«Οποιος γυρίζει πίσω κινδυνεύει να σκοντάψει»

«Οποιος γυρίζει πίσω κινδυνεύει να σκοντάψει»

5' 39" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Το παρελθόν είναι πολύτιμος δάσκαλος, αλλά όποιος γυρίζει προς τα πίσω, συχνά κινδυνεύει να σκοντάψει και να πέσει», λέει ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, στη συνέντευξή του στην «Κ», με αφορμή την επίσκεψή του στην Αθήνα. Εκφράζει ανησυχίες για τα Δυτικά Βαλκάνια, τονίζοντας ότι η Σόφια επιθυμεί την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών αυτών. Υπογραμμίζει, επιπλέον, ότι δεν τίθεται ζήτημα επιστροφής των χειρογράφων και εκκλησιαστικών σκευών που είχαν αφαιρεθεί από μοναστήρια της Βόρειας Ελλάδας.

– Η επίσκεψή σας πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις ακολουθούν άνευ προηγουμένου θετική πορεία. Αυτό συμβαίνει μόνο λόγω της συμμετοχής στην Ε.Ε. ή οι παλιές διαχωριστικές γραμμές έχουν περάσει οριστικά στην Ιστορία;

– Σε βάθος χρόνου η Βουλγαρία και η Ελλάδα καθιέρωσαν στρατηγική εταιρική σχέση, στο πνεύμα των άριστων σχέσεων καλής γειτονίας, εταιρικών και συμμαχικών σχέσεων. Στο πλαίσιο της Ε.Ε. εμείς αποτελούμε ένα από τα θετικά παραδείγματα δύο γειτονικών κρατών και των λαών τους. Απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί επίσης το γεγονός ότι η πρώτη μου επίσημη επίσκεψη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, μετά την ανάληψη του προεδρικού αξιώματος, είναι στην Αθήνα. Κι αυτό αποτελεί εκ μέρους μας σημαντικό πολιτικό μήνυμα για την επιθυμία οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών να εξακολουθήσουν να αναπτύσσονται και να εμβαθύνονται σε όλους τους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος βάσει των αξιών που μοιραζόμαστε. Το παρελθόν αποτελεί για εμάς πολύτιμο διδάσκαλο, αλλά όποιος γυρίζει συχνά προς τα πίσω διατρέχει τον κίνδυνο να σκοντάψει και να πέσει.

– Αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις λειτουργούν στη Βουλγαρία, τουρίστες από τη χώρα σας επισκέπτονται ολοένα και περισσότερο προορισμούς στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή μεγαλώνει η ατζέντα συνεργασίας στην ενέργεια. Υπάρχουν άλλα πεδία οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες;

– Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών συνεχίζεται η γόνιμη ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας. Ο όγκος των εμπορικών ανταλλαγών μεταξύ των χωρών μας ανήλθε το 2016 περίπου στα 3 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους επενδυτές στη χώρα μας. Οι τουριστικές επισκέψεις, εκατέρωθεν των συνόρων, βαίνουν αυξανόμενες. Δυναμική είναι η συνεργασία μας στον τομέα των ενεργειακών πόρων. Κοινός είναι ο στόχος μας για τη διαφοροποίηση των οδών και των πηγών μεταφοράς ενέργειας, καθώς και η καλύτερη ενεργειακή διασύνδεση. Σημαντική προτεραιότητα, σε περιφερειακή κλίμακα, θεωρούμε ότι αποτελεί η υλοποίηση των έργων υποδομής, πρωταρχικής σημασίας ανάμεσα στα οποία έχουν οι πανευρωπαϊκοί διάδρομοι μεταφορών. Η υλοποίησή τους θα δημιουργούσε επιπλέον προϋποθέσεις για εμβάθυνση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων τόσο στην περιοχή όσο και στην Ευρώπη.

– Υπηρετήσατε τη χώρα σας ως αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας, οπότε γνωρίζετε «εκ των έσω» τα ζητήματα ασφαλείας που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή Βαλκανίων – Μαύρης Θάλασσας – Μέσης Ανατολής. Πώς μπορούν η Ελλάδα και η Βουλγαρία να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε ζητήματα ασφάλειας και άμυνας;

– Θεωρώ πως έχουμε βάσιμους λόγους να ανησυχούμε λόγω της ύπαρξης εστιών έντασης στην ευρύτερη περιοχή την οποία περιγράφετε. Η Βουλγαρία, ως χώρα του Εύξεινου Πόντου, έχει άμεσο συμφέρον να επικρατούν στην περιοχή αυτή ηρεμία και συνθήκες καλής γειτονίας. Υπό την έννοια αυτή, εμείς διεξάγουμε συνεπή πολιτική, η οποία είναι εναρμονισμένη με την πολιτική του ΝΑΤΟ. Τα Δυτικά Βαλκάνια εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο προσοχής, από τη σκοπιά του δυναμικού τους να παράγουν πολιτικές και οικονομικές κρίσεις, οι οποίες από κοινού δεν πρέπει να επιτρέψουμε να κλιμακωθούν σε κρίσεις ασφάλειας. Στη Μέση Ανατολή, εκτός από την ανάγκη επίλυσης των στρατιωτικών κρίσεων, τη στιγμή αυτή (Συρία, Ιράκ, Υεμένη) είναι εμφανής η ανάγκη ενός πολυσύνθετου σχεδίου για σταθεροποίηση της περιοχής, με συγκεκριμένη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας. Στο πλαίσιο αυτό η Βουλγαρία και η Ελλάδα έχουν συμφέρον και δυνατότητες να αναπτύσσουν τις παραδοσιακά καλές τους σχέσεις στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας. Η ύπαρξη ετήσιου σχεδίου για το 2017, το οποίο περιέχει πολυάριθμες κοινές δράσεις των ενόπλων μας δυνάμεων, αποτελεί παράδειγμα για την καλή μας διμερή συνεργασία στον τομέα της άμυνας την τρέχουσα στιγμή.

