Ζούμε σε μία από τις ομορφότερες χώρες του κόσμου; Υποθέτω πως ναι. Μήπως όμως να το ξανασκεφτούμε; Διαβάζω το χθεσινό ρεπορτάζ της «Κ» αναφορικά με τις επαναλαμβανόμενες, συνεχιζόμενες απεργίες στον τομέα της καθαριότητας και ειδικά το γράφημα είναι χαρακτηριστικό: Υπό τον τίτλο «Σκουπίδια στους δρόμους επί 40 χρόνια», ξεχωρίζουμε ενδεικτικές περιπτώσεις πολυήμερων απεργιακών κινητοποιήσεων: 1978, 1980, 1985, 1989, 1990, 1995, 1997, 2003, 2006, 2008, 2009, 2010, 2011, 2017.
Στο δε liberal.gr, ο Αντώνης Πανούτσος επιδίδεται σε μιαν ανάλογη απαρίθμηση: «Τον Αύγουστο, τον Σεπτέμβριο, και τον Δεκέμβριο του 2010. Τον Ιανουάριο, τον Απρίλιο, τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο του 2011. Τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο του 2012. Τον Μάρτιο και τον Νοέμβριο του 2014. Τον Μάρτιο, Μάιο, Ιούλιο και Νοέμβριο του 2015. Τον Φεβρουάριο, Μάιο και Οκτώβριο του 2016 η ΠΟΕ-ΟΤΑ έχει κατέβει σε απεργίες».
Καμία –μα καμία– κυβέρνηση δεν μπορεί να τα βρει με το συνδικαλιστικό όργανο στον τομέα της καθαριότητας. Οπως τα ράντζα στα νοσοκομεία, τα σκουπίδια βρίσκονται κοντά μας μέσα σε ένα διαχρονικό πνεύμα συντροφικότητας και αγαστής συνύπαρξης.
Κι αν στον τομέα της υγείας κάποιοι, λίγοι τυχεροί, μπορούν να βρουν καταφύγιο στο ξενοδοχειακό –τρόπον τινά– περιβάλλον του ιδιωτικού νοσοκομείου, στα σκουπίδια είμαστε όλοι ίσοι, λίγο–πολύ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ», η κατάσταση διαφέρει από δήμο σε δήμο, το πρόβλημα όμως βρίσκεται παντού και είναι οξύ κατά γενική ομολογία. Ειδικά ο Δήμος Αθηναίων είναι εξαιρετικά επιβαρυμένος. Διασχίστε τη Σκουφά μέρα μεσημέρι· είναι εμπειρία.
Σε ένα μεταφορικό, συμβολικό (ή και σημειολογικό, επί το επιστημονικότερον) επίπεδο, η σκουπιδομανία θα μπορούσε να ιδωθεί σαν μια ιδανική έκφραση της πολιτικής μας ζωής, του πολιτικού μας πολιτισμού. Ας πούμε, σε τι διαφέρει η δύσοσμη και πλήρης μικροβίων οδός Σκουφά από τη διανοητική μπόχα των «τιτιβισμάτων» υπουργών της κυβέρνησης; Οχι σε πολλά, νομίζω.
Θα έλεγα μάλιστα πως τα δεύτερα είναι και πιο τοξικά από τα πρώτα. Επίσης, τα θεσμικά, επώνυμα σκουπίδια είναι πιο επικίνδυνα από τα ανώνυμα – διαρκούν περισσότερο. Κυρίως, μολύνουν και διαβρώνουν τον υδροφόρο ορίζοντα των ηθικών και αισθητικών μας αντιστάσεων χωρίς καν να το αντιληφθούμε. Συγκριτικά με αυτό, τα σκουπίδια που παράγουμε στα σπίτια μας, και που τόσο γενναιόδωρα μας επιστρέφει η διά βίου οργισμένη και ασυμβίβαστη ΠΟΕ-ΟΤΑ, είναι πολύ πιο αθώα.
Τα περί «ωραιότερης χώρας του κόσμου», λοιπόν, ας τα ξανασκεφτούμε. Και, επιτέλους, ας προσπαθήσουμε, ως έθνος και ως πολιτισμός, «αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας», κατά τον ποιητή, να εκτιμήσουμε το μεγαλείο της σκουπιδομανίας. Και ας το ομολογήσουμε κάποτε: Αφού τα αγαπάμε τα σκουπίδια, προς τι η γκρίνια; Μας ψυχαγωγούν, τα ψηφίζουν πολλοί από εμάς, κάποιοι τα αποθεώνουν στις πλατείες και στις διαδηλώσεις, επί της ουσίας η σκουπιδομανία είναι μια μορφή καθρέφτη: Σε αυτή βρίσκουμε ξανά τον χαμένο μας εαυτό. Η σκουπιδομανία είναι το ντιβάνι του ψυχαναλυόμενου Ελληνα.