Για την Πετούνια Μοχάλε, το πόσιμο νερό δεν ήταν κάτι δεδομένο. Έχοντας ανακαλύψει σκουριά στους σωλήνες του σπιτιού της, δίσταζε να πιει το νερό της βρύσης.
Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2015), 1,8 δισεκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο πίνουν νερό που έχει επιμολυνθεί με περιττώματα. Η Μοχάλε ήταν μία από 300 εκατομμύρια άτομα στην Αφρική που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Όταν λοιπόν την πλησίασε ένας εκπρόσωπος της I-Drop Water προτείνοντάς της να εγκαταστήσει ένα σύστημα καθαρισμού του νερού στο μαγαζί της στο Σοβέτο, η Μοχάλε δέχθηκε.
«Ο κόσμος δεν έχει πραγματική επιλογή μεταξύ του να διακινδυνεύσει την υγεία του πίνοντας νερό που δεν είναι ασφαλές ή να βρει τρόπο να πληρώσει για τρομακτικά ακριβό εμφιαλωμένο νερό, που είναι περιβαλλοντικά καταστροφικό» λέει ο Τζέιμς Στιρ, συνιδρυτής της I-Drop Water.
Ο Στίερ, μαζί με τη σύζυγό του, Κέιτ Τίερς Στίερ, ίδρυσαν την I-Drop Water ως μία εναλλακτική λύση που θα παρέχει πόσιμο νερό σε λογικές τιμές σε ανθρώπους όπως η Μοχάλε στη Νότιο Αφρική και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο. Από το 2015, όταν ιδρύθηκε, η I-Drop έχει συνεταιριστεί με μπακάλικα σε τέσσερις αφρικανικές χώρες (Ν. Αφρική, Ζιμπάμπουε, Μποτσουάνα, Γκάνα), εγκαθιστώντας πάνω από 60 συστήματα φιλτροποίησης και πουλώντας πάνω από μισό εκατομμύριο λίτρα καθαρού πόσιμου νερού.
Τα συστήματα φιλτροποίησης της I-Drop μπορούν να εγκατασταθούν σε οποιοδήποτε μαγαζί με πρόσβαση σε νερό της βρύσης, χωρίς κόστος για τον ιδιοκτήτη. Οι πελάτες στη συνέχεια μπορούν να αγοράσουν το καθαρισμένο νερό με κόστος 1 ραντ το λίτρο (περίπου 7 λεπτά) – 80% χαμηλότερο από ένα μπουκάλι εμφιαλωμένου νερού. Στο τέλος κάθε μήνα, η I-Drop μοιράζεται τα κέρδη από τις πωλήσεις νερού 50-50 με το μαγαζί.
«Η τιμή είναι αρκετά χαμηλή ώστε να μπορούν όλοι να το αγοράζουν και είναι απίστευτα αποτελεσματικό» λέει ο Στίερ για το επιχειρηματικό μοντέλο του I-Drop. «Έχουμε εξαλείψει τα κεφαλαιακά κόστη με το να το παρέχουμε [το σύστημα φιλτροποίησης] δωρεάν σε κάθε μπακάλικο».
Στους μήνες αφού εγκατέστησε το μηχάνημα, η Μοχάλε πουλούσε περίπου πέντε μπουκάλια φιλτροποιημένου νερού την ημέρα, και περισσότερα τα Σαββατοκύριακα. Ενθαρρύνει τους πελάτες της να αγοράσουν το νερό της I-Drop, παρά τους αρχικούς τους ενδοιασμούς. Πολλοί πίστευαν ότι ήταν απλά νερό της βρύσης και δεν ήταν ασφαλές όπως το εμφιαλωμένο, λέει.
Ωστόσο το σύστημα φιλτροποίησης I-Drop είναι εξίσου αποδοτικό στον καθαρισμό του νερού και είναι πολύ χαμηλότερου κόστους από το εμφιαλωμένο νερό, λόγω τριών πτυχών του: του φίλτρου καθεαυτού, των δικτύων κινητής τηλεφωνίας και της αειφορίας.
Το φίλτρο νερού του I-Drop, το οποίο κατασκευάζεται στις ΗΠΑ, χρησιμοποιεί έναν νανο-ανθρακικό σχηματισμό για να απορρίπτει ιούς, βακτήρια και κύστες – οτιδήποτε είναι βασισμένο στον άνθρακα και θα μπορούσε να προκαλέσει ασθένεια στον άνθρωπο- ενώ παράλληλα διατηρεί τα μεταλλικά στοιχεία του νερού.
«Το φίλτρο δεν παράγει λύματα. Μπαίνει μέσα μολυσμένο νερό και βγαίνει από την άλλη καθαρό. Αυτό είναι κρίσιμο, γιατί υπάρχει σημαντικό πρόβλημα λειψυδρίας», λέει ο Στίερ. Παρότι το φίλτρο είναι αποτελεσματικό, αποδοτικό και απαιτεί ελάχιστη εποπτεία, κάθε μηχάνημα συνδέεται με τεχνολογία GSM με την κεντρική πλατφόρμα της I-Drop, επιτρέποντας στην Κάτε Τίερς Στιέρ να τα παρακολουθεί εξ αποστάσεως.
