Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται ο διάλογος για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, με εκδηλώσεις στις οποίες οι πολίτες μεταφέρουν τις απόψεις τους και τις αγωνίες τους, αλλά και με συναντήσεις της Επιτροπής με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, όπως τριτοβάθμιες εργοδοτικές οργανώσεις, ενώσεις συνταγματολόγων και δικαστών, οργανώσεις και δομές της Κοινωνίας Πολιτών, στην Αθήνα.
Στο πλαίσιο αυτών των επαφών, το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε στον πρόεδρο της Επιτροπής, καθηγητή Μιχάλη Σπουρδαλάκη, για να μεταφέρει μια πρώτη αίσθηση από τις μέχρι στιγμής συζητήσεις.
«Η αίσθησή μας από την τετράμηνη εμπειρία συστηματικής και υπεύθυνης διαβούλευσης, είναι ότι η κοινωνία και οι πολίτες, παρά τις επιμέρους θεμιτές επιφυλάξεις, υποδέχεται με ενθουσιασμό την πρωτοβουλία του διαλόγου. Επίσης, οι φορείς και οι πολίτες προσέρχονται στον διάλογο καλόπιστα, με σοβαρότητα και κυρίως επεξεργασμένες και πρωτότυπες προτάσεις, ενώ σε κεντρικό και σε περιφερικό επίπεδο έχει αναπτυχτεί μια υψηλού επιπέδου κουλτούρα και τεχνογνωσία διαβούλευσης, γεγονός που διευκόλυνε το έργο της Επιτροπής» τονίζει ο κ. Σπουρδαλάκης.
Όπως επισημάνει ο πρόεδρος της επιτροπής, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε η ηλεκτρονική διαβούλευση, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα ξεκίνησε η δεύτερη φάση της, στην οποία μπορεί να λάβει μέρος οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με μια αυστηρή διαδικασία πιστοποίησης, που διασφαλίζει ωστόσο απολύτως την ανωνυμία και τα προσωπικά δεδομένα όσων συμμετέχουν.
Στην ηλεκτρονική διαβούλευση, οι πολίτες καλούνται να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που περιέχει ερωτήματα πολλαπλής επιλογής, ενώ μπορούν, στον διαθέσιμο χώρο σχολιασμού, να διατυπώσουν τις δικές τους προτάσεις και σχόλια.
Στο ερωτηματολόγιο της Β' φάσης τέθηκαν και ερωτήματα που εμπίπτουν στο λεγόμενο «Οικονομικό Σύνταγμα» και τα οποία ανέδειξε η διαβούλευση με κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς.
Ο πρόεδρος της επιτροπής τονίζει, ότι στο συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο υπάρχουν ζητήματα που αφορούν την συνταγματική κατοχύρωση των αρχών της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης, της επιχειρηματικότητας αλλά και την κατάργηση των φορολογικών προνομίων που το Σύνταγμα επιφυλάσσει για ειδικές κατηγορίες,
Ο κ. Σπουρδαλάκης σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι «οι πολίτες έχουν ζωηρό ενδιαφέρον, τόσο για το Σύνταγμα όσο και για την επικείμενη αναθεώρησή του, ενώ κρίνουν ως ιδιαίτερα θετικό το γεγονός, ότι τους δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχουν σε μια τόσο κρίσιμη, για το μέλλον και την ποιότητα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, διαδικασία. Έχουν κατανοήσει απολύτως τη σημασία και τα διακυβεύματα της Συνταγματικής Αναθεώρησης και τέλος, οι απαντήσεις και τα σχόλιά τους στις ανοικτές απαντήσεις και τα μέιλ που στέλνουν, μαρτυρούν ένα υψηλό επίπεδο δημοκρατικής ευθύνης και ωριμότητας».
Μάλιστα, προσθέτει συμπερασματικά, ότι «η κοινωνία -και ιδιαίτερα εκείνα τα τμήματά της που είναι αποκλεισμένα από τους επίσημους θεσμούς συμμετοχής και κινούνται “κάτω από τα ραντάρ της εξουσίας”- αγωνιά να ακουστούν η φωνή και οι ανάγκες της.
