Η επίτοκος ως ταξιδιώτης, πιθανοί κίνδυνοι & μέτρα πρόληψης: ΜΕΡΟΣ II

Η επίτοκος ως ταξιδιώτης, πιθανοί κίνδυνοι & μέτρα πρόληψης: ΜΕΡΟΣ II

7' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το ταξιδιωτικό «φαρμακείο» της επιτόκου

Η επίτοκος σε σύγκριση με το συνηθισμένο ταξιδιώτη, μπορεί να μεταφέρει ορισμένα επιπλέον φάρμακα και αντικείμενα, τα οποία είναι δυνατό να της φανούν χρήσιμα ή και απαραίτητα. Τέτοια είναι τα ακόλουθα:

  1. Παυσίπονα – η παρακεταμόλη (π.χ Depon®, Panadol®) επιτρέπεται σε όλα τα στάδια της κύησης για την αντιμετώπιση του εμπύρετου, της κεφαλαλγίας είτε την αντιμετώπιση τοπικής η επίτοκος να έχει ενημερωθεί κατά την κράτηση των εισιτηρίων από το πρακτορείο.

Σε αρκετές εταιρίες οι πτήσεις εσωτερικού επιτρέπονται μέχρι την 36η εβδομάδα της κύησης, ενώ οι διεθνείς πτήσεις μέχρι την 32η-35η εβδομάδα ανάλογα με την εταιρία. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις, απαιτείται από την επίτοκο να έχει μαζί της πιστοποιητικό από τον θεράποντα ιατρό της, με το οποίο θα βεβαιώνεται η ακριβής ηλικία κύησης, η πιθανή ημερομηνία τοκετού, ενώ σπανίως ζητείται και η ομάδα αίματος της μητέρας.Για τις γυναίκες οι οποίες εργάζονται σε αεροπορικές εταιρίες, ως πιλότοι ή αεροσυνοδοί, οι εταιρίες συνήθως επιτρέπουν την εργασία, ως την 20η εβδομάδα της κύησης.

Η έκθεση της επιτόκου στην ακτινοβολία του ελέγχου ασφάλειας των αεροδρομίων, είναι μηδαμινή και δεν σχετίζεται με ανεπιθύμητες ενέργειες στο έμβρυο. Εντούτοις, αποτελεί σημείο αντιπαράθεσης επειδή υπάρχουν αναφορές στη βιβλιογραφία για πιθανή σχέση μεταξύ της ακτινοβολίας και της ανάπτυξης λευχαιμίας κατά την παιδική ηλικία και επομένως οι επίτοκες υποβάλλονται σε απλό σωματικό έλεγχο κατά την είσοδο τους στο αεροσκάφος για να αποφεύγεται ο έλεγχος μέσω των ακτινών. Κατά τη διάρκεια μιας πτήσης ο ταξιδιώτης εκτίθεται και σε μία άλλη ακτινοβολία, την κοσμική, σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα από αυτά στο έδαφος της γης. Για μία επίτοκο, που αποτελεί περιστασιακό ταξιδιώτη, τα ποσά της απορροφούμενης ακτινοβολίας είναι μηδαμινά.

Εντούτοις και οι αεροσυνοδοί και οι γυναίκες πιλότοι εκτίθενται σε αξιοσημείωτα ποσά ακτινοβολίας, συνεπώς επιβάλλεται να τροποποιήσουν το πρόγραμμα εργασίας τους κατά την εγκυμοσύνη. Μέσα στο αεροπλάνο η χαμηλότερη ατμοσφαιρική πίεση του αέρα σε υψόμετρο 1500-2500 μ. έχει ελάχιστη επίδραση στην οξυγόνωση του εμβρύου εξαιτίας της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης η οποία ευνοεί τη δέσμευση του οξυγόνου σε χαμηλότερες πιέσεις συγκριτικά με αυτή του ενήλικα. Εντούτοις, εάν υπάρχει ανάγκη για περισσότερη οξυγόνωση της επιτόκου, θα πρέπει να λαμβάνονται επιπλέον μέτρα. Οι περιπτώσεις εγκύων με βαριά αναιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, στίγμα μεσογειακής αναιμίας ή ιστορικό θρομβοφλεβίτιδας αποτελούν σχετικές αντενδείξεις για το αεροπορικό ταξίδι. Ανάλογες περιπτώσεις αποτελούν οι κυήσεις με ανωμαλίες του πλακούντα καθώς και αυτές με κίνδυνο πρόωρου τοκετού.

Κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού, υπάρχουν ορισμένες οδηγίες που όμως παίζουν σημαντικό ρόλο στην άνεση και την ασφάλεια της επιτόκου. Στα περισσότερα αεροσκάφη, τα καθίσματα που βρίσκονται στα διαχωριστικά μεταξύ της πρώτης και της οικονομικής θέσης έχουν μεγαλύτερη απόσταση από τα υπόλοιπα, συνεπώς προσφέρουν περισσότερο χώρο στην επίτοκο για να τεντώσει τα πόδια της είτε να σηκωθεί από τη θέση της. Το ίδιο συμβαίνει και στη μέση της ατράκτου στα αεροσκάφη που διαθέτουν θύρες εκτάκτου ανάγκης προς τα φτερά. Κατά την παραμονή στο κάθισμα της, συνιστάται να φοράει τη ζώνη ασφαλείας ώστε να αποφευχθεί κάποιος τραυματισμός κατά τη διάρκεια πιθανών αναταράξεων του αεροσκάφους.

Οι πτήσεις γενικότερα προκαλούν αφυδάτωση του οργανισμού, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε συμπύκνωση του αίματος και αυξημένο κίνδυνο θρομβοφλεβίτιδας. Συνεπώς, απαραίτητη είναι η ενυδάτωση της επιτόκου με χυμούς και αρκετό νερό πριν και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Επιπλέον, στις πολύωρες πτήσεις, η παρατεταμένη καθιστή θέση της επιτόκου, επιδεινώνει τον κίνδυνο θρομβοφλεβίτιδας στα κάτω άκρα και συστήνεται να σηκώνεται κάθε μισή ώρα από το κάθισμα της για να περπατήσει λίγο στο διάδρομο. Εναλλακτικά μπορεί να ανασηκώσει λίγο τα πόδια της πάνω σε μία τσάντα, να χρησιμοποιήσει ειδικές ελαστικές κάλτσες μέχρι τα γόνατα της, είτε σε κάποιες περιπτώσεις να λάβει προφυλακτική αντιθρομβωτική αγωγή με μικρομοριακή ηπαρίνη (LMWH).

Ο κίνδυνος θρομβοφλεβίτιδας οφειλόμενης σε πολύωρη πτήση υπολογίζεται στο 1/6.000 επιβάτες. Η γυναίκα κατά την κύηση διατρέχει 5-10 φορές περισσότερο κίνδυνο σε σχέση με τους άλλους επιβάτες, λόγω της θρομβοφιλικής τάσης της κύησης.

Προορισμοί σε μεγάλο υψόμετρο

Δεν υπάρχουν αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία που να δηλώνουν την οφειλόμενη σε μεγάλο υψόμετρο, δυσμενή έκβαση της εγκυμοσύνης. Εντούτοις, οι προορισμοί σε μεγάλο υψόμετρο, συνήθως αφορούν απομακρυσμένες περιοχές χωρίς τη κατάλληλη υποδομή για την αντιμετώπιση του μαιευτικού επείγοντος. Σε υψόμετρα έως 2.500 μέτρα συνήθως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, ακόμα και σε αυτά τα ύψη η σωματική άσκηση της επιτόκου θα πρέπει να περιορίζεται σημαντικά για να περιορίζεται και η ανάγκη για επιπλέον οξυγόνωση. Παρόλο που οι επιδράσεις του μεγάλου υψόμετρου στο έμβρυο δεν είναι γνωστές, συνιστάται στην επίτοκο να αποφεύγει προορισμούς σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 3.500 μέτρων. Με ανάλογο τρόπο η καταδύσεις (scuba diving) αποτελούν απόλυτη αντένδειξη για την εγκυμοσύνη ακόμα και σε μικρά βάθη εξαιτίας του υψηλού κινδύνου να αναπτύξει το έμβρυο το σύνδρομο αποσυμπίεσης.

Κρουαζιέρα κατά την κύηση

Η κρουαζιέρα αποτελεί έναν δημοφιλή τρόπο αναψυχής. Ανάμεσα στους δημοφιλέστερους προορισμούς ανήκουν τα νησιά της Καραϊβικής, της Μεσογείου, της Αλάσκας και του Μεξικού. Μία τυπική κρουαζιέρα διαρκεί περίπου 7 ημέρες, κατα μέσο όρο στο πλοίο επιβιβάζονται 4.000 άτομα και πλήρωμα, προερχόμενοι από διάφορες περιοχές του κόσμου, με διαφορετική κουλτούρα και διαφορετικές συνήθειες σωματικής υγιεινής. Είναι αντιληπτό ότι ο υπερπληθυσμός σε περιορισμένο χώρο πάνω στο πλοίο, καθιστά τη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών ευχερέστερη.

Στις ομάδες υψηλού κινδύνου, στις οποίες ανήκει και η επίτοκος, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης της γρίπης, της πνευμονίας από Legionella και της ιογενούς γαστρεντερίτιδας. Για την αποφυγή τέτοιων λοιμώξεων κατά την κύηση, συνιστάται η σχολαστική διατήρηση της ατομικής της υγιεινής, με τακτικό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή των σημείων του πλοίου με συνωστισμό ή με πτωχό εξαερισμό. Για την πρόληψη της ναυτίας είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν ειδικές παστίλιες, αλλά για την αντιμετώπιση της ναυτίας τα συμβατικά αντιισταμινικά και αντιιλιγγικά αποφεύγονται στην κύηση. Η ιατρική βοήθεια εν πλω, ποικίλει από χώρα σε χώρα, από εταιρία σε εταιρία και από πλοίο σε πλοίο, αλλά σε μέσο όρο ισχύει η αναλογία, 1 κλίνη για κάθε 1.000 επιβάτες και πλήρωμα, ενώ σε καμία περίπτωση δε μπορεί να αντιμετωπίσει επείγουσες μαιευτικές καταστάσεις.

Ταξίδι με όχημα

Το ταξίδι με το αυτοκίνητο, το τρένο ή άλλο τροχοφόρο όχημα θεωρείται ασφαλέστερο μέσον μεταφορά της επιτόκου από άποψη έκθεσης της σε ακτινοβολία ή σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Εντούτοις, η μετακίνηση με το αυτοκίνητο αποτελεί το συνηθέστερο τρόπο τραυματισμού της επιτόκου, ως συνέπεια των τροχαίων ατυχημάτων και ευθύνεται για το μεγαλύτερο ποσοστό νοσηρότητας της επιτόκου και θνησιμότητας του εμβρύου.

Η επίτοκος ως ταξιδιώτης, πιθανοί κίνδυνοι & μέτρα πρόληψης: ΜΕΡΟΣ II-1

Όταν η επίτοκος κάθεται στο μπροστινό κάθισμα, ιδιαίτερα στη θέση του οδηγού και δε φοράει ζώνη ασφαλείας, τότε σε περίπτωση ατυχήματος όλη η δύναμη της σύγκρουσης ασκείται στη περιοχή της κοιλιάς και οι συνέπειες μπορεί να είναι ολέθριες ακόμα και στις μικρές ταχύτητες. Υπολογίζεται ότι ο κίνδυνος απώλειας μιας εγκυμοσύνης είναι τριπλάσιος όταν η επίτοκος δε φοράει τη ζώνη ασφαλείας. Επίσης, μια μελέτη από το Michigan ανέφερε ότι η ζώνη στο αυτοκίνητο θα μπορούσε να σώσει τη ζωή σε 200 έμβρυα ετησίως.

