Ανέλπιστη χείρα βοηθείας φάνηκε να βρίσκει στην αρχή της εβδομάδας η παραπαίουσα κυβέρνηση της Βενεζουέλας, σε μια στιγμή που η πτωχευμένη χώρα της Λατινικής Αμερικής βυθίζεται στο χάος της οικονομικής παράλυσης, των κοινωνικών ταραχών και των ελλείψεων βασικών ειδών διατροφής και φαρμάκων. Η Goldman Sachs αγόρασε ομόλογα Βενεζουέλας συνολικής αξίας περίπου 2,8 δισ. δολαρίων, τα οποία είχε εκδώσει η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία Petroleos de Venezuela SA το 2014 και λήγουν το 2022. Η εκ πρώτης όψεως εξεζητημένη επενδυτική αυτή επιλογή προκάλεσε άμεσα πολιτικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, με την αντιπολίτευση να βλέπει πολιτική παρέμβαση υπέρ της κυβέρνησης. Πρόκειται, ωστόσο, για αγορά ομολόγων σε τιμές μειωμένες κατά 70%, που αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση του κέρδους της επενδυτικής εταιρείας. Οπως, άλλωστε, τόνισε η ίδια η Goldman, έγινε στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, χωρίς καμία δοσοληψία με την κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο.
Σύμφωνα, άλλωστε, με οικονομικούς αναλυτές, η κίνηση εντάσσεται στη γενικότερη τάση των επενδυτικών κολοσσών να επιλέγουν τοποθετήσεις υψηλότατου πολιτικού και οικονομικού ρίσκου, για να εξασφαλίσουν υψηλότερες αποδόσεις. Είναι γεγονός ότι τα ομόλογα που έχει εκδώσει η Petroleos de Venezuela έχουν προσελκύσει ορισμένα από τα πιο ηχηρά ονόματα στον χώρο των επενδυτικών – BlackRock, T. Rowe Price, Fidelity, JP Morgan Chase. Οπως, όμως, σχολιάζει το σχετικό ρεπορτάζ των New York Times, καμία από αυτές τις εταιρείες δεν έχει τη φήμη της Goldman «σε ό,τι αφορά την πολιτική επιρροή της και τον οικονομικό καιροσκοπισμό της, έναν συνδυασμό που την έχει μετατρέψει σε εύκολο στόχο, σε παγκόσμιο σάκο του μποξ».
Δεδομένου ότι τα εν λόγω ομόλογα βρίσκονταν στο χαρτοφυλάκιο της κεντρικής τράπεζας της χώρας την ημέρα που ολοκληρώθηκε η συναλλαγή, αυξήθηκαν αυτομάτως τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας κατά 749 εκατ. δολάρια στα 10,8 δισ. δολάρια. Πηγές της επενδυτικής τράπεζας σχολιάζουν πως πρόκειται για στρατηγική επιλογή της Goldman να αυξήσει την έκθεσή της σε περιουσιακά στοιχεία της Βενεζουέλας. Η αντιπολίτευση κατηγορεί την Goldman πως βρίσκεται «στη λάθος πλευρά της ιστορίας», όπως τόνισε ο Ανχελ Αλβαράδο, βουλευτής της αντιπολίτευσης και μέλος της επιτροπής χρηματοπιστωτικών του Κογκρέσου. Ο ίδιος μιλάει για «βαρύ σφάλμα για τη φήμη» της επενδυτικής, εφόσον διευκολύνει μια κυβέρνηση που παραβιάζει κατά συρροήν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Θεωρητικά διευκολύνει την κυβέρνηση Μαδούρο να εξυπηρετήσει το χρέος της, τηρώντας την υπόσχεση που μονίμως επαναλαμβάνει ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, μολονότι η χώρα δεν διαθέτει τα απαιτούμενα κεφάλαια για την αγορά τροφίμων. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ο πρόεδρος του κοινοβουλίου ανακοίνωσαν ότι θα διεξάγουν έρευνες και θα εξετάσουν αν «μια μελλοντική δημοκρατική κυβέρνηση οφείλει να αναγνωρίσει ή να πληρώσει το χρέος αυτό που αντιβαίνει στα συμφέροντα των πολιτών της». Οπως επισημαίνει το Bloomberg, αν η Βενεζουέλα κηρύξει πτώχευση, οι πιστωτές θα ασκούν πιέσεις για να κατάσχουν περιουσιακά στοιχεία της, τα οποία θα ανήκουν κανονικά στους χειμαζόμενους πολίτες της. Προφανώς, αυτές οι υποσχέσεις του Μαδούρο είναι που πείθουν επενδυτές σαν την Goldman ότι θα επιλέξει να αποπληρώσει τους πιστωτές της χώρας, αντί να εισαγάγει τρόφιμα και φάρμακα. Για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους, το Καράκας πρέπει να καταβάλει 4,6 δισ. δολάρια για την εξυπηρέτηση του χρέους. Η Goldman διαχειρίζεται κεφάλαια 1,3 τρισ. δολαρίων από τα οποία περίπου 40 δισ. δολάρια προορίζονται για τίτλους αναδυόμενων αγορών. Στη Βενεζουέλα προσβλέπει σε αλλαγή στη διακυβέρνηση της χώρας, η οποία εκτιμά πως θα μπορούσε να οδηγήσει την αξία των ομολόγων της έως και στο υπερδιπλάσιο. Το παρατεταμένο φλερτ της Βενεζουέλας με την επίσημη πτώχευση έχει ως αποτέλεσμα οι τιμές των ομολόγων της στη δευτερογενή αγορά να έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Οπως επισημαίνει η Wall Street Journal, ο κίνδυνος πτώχευσης έχει οδηγήσει τις αποδόσεις των ομολόγων της χώρας στο 30%.