Μια βιβλιοθήκη στους… δρόμους

Μια βιβλιοθήκη στους… δρόμους

3' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εντάξει. Δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί στη χώρα μας. Φαντάζεστε όμως μια drag queen με την πλουμιστή αμφίεσή της να συμμετέχει στο παιδικό-εκπαιδευτικό πρόγραμμα μιας μεγάλης δημόσιας βιβλιοθήκης και να διηγείται ιστορίες σε ανήλικα; Η Brooklyn Public Library το τόλμησε και η επιτυχία ήταν τεράστια, με γονείς και παιδιά να σχηματίζουν ουρές. Μου το διηγείται ο Γιάκαμπ Ορζος, ο Ούγγρος που τυπικά έχει τον τίτλο του αντιπροέδρου του τμήματος Τεχνών στο συγκεκριμένο ίδρυμα, αλλά η δουλειά του είναι, όπως μας λέει, να βρίσκει τρόπους «να βγάζει τη βιβλιοθήκη έξω από τους τέσσερις τοίχους της, διότι το βιβλιόφιλο κοινό είναι παντού και όχι μόνον ανάμεσα σε ράφια».

Συμπαθής και γεμάτος ενέργεια, όπως κάποιος που ζει εδώ και πολλά χρόνια στη Νέα Υόρκη, ο Ορζος ξεκίνησε ως συγγραφέας και σεναριογράφος στην πατρίδα του, αλλά, όταν πέρασε στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, έγινε εξαιρετικά επιτυχημένος επιμελητής δημοσίων καλλιτεχνικών δράσεων. Βρίσκεται στην Ελλάδα αυτές τις ημέρες, προσκεκλημένος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, για να πάρει μέρος στο διεθνές συνέδριό του, το οποίο φιλοξενείται στη Νέα Λυρική. Το θέμα του συνεδρίου είναι «Δημιουργικότητα, φαντασία και η σημασία της επανενεργοποίησης του δημοσίου χώρου σε μια πολωμένη κοινωνία».

Ο Ορζος κατάγεται από τη μειονότητα των Ούγγρων Ρομά που μετράει εκατοντάδες χιλιάδες μέλη. Αποφάσισε να εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, διαφωνώντας με την κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν, τη στάση της απέναντι στους πρόσφυγες και τους Ρομά, αλλά και τις ακραίες θέσεις της. Βέβαια, η τύχη τον έριξε στην Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά, απ’ ό,τι μας λέει, η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Μπρούκλιν είναι το ιδεώδες μέρος για να εργάζεται. Είναι μια εστία αντίστασης στον συντηρητισμό; Με ξαφνιάζει η απάντησή του. «Ο ρόλος μιας δημόσιας βιβλιοθήκης δεν είναι να εκπέμπει σαφή μηνύματα πολιτικού περιεχομένου, αλλά να βοηθάει τους ανθρώπους να έχουν κριτική σκέψη και να θέτουν χρήσιμα και δυσάρεστα ερωτήματα για την πολιτική. Η βιβλιοθήκη μας, μετά την εκλογή του νέου προέδρου, ξεκίνησε μια λέσχη βιβλίου με θέμα συζήτησης το “1984” του Οργουελ, μια δράση που πάει εξαιρετικά καλά».

Θα πει κανείς ότι σε μια πόλη όπου οι άνθρωποι στο μετρό διαβάζουν έντυπα και ηλεκτρονικά βιβλία, οι βιβλιοθήκες δεν μπορεί να τα πηγαίνουν και άσχημα. Ιδού τι λέει ο Ορζος: «Εχουμε πολλά κτίρια και, αν μπεις μια Πέμπτη απόγευμα, θα τα βρεις όλα γεμάτα. Τούτο δεν σημαίνει ότι έχουν έρθει όλοι για να διαβάσουν. Μερικοί, λ.χ., έρχονται διότι έχει κλιματισμό ή δεν έχουν πού να πάνε. Ομως η δουλειά μας είναι να τους αγκαλιάζουμε όλους. Κατ’ αρχάς, απαγορεύεται να ξυπνούν οι βιβλοθηκάριοι κάποιον που κοιμάται. Επίσης, έχουμε προσλάβει κοινωνικούς λειτουργούς και στην περίπτωση των αστέγων που συχνάζουν στη βιβλιοθήκη μας τους δίνουν συμβουλές και βοήθεια. Για να μπορέσει ένα τέτοιο ίδρυμα να σταθεί στη σημερινή κοινωνία, πρέπει να έχει γνώση του τι συμβαίνει εκεί έξω, να έχει επαφή με την κοινότητα, με όλες τις ομάδες. Μετά το επιτυχημένο πρόγραμμα με τις drag queens, τις οποίες λάτρεψαν τα παιδιά, άλλες βιβλιοθήκες στην Αμερική μας καλούν για να δουν πώς το οργανώσαμε και να υιοθετήσουν και εκείνες την ίδια πρωτοβουλία».

Συνεχίζει: «Ανθρωποι σαν και εμάς έχουν σκοπό, όπως σας είπα, να “γκρεμίσουν” τους τοίχους που κάνουν τη βιβλιοθήκη ένα απρόσιτο μέρος. Και αντί να πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ. Θα σας δώσω ένα ακόμη καινοτόμο παράδειγμα: κάνουμε μια σειρά διαλέξεων με νέους φιλοσόφους σε καταστήματα του Μπρούκλιν που πουλάνε είδη σπιτιού μέχρι ρούχα, όπως τα Urban Oufitters και το H&M. Η προσέλευση είναι συγκινητική. Μπροστά στους ομιλητές υπάρχει ένα μπολ με ερωτήσεις και κάποιος από το κοινό μπορεί να τραβήξει μία με κλήρο ή να θέσει μία δική του. Ημουν παρών σε μία από αυτές τις συζητήσεις και μια γυναίκα είπε: “Πέθανε η μητέρα μου πριν από λίγο καιρό και δεν αισθάνομαι κανένα πόνο. Τι μου συμβαίνει;”. Ετσι ξεκίνησε μια φοβερή συζήτηση για τη διαχείριση του πένθους. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν και μια βιβλιοθήκη πρέπει να το διευκολύνει αυτό. Ξέρετε, στην εποχή όπου διαβάζουμε βιβλία από τα κινητά και τις ταμπλέτες, η βιβλιοθήκη υπάρχει όχι για να σου δανείσει τόμους, αλλά για να σε κάνει να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι ανάμεσα στους ομοίους σου. Είναι μέρος κοινωνικοποίησης, όχι μόνο γνώσης».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή