Κοινή διακήρυξη στην οποία αναγνωρίζεται η σημαντική πρόοδος των προκαταρκτικών τεχνικοοικονομικών μελετών στον σχεδιασμό του αγωγού EastMed, αλλά και η πρόθεση της συνεργασίας τους για τη μελέτη των τεχνικών και οικονομικών πλευρών της ηλεκτρικής διασύνδεσης EurοΑsia Interconnector, υπέγραψαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, με τον Κύπριο ομόλογό του Γιώργο Λακκοτρύπη και τον Ισραηλινό Γιουβάλ Στάνιτς, στο πλαίσιο των εργασιών της τριμερούς συνάντησης κορυφής στη Θεσσαλονίκη. Προηγήθηκε διμερής συνάντηση των υπουργών Ελλάδας και Ισραήλ, στην οποία ο κ. Σταθάκης είχε την ευκαιρία να ενημερώσει τον κ. Γιουβάλ Στάνιτς για τις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας στην Ελλάδα και ειδικότερα για το μεγάλο ενδιαφέρον διεθνών ενεργειακών εταιρειών στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τον αγωγό EastMed, αποφασίστηκε, με τη συνδρομή και της Ιταλίας, η υπογραφή διακυβερνητικής συμφωνίας για την προώθησή του, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο προς το τέλος του 2017 και θα αποτελέσει αποφασιστικό βήμα για την επενδυτική ωρίμανση του έργου. Αναφορικά με το έργο EurοΑsia Interconnector, οι τρεις πλευρές δήλωσαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τη συνεργασία τους για τη μελέτη των οικονομικών και τεχνικών πλευρών του έργου. Συζητήθηκε επίσης η ελληνική πρόταση να προστεθεί στο καλώδιο και οπτική ίνα, ώστε να διασφαλισθούν οφέλη και στο πεδίο των τηλεπικοινωνιών. Μάλιστα, δεν αποκλείστηκε το ενδεχόμενο η οπτική ίνα να ενσωματωθεί ακόμη και στον EastMed.
O αγωγός φυσικού αερίου EastMed σχεδιάστηκε ως ένας από τους δρόμους μεταφοράς του φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη, μέσω της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ιταλίας. Το έργο παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς η Ε.Ε., η οποία βλέπει την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου ως μια νέα πηγή τροφοδοσίας σε φυσικό αέριο, που μπορεί να εξισορροπήσει την υπερβολική εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, αλλά και το κενό που θα δημιουργηθεί από την εξάντληση των αποθεμάτων της Νορβηγίας. Ο αγωγός θα διέρχεται υποθαλάσσια σε μήκος 1.900 χλμ. και σε βάθος έως και 3 χλμ. και θα μεταφέρει περί τα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως από τα κοιτάσματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη. Εάν υλοποιηθεί, θα αποτελέσει τον μακρύτερο και βαθύτερο υποθαλάσσιο αγωγό στον κόσμο. Πρόκειται για επένδυση ύψους 6,2 δισ. ευρώ, την οποία η Ελλάδα υποστηρίζει με τη διπλή ιδιότητα του στρατηγικού διαμετακομιστικού κόμβου και της δυνητικά upstream χώρας, μελλοντικά, στην παραγωγή φυσικού αερίου.
Στα κοιτάσματα της περιοχής που μπορούν να στηρίξουν αυξημένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και να ενώσουν τα απομονωμένα δίκτυα του Ισραήλ και της Κύπρου με τη μεγάλη αγορά της Ευρώπης στηρίχθηκε και η ηλεκτρική διασύνδεση EurοΑsia Interconnector. Με μήκος 1.500 χλμ. το καλώδιο για τη διασύνδεση των τριών χωρών θα ποντιστεί σε βάθος 2.000 μέτρων και θα μεταφέρει ισχύ 2.000 MW. Το έργο έχει περιληφθεί στα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCIs) της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία και θα χρηματοδοτήσει κατά το ύψος των 1,5 δισ. ευρώ από τα συνολικά 3 δισ. ευρώ της επένδυσης. Με βάση τους σχεδιασμούς που έχουν γίνει, το καλώδιο μπορεί να ξεκινήσει να κατασκευάζεται (το τμήμα Κύπρος – Ισραήλ) από το 2017 και να ολοκληρωθεί το 2019. Θα ακολουθήσει το έργο της Κρήτης και στη συνέχεια η σύνδεση Κύπρου – Κρήτης, ώστε να είναι η διασύνδεση πλήρως λειτουργική έως το 2022.