«Εγώ είμαι ο σπασίκλας με τα δεδομένα. Εγώ διαχειρίζομαι την πλατφόρμα συνολικά και που κάνω τη διάγνωση προβλημάτων. Είναι εκπληκτικό πόσα μπορείς να συμπεράνεις από τις πληροφορίες που λαμβάνουμε», λέει η Τίερς Στίερ.
Υπάρχουν τεχνικοί διαθέσιμοι για να επιδιορθώσουν οποιοδήποτε μηχάνημα παρουσιάσει βλάβη. Ωστόσο η Τίερς Στίερ μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε τεχνικό ζήτημα υπάρχει εξ αποστάσεως, μέσω της πλατφόρμας του μηχανήματος και των δεδομένων που εκπέμπει μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Ως αποτέλεσμα, η συντήρηση που χρειάζεται κάθε μηχάνημα περιορίζεται σε μία αλλαγή φίλτρου κάθε 6-8 μήνες. Οι ιδιοκτήτες των μαγαζιών μάλιστα μπορούν να εκπαιδευτούν ώστε να κάνουν τις αναγκαίες αλλαγές μόνοι τους.
«Δεν υπάρχουν σχεδόν πουθενά στην Αφρική περιοχή που δεν έχουν κάλο σήμα κινητής τηλεφωνίας. Και επειδή έχουμε σχεδιάσει το σύστημά μας ώστε να λειτουργεί αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια, μπορεί να στέλνει ηλεκτρονικά μηνύματα με τη χρήση ηλιακής ενέργειας» λέει ο Στίερ.
Η ηλιακή ενέργεια είναι μόνο ένα από τα επιχειρηματικά οφέλη της I-Drop. Το εγχείρημα συμβάλλει επίσης στη μείωση της κατανάλωσης πλαστικού. Οι καταναλωτές φέρνουν το δικό τους μπουκάλι ή αγοράζουν ένα μπουκάλι που μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί αντί να αγοράζουν ατομικά μπουκάλια νερού. Ο στόχος της I-Drop είναι να εξελιχθεί σε μία περιβαλλοντικά φιλική, οικονομική εναλλακτική στον κλάδο του εμφιαλωμένου νερού, και σε μία πρακτική λύση στο πρόβλημα της επιδεινούμενης κατάστασης των υδάτινων υποδομών.
«Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι θα γίνουν οι τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται ώστε η κυβέρνηση να κάνει όλο το νερό που φτάνει στις βρύσες ασφαλές για τους ανθρώπους», λέει ο Στίερ. Σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Μηχανικών Νοτίου Αφρικής το 2011, το κόστος αντικατάστασης των υδάτινων υποδομών είναι 139 δισεκατομμύρια ραντ (9,4 δισ. ευρώ).
«Αντ’ αυτού, γιατί να μην αντιμετωπίσουμε το πόσιμο νερό σαν την τροφή; Αν μπορούμε να ρίξουμε την τιμή σε επίπεδα προσβάσιμα σε όλους και να χρησιμοποιήσουμε τα υφιστάμενα δίκτυα διανομής [μπακάλικα] για να φέρουμε το προϊόν στον καταναλωτή, το θέμα έχει αντιμετωπιστεί», προσθέτει ο συνιδρυτής της εταιρείας.
Ωστόσο, το ζεύγος Στιέρ παραδέχεται ότι το ένα ραντ που κοστίζει το λίτρο παραμένει πέρα από τις δυνατότητες ορισμένων. «Θέλουμε να είμαστε μέρος της λύσης στο θέμα του πόσιμου νερού. Πρέπει να διαχειριστούμε αυτήν την πρόκληση χρησιμοποιώντας το επιχειρηματικό πνεύμα, και το δικό μας επιχειρηματικό μοντέλο το κάνει αυτό», λέει ο Στίερ.
Ως μία κερδοσκοπική επιχείρηση, η I-Drop ελπίζει να επιδοτήσει την εγκατάσταση συστημάτων φιλτροποίησης με τα έσοδα των πωλήσεων νερού από τους μαγαζάτορες με τους οποίους συνεργάζεται. Έχουν ήδη εγκαταστήσει ένα μηχάνημα στο δημοτικό σχολείο Bapedi στο Σοβέτο, που επιτρέπει στους μαθητές και το προσωπικό να πίνουν ασφαλές πόσιμο νερό δωρεάν. Πιστεύουν ότι η ιδέα τους θα επεκταθεί σε όλη την Αφρική και όχι μόνο. Εν τω μεταξύ, όμως, εστιάζουν στην ανάπτυξή τους στην αγορά της Νοτίου Αφρικής, ειδικά στην περιοχή του Γιοχάνεσμπουργκ και του Ανατολικού Κέιπ.