Η απώλεια της εγκυμοσύνης δεν είναι το μόνο που μπορεί να συμβεί σε ένα τροχαίο. Επιπλέον, η αποκόλληση του πλακούντα και ο πρόωρος τοκετός, έως και αρκετές ώρες μετά το ατύχημα, μπορεί να ευθύνονται για ένα δυσμενές αποτέλεσμα της κύησης. Συνεπώς, η ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο κρίνεται απολύτως απαραίτητη κατά τη μετακίνηση της επιτόκου, όπως ακριβώς είναι απαραίτητη και για τη μη-έγκυο. Συχνά τίθεται και το ερώτημα της σωστής τοποθέτησης της ζώνης ασφαλείας πάνω από τη «φουσκωμένη» κοιλιά της εγκυμοσύνης. Στο α’ τρίμηνο η τοποθέτηση της ζώνης δε διαφέρει από αυτή στις μη-εγκύους. Στο β’ και γ’ τρίμηνο της εγκυμοσύνης η ζώνη του αυτοκινήτου η οποία έχει τρία σημεία στήριξης παρέχει ικανοποιητική προστασία για τη μητέρα και το έμβρυο. Η ζώνη περνάει από τον ώμο μπροστά από την κλείδα και στη μέση του στήθους ανάμεσα στους μαστούς, χωρίς να πιέζει το λαιμό. Η ζώνη της μέσης πρέπει να περνάει πάντοτε κάτω από την κοιλιά από τον ένα γοφό στον άλλο. Η ζώνη της μέσης ΠΟΤΕ δεν πρέπει να τοποθετείται πάνω από την κοιλιά της επιτόκου. Επιπλέον, σε καμία περίπτωση δε πρέπει να τοποθετείται ο ώμος μπροστά από τη ζώνη του ώμου, ώστε η επίτοκος να φοράει μόνο τη ζώνη της μέσης. Έχει βρεθεί ότι σε απότομες επιβραδύνσεις η ζώνη της μέσης από μόνη της δεν προστατεύει το έμβρυο από τραυματισμούς.

Η επίτοκος σε ένα ταξίδι αποτελεί ένα επιβάτη υψηλού κινδύνου, παρόλο που η φυσική της κατάσταση μπορεί να βελτιώνεται εξαιτίας των ορμονών της εγκυμοσύνης. Οι περισσότεροι ιατροί συνιστούν την αποφυγή του ταξιδιού κατά την εγκυμοσύνη, προκειμένου η επίτοκος να μη στερηθεί την άνεση της και να μην απομακρύνεται από την τακτική ιατρική παρακολούθησή της. Αναμφισβήτητα το μεγάλο ταξίδι συνδέεται με πολυάριθμους κινδύνους τόσο για την επίτοκο όσο και για το έμβρυο. Εφόσον το ταξίδι δε μπορεί να αναβληθεί, η καλή ενημέρωση της εγκύου και του συζύγου της, μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολές του ταξιδιού καθώς και στη λήψη κατάλληλων μέτρων για τη πρόληψη ή την αντιμετώπιση των δυνατών επιπλοκών. Τέλος, οι επίτοκες που ταξιδεύουν σε ζώνες τροπικές, ενδημικές για κάποια λοιμώδη νοσήματα, πρέπει να παροτρύνονται να εμβολιάζονται με τα κατάλληλα εμβόλια.

Ο Πέτρος Χειρίδης είναι μέλος της ομάδας Γενικής, Λαπαροσκοπικής, Ρομποτικής & Χειρουργικής Παχυσαρκίας του Κ. Μ. Κωνσταντινίδη, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Όμιλος Ιατρικού Αθηνών

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή