Κρατικές εγγυήσεις σε επιχειρηματικά δάνεια δίνει αφειδώς ο Ερντογάν

Κρατικές εγγυήσεις σε επιχειρηματικά δάνεια δίνει αφειδώς ο Ερντογάν

3' 33" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με το βλέμμα στις βουλευτικές εκλογές του 2019, η κυβέρνηση της Τουρκίας παρέχει κρατικές εγγυήσεις για δάνεια ύψους 50 δισ. δολαρίων σε 300.000 επιχειρήσεις ώστε να τονώσει την τουρκική οικονομία αλλά και τη δημοτικότητα του προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που βρίσκεται κάτω από το 50%. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του περασμένου καλοκαιριού, οι πιστώσεις έχουν αυξηθεί κατά 22% χάρη στη στήριξη της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να επιταχυνθεί η ανάπτυξη στο 5%. Χωρίς διαφάνεια, όμως, ως προς το πού δαπανώνται τα κεφάλαια και με τον πληθωρισμό της γείτονος σε διψήφια ποσοστά, οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η τακτική της κυβέρνησης Ερντογάν υπονομεύει την οικονομία της χώρας.

Στο πλαίσιο της ίδιας στρατηγικής η κυβέρνηση Ερντογάν συγκέντρωσε κεφάλαια ύψους περίπου 200 δισ. δολαρίων σε κρατικό ταμείο. Εχει, έτσι, τη δυνατότητα να δανείζεται υποθηκεύοντας τα μερίδιά της σε εταιρείες όπως ο αερομεταφορέας Turkish Airilines και η τουρκική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Turk Telekom. Στόχος της είναι να υλοποιεί δημοφιλή έργα υποδομής, τα οποία, όμως, θα διογκώσουν περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας. Κυβερνητικά στελέχη έχουν προτείνει επιπλέον να επιτραπεί στις τράπεζες η τιτλοποίηση του συνόλου των δανείων τους ύψους 515 δισ. δολαρίων για να χορηγήσουν περισσότερα δάνεια στο νόμισμα της χώρας. Οπως επισημαίνει, πάντως, ο Ατίλα Γεσιλάντα, σύμβουλος της GlobalSource Partners, «ο Ερντογάν δεν μπορεί να κρατήσει το σύστημα παρά μόνον διοχετεύοντας αρκετό χρήμα ώστε να διατηρεί την ανάπτυξη στα ύψη, και δεν πρόκειται να πατήσει φρένο».

Από την πλευρά τους, οι τράπεζες προσπαθούν να προσελκύσουν καταθέσεις ώστε να μπορούν να χορηγούν πιστώσεις. Εχουν, έτσι, επιχειρήσει να δελεάσουν την πελατεία τους προσφέροντας επιτόκια καταθέσεων ύψους 15%. Αυτό σημαίνει, όμως, ότι είναι αναγκασμένες να χρεώνουν ακόμη υψηλότερα επιτόκια στις χορηγήσεις τους για να έχουν κέρδος. Σύμφωνα με τη Μέλις Μέτινερ, οικονομολόγο της HSBC Holdings, η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να παρακάμψει εγγενή προβλήματα της τουρκικής οικονομίας όπως τα χαμηλά ποσοστά αποταμίευσης, το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και οι ελλείψεις εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Η ίδια προσθέτει ότι την ίδια στιγμή η τουρκική κυβέρνηση επιχειρεί να περιφρουρήσει αναποτελεσματικές βιομηχανίες με ορισμένες από τις πλέον ακραίες πολιτικές προστατευτισμού. Σύμφωνα με την εν λόγω οικονομολόγο, όλες αυτές οι πρακτικές σε συνδυασμό με τη συσσώρευση χρέους καθιστούν την Τουρκία περισσότερο ευάλωτη σε εξωτερικά σοκ.

Αλλοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι είναι δίκοπο μαχαίρι αυτή η πολιτική του Ερντογάν να «πλημμυρίζει» την αγορά με δάνεια. «Υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί αμέσως μετά τις εκλογές αντιμέτωπος με μια οικονομία που θα παρουσιάζει πρόβλημα υπερβολικού δανεισμού» επισημαίνει ο Ινάν Ντεμίρ, οικονομολόγος της Nomura International Plc, που εκτιμά πως «ένα εξωτερικό σοκ θα οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού και της ανεργίας ενώ θα προκαλέσει στασιμότητα της οικονομικής δραστηριότητας μετά τη μετάβαση στο νέο καθεστώς των ενισχυμένων εξουσιών του προέδρου». Ακόμη και πολλοί επιχειρηματίες που επωφελήθηκαν από την πιστωτική επέκταση εκτιμούν πως η κατάσταση αυτή δεν είναι βιώσιμη.

Μείωση επιτοκίων «διατάζει» ο Γιλντιρίμ

Πιέσεις προς τις τουρκικές τράπεζες για να μειώσουν τα επιτόκια ασκεί η τουρκική κυβέρνηση διά στόματος του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, που τις προειδοποίησε χθες πως σε αντίθετη περίπτωση θα λάβει μέτρα.

Σύμφωνα με το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu, ο Τούρκος πρωθυπουργός απηύθυνε για τελευταία φορά έκκληση στις τράπεζες, στο πλαίσιο ομιλίας του στο Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης. Προσέθεσε ότι «δεν πρόκειται για απειλή, έχουμε εργαλεία στη διάθεσή μας» χωρίς, ωστόσο, να διευκρινίσει σε τι ακριβώς αναφερόταν.

Οι προειδοποιήσεις Γιλντιρίμ απηχούν πάγια τακτική του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ασκεί πιέσεις στην Τράπεζα της Τουρκίας για να διατηρήσει χαμηλά τα επιτόκια της τουρκικής λίρας, ενώ έχει επανειλημμένως απευθύνει έκκληση στις τουρκικές τράπεζες να μειώσουν το κόστος του δανεισμού για να τονώσουν την οικονομία. Σε ανάλογες δηλώσεις με του Τούρκου πρωθυπουργού προέβη εξάλλου ο Τσεμίλ Ερτέμ, σύμβουλος του Τούρκου προέδρου, όταν χαρακτήρισε χθες «μεγάλο πρόβλημα» το ότι οι τουρκικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων. Προσέθεσε πως η κυβέρνηση εξετάζει διάφορα μέτρα για την επίλυση του προβλήματος, χωρίς και πάλι να διευκρινίσει τι είδους μέτρα ενδέχεται να επιστρατεύσει η κυβέρνηση Ερντογάν.

Σημειωτέον ότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει επανειλημμένως δηλώσει «εχθρός» των επιτοκίων. Στη διάρκεια των τελευτάιων δύο ετών, άλλωστε, έφτασε πολλές φορές να υποστηρίζει θέσεις που προκαλούσαν θυμηδία στους οικονομολόγους, καθώς δήλωνε πως τα υψηλά επιτόκια ευθύνονται για τον διψήφιο πληθωρισμό της Τουρκίας. Στις αρχές Ιουνίου η κεντρική τράπεζα αποφάσισε, πάντως, για ακόμη μία φορά να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια δανεισμού στο 8%, για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό που καλπάζει με ρυθμό κοντά στο 12%.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή