από ορισμένες πηγές για τη μη ενεχυρίαση του συνόλου της συμμετοχής της «Πήγασος» είναι το γεγονός ότι τόσο ο όμιλος όσο και το Mega θεωρούνταν εύρωστες επιχειρήσεις και η δέσμευση μέρους μόνο των μετοχών μαζί με άλλα περιουσιακά στοιχεία υπερκάλυπταν τις απαιτήσεις των τραπεζών σε εξασφαλίσεις. Πρόκειται ωστόσο για τουλάχιστον ανορθόδοξη αντιμετώπιση, όπως επισημαίνουν αναλυτές του τραπεζικού κλάδου, δεδομένου του γεγονότος ότι η συνήθης πρακτική επιβάλλει στις τράπεζες να ζητούν πρόσθετες εξασφαλίσεις όταν η αξία των αρχικών υποχωρεί και δεν καλύπτει το όριο που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι, μάλιστα, που υποστηρίζουν ότι ο παραπάνω χειρισμός εγείρει νομικά ζητήματα.
Αυτό που προξενεί ίσως μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι, τουλάχιστον μέχρι την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, δεν είχε εκδηλωθεί και κάποια αντίδραση από τις εμπλεκόμενες τράπεζες ή έστω μερίδα αυτών. Κι αυτό, παρά το ότι ακόμη και κύκλοι που βρίσκονται κοντά στον επιχειρηματία Φ. Μπόμπολα ανέμεναν ότι θα υπάρξουν «προειδοποιήσεις» από τις τράπεζες μέσω της αποστολής εξωδίκων για την καταγγελία δανειακών συμβάσεων της «Πήγασος».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το προηγούμενο διάστημα ήταν οι τράπεζες που απέρριπταν σχεδόν ως «εξωπραγματικό» το σενάριο που είχε παρουσιασθεί από την πλευρά Μπόμπολα και προέβλεπε την πώληση του 51% της «Πήγασος» στον Ιβάν Σαββίδη και τη διατήρηση από τον Φ. Μπόμπολα του 49%, αλλά και του μάνατζμεντ του ομίλου. Το σενάριο αυτό προέβλεπε «κούρεμα» οφειλών 105 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες οι τράπεζες είναι πρώτοι πιστωτές για 25 εκατ. ευρώ. Το σενάριο απορρίφθηκε κυρίως διότι οι τράπεζες δεν συναινούσαν σε καμία περίπτωση σε μια τόσο μεγάλη διαγραφή δανείων.
Ενα από τα εναλλακτικά σενάρια για την αναδιάρθρωση των χρεών της «Πήγασος» που έχουν τεθεί επί τάπητος και κατά ορισμένες πλευρές εκτιμάται ότι θα μπορούσε να γίνει πιο εύκολα αποδεκτό από τις τράπεζες, είναι ο λεγόμενος συναινετικός πλειστηριασμός: δηλαδή να συναινέσει ο οφειλέτης στον εκπλειστηριασμό σημαντικού μέρους της περιουσίας της «Πήγασος» για το μεγαλύτερο τμήμα των οφειλών του και να μην υποστεί συνέπειες για το υπόλοιπο μέρος των οφειλών. Η «αιφνιδιαστική» κίνηση –ή ίσως όχι αιφνιδιαστική αλλά με παθητική αντιμετώπιση από την πλευρά των τραπεζών– της εξωχρηματιστηριακής μεταβίβασης του 19,63% της «Τηλέτυπος» εκτιμάται ότι ίσως οδηγήσει τις εμπλεκόμενες πλευρές να ξανακαθίσουν στο ίδιο τραπέζι για να αναζητήσουν λύση. Κύκλοι που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις εκτιμούν, άλλωστε, ότι αυτό ήταν κι ένα από τα κίνητρα της συγκεκριμένης ενέργειας.
Ειδική διαχείριση
Αυτό, πάντως, που τόσο τραπεζικοί όσο και επιχειρηματικοί και νομικοί κύκλοι θεωρούν την πιο κατάλληλη λύση για την «Πήγασος» είναι να τεθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης εν λειτουργία, όπως συνέβη με τον ΔΟΛ.
Δύσκολο να απαντηθεί είναι, τέλος, το ερώτημα εάν υπήρξαν κυβερνητικές παρεμβάσεις στο θέμα. Γι’ αυτό θα περιοριστούμε σε μια απλή παράθεση γεγονότων: ο ρόλος του Ιβάν Σαββίδη στον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες το περασμένο φθινόπωρο και η «φωτογραφική» τροπολογία για την απαλλαγή του σημερινού ιδιοκτήτη της ΣΕΚΑΠ από πρόστιμο που βάρυνε την προηγούμενη διοίκηση για λαθρεμπόριο.
Σε κάθε περίπτωση, να αναφέρουμε ότι σχετικά με το Mega την υπόθεση από την «άλλη πλευρά», κυρίως χειρίσθηκαν διευθύνων σύμβουλος συστημικής τράπεζας με μεγάλη δανειακή εμπλοκή στην ιστορία αυτή και υψηλόβαθμο στέλεχος του Μεγάρου Μαξίμου, που στο παρελθόν χειρίσθηκε και άλλες περιπτώσεις (π.χ. την υπόθεση «Μαρινόπουλου»).
Στο στόχαστρο το 22,11% του ΔΟΛ
Η απόκτηση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στην «Τηλέτυπος», ώστε ο Ιβάν Σαββίδης να εισέλθει στην τηλεοπτική αγορά και μάλιστα με τη σφραγίδα του «σωτήρα» του «Μεγάλου Καναλιού», αποτελεί τον διακαή πόθο του. Μετά τη συναλλαγή με τον Φ. Μπόμπολα, κατέχει ήδη το 19,63% και βάζει πλώρη για να αποκτήσει ένα ακόμη 22,11% που αποτελεί τη συμμετοχή του ΔΟΛ στην «Τηλέτυπος». Η συμμετοχή αυτή τίθεται σε πλειστηριασμό στο πλαίσιο της σχετικής διαδικασίας που έχει ξεκινήσει για τα περιουσιακά στοιχεία του ΔΟΛ. Η προθεσμία κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών λήγει την ερχόμενη Τετάρτη 31 Μαΐου και οι πληροφορίες θέλουν τον Ιβάν Σαββίδη να συγκαταλέγεται μεταξύ των ενδιαφερομένων.
Βασικός ρυθμιστής, βεβαίως, των εξελίξεων στην «Τηλέτυπος», μετά και τη σημαντική μείωση της συμμετοχής στην εταιρεία του Φ. Μπόμπολα, είναι η πλευρά Βαρδινογιάννη. Κι αυτό διότι κατέχει περί το 31% του Mega μέσω διαφόρων εταιρειών, το υψηλότερο δηλαδή ποσοστό αυτή τη στιγμή. Πληροφορίες από την πλευρά Σαββίδη εμφανίζουν την πλευρά Βαρδινογιάννη κατ’ αρχάς όχι μόνο να μην έχει αιφνιδιασθεί από τη συναλλαγή με την «Πήγασος», αλλά να βρίσκονται σε μια «καλή συνεννόηση» (όχι συνεργασία), όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Στην αγορά ωστόσο εκφράζονται και αντίθετες απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες η πλευρά του άλλου μετόχου της «Τηλέτυπος» δεν είχε γνώση των κυοφορούμενων εξελίξεων.