– Πιστεύετε ότι οι χώρες των Βαλκανίων που δεν αποτελούν μέλη της Ε.Ε. γίνονται πεδίο ενός νέου ανταγωνισμού για την επέκταση της επιρροής δυνάμεων έξω από την περιοχή;

– Θα ήθελα να τονίσω πως οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που δεν είναι μέλη της Ε.Ε., είναι ισοδύναμα υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου και μόνες τους καθορίζουν τις σχέσεις τους με τους άμεσους γείτονές τους και το σύνολο του κόσμου. Εχουν την ελευθερία να δηλώσουν την επιθυμία τους να ανήκουν στις ευρωπαϊκές και στις ευρωατλαντικές δομές. Η δυνατότητα επιρροής εξωτερικών παραγόντων στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι πρωτίστως θέμα επιλογής των ιδίων αυτών χωρών.

Μοιραζόμαστε την εκτίμηση πως η περιοχή αντιμετωπίζει σειρά προκλήσεων, σχετικές με την κυριαρχία του νόμου, την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, τη δύσκολη λειτουργία καίριων δημοκρατικών θεσμών, το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, με αρνητικά φαινόμενα όπως ριζοσπαστικοποίηση, «ξένοι μαχητές» και ρίσκο από νέα ένταση της μεταναστευτικής πίεσης. Η Βουλγαρία θεωρεί ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων είναι ο μόνη οδός με προοπτική για την εγγύηση της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή. Ως χώρα, η οποία αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. κατά το πρώτο ήμισυ του 2018, θα δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στην περιοχή. Πρέπει να σημειωθεί πως η πρόοδος της κάθε χώρας στην πορεία της προς την Ε.Ε. εξαρτάται από τα επιτεύγματά της και από την εκπλήρωση των καθιερωμένων κριτηρίων και όρων. Πρωταρχικής σημασίας για μας είναι η τήρηση της αρχής των καλών γειτονικών σχέσεων.

– Ποια είναι η άποψή σας για την πιθανότητα δημιουργίας ενός Βαλκανικού «Βίσεγκραντ», όπου οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. της περιοχής θα συνεργάζονται προκειμένου να διαμορφώνουν κοινή στάση σε ευρωπαϊκά ζητήματα;

– Οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. στην περιοχή έχουν ήδη καθιερώσει λειτουργικές μορφές διαλόγου. Μία εξ αυτών είναι και ο τριμερής διάλογος Βουλγαρίας – Ελλάδας – Ρουμανίας. Αλλο σημαντικό θέμα για το οποίο πρέπει να καθιερώσουμε στενή αλληλεπίδραση με τις χώρες της περιοχής που είναι υποψήφια μέλη για την Ε.Ε. είναι η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης. Θα ήθελα να υπογραμμίσω, επίσης, πως η Βουλγαρία αντιμετωπίζει τη Διαδικασία Συνεργασίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (SEECP) ως τον κύριο πολιτικό σχηματισμό της περιφερειακής συνεργασίας και ως περιφερειακή πλατφόρμα ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Στηρίζουμε τις θεμελιώδεις αρχές του all inclusiveness και regional ownership και θεωρούμε πως πρέπει να αποφεύγεται να υποκαθίστανται (to duplicate) οι εν λειτουργία πρωτοβουλίες και σχηματισμοί.

– Μήπως ήλθε η ώρα να δοθεί τέλος στην παλαιά διαφωνία για την ιδιοκτησία ορισμένων μεσαιωνικών κειμηλίων και να προωθηθεί η ανταλλαγή των οστών του Τσάρου Σαμουήλ Β΄, που βρίσκονται ακόμη στη Θεσσαλονίκη με έργα τέχνης μοναστηριών από τη Βόρεια Ελλάδα που παραμένουν στη Σόφια;

– Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Νεϊγί και τη βουλγαροελληνική συμφωνία του 1964, με την οποία έχουν διευθετηθεί όλες οι αμοιβαίες αξιώσεις, τα χειρόγραφα και τα εκκλησιαστικά σκεύη αποτελούν νόμιμη ιδιοκτησία του βουλγαρικού κράτους. Ολα τα χειρόγραφα έχουν ψηφιοποιηθεί και υπάρχουν σε μικροφίλμ. Εχουν δημιουργηθεί όλες οι προϋποθέσεις για τη συντήρηση και για τη μελέτη τους από Βούλγαρους και Ελληνες επιστήμονες.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή