Σε έναν ιδανικό κόσμο η επί μήνες μεθοδική και συστηματική μείωση της παραγωγής των πετρελαιοπαραγωγών κρατών (των μελών του ΟΠΕΚ και άλλων εκτός αυτού) θα οδηγούσε σε ανάκαμψη των τιμών του «μαύρου χρυσού». Ομως, δεν ζούμε σε έναν τέτοιον κόσμο. Αντιθέτως, όπως ορισμένοι προβλέπουν, η κάθοδος των τιμών του πετρελαίου θα συνεχιστεί αδιαλείπτως και μέχρι τα τέλη του 2018 – στα μέσα της εβδομάδας το πετρέλαιο τύπου Brent στο Λονδίνο είχε υποχωρήσει στο ναδίρ επταμήνου, στα 44,91 δολάρια το βαρέλι.
Οπως, συγκεκριμένα, παρατηρούν οι αναλυτές της χρηματιστηριακής Seaport Global Securities, «εάν δεν ελεγχθεί η σημερινή πορεία του κλάδου, τότε το 2018 η αγορά πετρελαίου θα έχει ημερήσιο πλεόνασμα της τάξεως των 2,2 εκατομμυρίων βαρελιών και αυτή η κατάσταση θα επιδεινώνεται περισσότερο, όσο θα πλησιάζουμε προς το 2020». Υπό το πρίσμα αυτό, η χρηματιστηριακή εταιρεία κάνει λόγο για τιμή στα 20 δολάρια το βαρέλι στις αρχές του 2018, η οποία, συν τω χρόνω, θα αυξηθεί και θα διαμορφωθεί κατά μέσον όρο στα 35 δολάρια το βαρέλι στα τέλη του πρώτου εξαμήνου.
Πλεόνασμα
Πάντως, κατά την εκτίμηση της Seaport, τα αναγκαία επίπεδα τιμών για να περιοριστεί το πλεόνασμα πετρελαίου είναι τα 40 δολάρια το βαρέλι. Επίσης, και η μείωση της παραγωγής πρέπει να συνεχιστεί τουλάχιστον ένα εξάμηνο ακόμη πέραν του Μαρτίου 2018, που ορίζει η σχετική συμφωνία. Κατά το Ρόιτερς, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πως οι χώρες εντός και εκτός ΟΠΕΚ, που συμφώνησαν στη μείωση της ημερήσιας παραγωγής κατά 1,8 εκατ. βαρέλια από φέτος τον Ιανουάριο, την τηρούν.
Τον Μάιο η συμμόρφωσή τους είχε φθάσει το 106% και αυτό σημαίνει πως έκαναν μεγαλύτερες μειώσεις από τις συμφωνημένες. Εν τω μεταξύ, παράλληλα, Νιγηρία και Λιβύη, οι δύο χώρες που εξαιρέθηκαν από τη συμφωνία, τον Μάιο αύξησαν τη δική τους παραγωγή. Επιπλέον, όπως παρατηρεί η εταιρεία ερευνών στον πετρελαϊκό κλάδο ΒΜΙ Research, «δεν πρέπει να λησμονούμε τι συνέβη προτού οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες καταλήξουν σε συμπόρευση στα τέλη του 2016». Και αυτό που προηγήθηκε, όπως παρατηρεί η ΒΜΙ Research, είναι ότι ειδικά το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία επιτάχυναν και αύξησαν τα προγράμματα γεωτρήσεων και διέθεσαν στην αγορά την πλεονάζουσα παραγωγή τους. Οπότε η αποκατάσταση στην ισορροπία προσφοράς και ζήτησης χρειάζεται περισσότερο χρόνο.
«Η καθοδική πορεία του πετρελαίου δεν μπορεί να διακοπεί», επισημαίνει ο Κάρστεν Μένκε, αναλυτής της Julius Baer. «Η αποτελεσματικότητα των κινήσεων των πετρελαιοπαραγωγώνχωρών τίθεται υπό αμφισβήτηση και οι προσπάθειές τους υπονομεύονται από τη συνεχώς διογκούμενη παραγωγή και τη στάσιμη ζήτηση από τις δυτικές χώρες». Η Αμρίτα Σεν, συνιδρύτρια της Energy Aspects και επικεφαλής των αναλυτών πετρελαίου, κάνει λόγο για πρωτοφανείς εξελίξεις.
«Πολλοί πελάτες μας και βετεράνοι επενδυτές, οι οποίοι κάνουν συναλλαγές στο πετρέλαιο για 20 και 30 χρόνια, μας εξομολογούνται πως δεν έχουν ξαναδεί τέτοια αντίδραση της αγοράς», επισημαίνει η κ. Σεν. «Κι εγώ αφενός δεν μπορώ να προβλέψω σε ποια επίπεδα η τιμή του αργού θα σταθεροποιηθεί, αφετέρου δεν αποκλείω το ενδεχόμενο σύντομα να υποχωρήσει κάτω από τα επίπεδα των 40 δολ. το βαρέλι».