Ηρθε η ώρα να αποφασίσετε: Αναρχη ή δίκαιη ανάπτυξη; Μοιάζει, να ρωτάμε κάποιον εάν θέλει να είναι υγιής ή άρρωστος, αλλά δεν έχει σημασία. Το δίλημμα τέθηκε από τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα στην ομιλία του στο Υπουργικό Συμβούλιο, όπου αποκαλύφθηκε το κύριο πλέον κυβερνητικό αφήγημα, η δίκαιη ανάπτυξη. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, είπε, δεν είναι δυνατό να μην υπάρχει σχέδιο για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας που να δημιουργεί συνθήκες ευημερίας για τους πολλούς. Εμφανίστηκε, μάλιστα, αποφασισμένος για τη «δίκαιη ανάπτυξη» καθώς «ήδη έχουμε αποφασίσει και προχωράμε άμεσα στη διενέργεια 13 περιφερειακών αναπτυξιακών συνεδρίων, ώστε να αναδειχθούν οι προτεραιότητες της κάθε περιοχής με έμφαση στα πλεονεκτήματά τους». Η δίκαιη ανάπτυξη έρχεται. Θα γίνουν φιέστες και στην επαρχία!
Το εύρημα είναι αγαπημένο της κυβερνητικής προπαγάνδας και όχι καινούργιο. Πριν από ένα χρόνο, στα μέσα Ιουνίου 2016, ψήφισαν τον νέο αναπτυξιακό νόμο και την ίδια μέρα πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για τη «δίκαιη ανάπτυξη», στο Μουσείο της Ακρόπολης. Στην εκδήλωση με θέμα «Ελλάδα 2021: Δίκαιη ανάπτυξη – Παραγωγική ανασυγκρότηση» ο πρωθυπουργός παρουσίασε την πολιτική του για τον «προοδευτικό μετασχηματισμό της κοινωνίας». Τι έγινε μετά; Το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε! Αντί ανάπτυξης, η οικονομία παρέμεινε στην ύφεση.
Υπήρξαν όμως και άλλες εξελίξεις. Εξι μήνες μετά την πρωθυπουργική ομιλία στο Μουσείο Ακρόπολης, τον Ιανουάριο του 2017, ο οργανισμός Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός δημοσιοποίησε εκτεταμένη μελέτη για τη διαρκή και δίκαιη ανάπτυξη. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση στον σχετικό πίνακα. Κατατάσσεται στην 29η θέση μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών.
Στην πρώτη θέση των ανεπτυγμένων οικονομιών βρίσκεται η Νορβηγία, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο και την Ελβετία, ενώ στην 27η η Ιταλία και στην 28η θέση (πάνω από την τελευταία, της Ελλάδας) είναι η Πορτογαλία.
Βέβαια, ο δείκτης δίκαιης ανάπτυξης δεν είναι αυθαίρετη προπαγανδιστική φούσκα, αλλά προκύπτει από τη βαθμολογία κάθε χώρας σε αριθμό επιμέρους δεικτών, που αφορούν την ανάπτυξη, τις κοινωνικές ανισότητες, τη Δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών. Οσον αφορά στην ανάπτυξη, λαμβάνονται υπόψη το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων, τα έργα υποδομής, το προσδόκιμο υγιούς ζωής, το ποσοστό απασχόλησης, η διαφθορά και η γραφειοκρατία. Για τις κοινωνικές ανισότητες λαμβάνονται υπόψη η εισοδηματική ανισότητα, το επίπεδο της εκπαίδευσης και του συστήματος υγείας, το ποσοστό της φτώχειας, ενώ για τη Δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, η αποταμίευση (ως ποσοστό του ΑΕΠ), το δημόσιο χρέος, η σχέση του ΑΕΠ με την κατανάλωση άνθρακα κ.ά.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι για να υπάρχει δίκαιη ανάπτυξη, πρέπει να έχουμε ανάπτυξη. Να υπάρχουν όλα όσα δεν έχουμε: επενδύσεις, εξαγωγές, επενδύσεις, έργα υποδομής, κατανάλωση, κοινωνική πολιτική, κίνητρα, επιδόματα, αύξηση εισοδημάτων, περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Η κυβέρνηση υιοθέτησε το σύνθημα «δίκαιη ανάπτυξη» χωρίς όσα σημαίνει. Τη συναρπάζει η γοητεία του τίτλου, ενώ αδιαφορεί για το νόημά του.