Επίσης και ειδικά κατά την περίοδο της κρίσης, έχει παράξει μια εξαιρετικά ευρηματική και αποτελεσματική τεχνογνωσία κοινωνικής οργάνωσης και διαχείρισης των συλλογικών αναγκών, που εκτιμούμε ότι είναι χρήσιμη για τον αναθεωρητικό αλλά και τον κοινό νομοθέτη. Αίσθησή μας είναι, ότι η ελληνική κοινωνία έχει κατανοήσει σε μεγάλο βαθμό τη σημασία του διαλόγου και της διαβούλευσης και είναι απολύτως ώριμη και πρόθυμη να συμβάλει ενεργά στην υπέρβαση της κοινωνικοοικονομικής και πολιτικοθεσμικής κρίσης.
Χωρίς αμφιβολία, η συμμετοχή και ο νηφάλιος (δια)λόγος είναι το οξυγόνο της Δημοκρατίας. Ωστόσο, πολιτικές σκοπιμότητες έχουν οδηγήσει κάποιους πανεπιστημιακούς και άλλους διαμορφωτές της κοινής γνώμης στην αντιμετώπιση της Επιτροπής Διαλόγου με εχθρικούς χαρακτηρισμούς και με χαμηλού επιπέδου ειρωνείες. Όλοι αυτοί, δυστυχώς, εκτίθενται, γιατί απλά όποιος φοβάται την συμμετοχή του λαού στην πραγματικότητα, φοβάται την ίδια τη Δημοκρατία».
Ο πρόεδρος της επιτροπής ερωτάται και για τις προτεινόμενες αλλαγές για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τονίζει πως υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός, για την ανάδειξη του ΠτΔ, αλλά και του ρόλου του στο πολιτικό σύστημα.
Συγκεκριμένα, στο ερώτημα ποια είναι η τομή των προτάσεων και πώς τις αντιμετωπίζουν οι πολίτες, ο πρόεδρος της Επιτροπής αποσαφηνίζει, κατ’ αρχή, πως η Επιτροπή ούτε κατασκευάζει τον διάλογο για την αναθεώρηση, ούτε τον χειραγωγεί, ούτε προκαταλαμβάνει τα αποτελέσματά του. Πολύ δε περισσότερο, δεν διαμορφώνει προτάσεις για τις κατευθύνσεις της Συνταγματικής Αναθεώρησης.
«Προσπαθήσαμε και προσπαθούμε μέχρι σήμερα, με πενιχρά μέσα και με απόλυτη ανεξαρτησία από οποιοδήποτε κέντρο εξουσίας, να συστηματοποιήσουμε και να εκλαϊκεύσουμε, με υπευθυνότητα και δίχως επιστημονικές εκπτώσεις, όλες τις απόψεις που έχουν διατυπώσει πολιτικοί και επιστημονικοί φορείς και οι οποίοι εκπροσωπούν ένα ευρύτατο και αντιπροσωπευτικό ιδεολογικοπολιτικό και θεωρητικό φάσμα. Προφανώς στην προσπάθειά μας αυτή έχουν εμφιλοχωρήσει αναπόφευκτα σφάλματα και παραλείψεις και ασφαλώς η καλόπιστη κριτική είναι καλοδεχούμενη και εποικοδομητική. Δυστυχώς όμως, το τελευταίο διάστημα η εύκολη καταγγελία, ο στρεβλός και απαξιωτικός λόγος και η πολιτική εμπάθεια έχουν υποκαταστήσει τη δημοσιά κριτική, κατά τρόπο μάλιστα που παραβιάζει στοιχειώδεις κανόνες της κοινωνικής ευπρέπειας και του επιστημονικού ήθους. Ελπίζουμε ότι τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και ότι οφείλονται στη φορτισμένη πολιτική συγκύρια» σημειώνει με νόημα ο πρόεδρος της Επιτροπής.
Ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης υπογραμμίζει επίσης στην απάντησή του, ότι «σεβόμενος το θεσμικό μου ρόλο δεν θα εκφράσω τις προσωπικές επιστημονικές και πολιτικές μου θέσεις για κανένα από τα επίδικα της αναθεώρησης. Μπορώ όμως να κωδικοποιήσω και να σχολιάσω τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί στη δημοσία σφαίρα αναφορικά με το θεσμό του ΠτΔ. Όλως συνοπτικά θα έλεγα ότι πράγματι υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός σχετικά με την ανάδειξη του ΠτΔ, καθώς και τη θέση και το ρόλο του στο πολιτικό μας σύστημα».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής σημειώνει, πως στο ζήτημα της εκλογής Προέδρου, φαίνεται να έχει διαμορφωθεί μια ευρύτερη συναίνεση στο ζήτημα της αποσύνδεσης της εκλογής του Προέδρου από την πρόωρη διάλυση της Βουλής και προσθέτει: «Στην κατεύθυνση αυτή έχουν προταθεί εναλλακτικές διαδικασίες εκλογής που θα διασφαλίζουν την κυβερνητική και πολιτική σταθερότητα. Μια από αυτές είναι και η άμεση εκλογή του από το λαό, ωστόσο η λύση αυτή αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερο σκεπτικισμό κυρίως από την επιστημονική κοινότητα».
Για το ζήτημα των αρμοδιοτήτων του ΠτΔ, ο πρόεδρος της Επιτροπής εκτιμά, πως έχει αποκρυσταλλωθεί μια ισχυρή τάση που υποστηρίζει την λελογισμένη αύξησή τους, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο ρυθμιστικό ρόλο που του επιφυλάσσει το Σύνταγμα.
«Ασφαλώς τα ζητήματα αυτά είναι εξαιρετικά σύνθετα και ευαίσθητα, στον βαθμό που αφορούν την συνταγματική αρχιτεκτονική του πολιτεύματος, ενώ σε κάθε περίπτωση έχει τονιστεί ότι το εύρος των αρμοδιοτήτων του ΠτΔ θα εξαρτηθεί από τον τρόπο εκλογής που τελικά θα επιλεγεί.
Αυτά σχηματικά σκέπτεται η κοινωνία. Βεβαίως είναι αυτονόητο, ότι η τελική απόφαση, εάν και όταν ξεκινήσει η διαδικασία της αναθεώρησης, ανήκει αποκλειστικά στο αρμόδιο όργανο τη Βουλή» καταλήγει ο κ. Σπουρδαλάκης.
Η Επιτροπή συνεχίζει τις επαφές με τους φορείς, στο πλαίσιο του διαλόγου για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, και σήμερα συναντήθηκε με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία προκειμένου να ακούσει τις θέσεις της.
Οι εκπρόσωποι της Συνομοσπονδίας, ζήτησαν τη συνταγματική προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρία και κατέθεσαν συγκεκριμένες προτάσεις στην κατεύθυνση της μετάβασης από το ιατρικό στο δικαιωματικά μοντέλο της αναπηρίας.
Οι εκπρόσωποι της ΕΣΑΜΕΑ, τόνισαν στην επιτροπή, την ανάγκη κατοχύρωσης της ισότιμης πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στην πληροφόρηση και την ενημέρωση και ζήτησαν την αναγνώριση της ελληνικής νοηματικής γλώσσας ως ισότιμης με την ελληνικά, καθώς και την αναγνώριση της γραφής Μπρέιγ ως μέσο επικοινωνίας των τυφλών.
Τέλος, η Συνομοσπονδία ζήτησε να κατοχυρωθεί συνταγματικά η υποχρέωση του κράτους για τη λήψη θετικών μέτρων για τα άτομα με αναπηρία με στόχο την άρση των ανισοτήτων.
(πηγή ΑΠΕ – ΜΠΕ)