Κώδωνα κινδύνου για ορισμένους από τους μεγαλύτερους τραπεζικούς κολοσσούς του κόσμου, όπως οι Deutsche Bank, UBS και JPMorgan, ενδέχεται να αποτελούν οι έρευνες που διεξάγει η εποπτική αρχή τραπεζών της Κίνας στις κινεζικές τράπεζες. Στόχος των ερευνών είναι να εξακριβωθεί ο βαθμός έκθεσης των κινεζικών τραπεζών στους επιχειρηματικούς κολοσσούς της χώρας, που έχουν επιδείξει την πλέον επιθετική πολιτική εξαγορών ξένων επιχειρήσεων.
Οι κινεζικές αρχές επικαλέστηκαν ανησυχία για τους κινδύνους που ενδεχομένως εγκυμονεί για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας ο εκτεταμένος δανεισμός αυτών των κολοσσών. Πρόκειται για επιχειρήσεις που γιγαντώθηκαν σε λίγα χρόνια μέσα από εξαγορές με έναν φρενήρη δανεισμό, αλλά έχουν όλοι δανειστεί από τις μεγάλες τράπεζες της Δύσης. Παράλληλα, μπορεί να ελλοχεύουν άλλου είδους κίνδυνοι, καθώς έχουν επενδύσει σε πολλές μεγάλες διεθνείς τράπεζες.
Ο λόγος, για τα πλέον ηχηρά ονόματα του κινεζικού επιχειρηματικού κόσμου, με ένα τουλάχιστον από αυτά να έχει παρουσία και στην Ελλάδα: τη Fosun, που έχει εξαγοράσει τα Follie Follie και συμμετέχει στο σχέδιο του Ελληνικού. Παράλληλα, όμως, το θέμα αφορά τον κολοσσό της ΗΝΑ, που ενώ ξεκίνησε ως αεροπορική εταιρεία, μέσα στους τελευταίους 30 μήνες δαπάνησε 40 δισ. δολάρια σε 100 εξαγορές. Εξαγόρασε το 25% των ξενοδοχείων Χίλτον και τη Swissport International, και τους τελευταίους μήνες άρχισε να επεκτείνεται στον χρηματοπιστωτικό τομέα: εξαγόρασε τη μεγαλύτερη εταιρεία χρηματοπιστωτικών της Νέας Ζηλανδίας, τη UDC. Μόλις πριν από δύο μήνες συμπλήρωσε το χαρτοφυλάκιό της με την τολμηρή εξαγορά του 10% της μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας, της Deutsche Bank, της οποίας αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο μέτοχο. Αφορά επίσης την Dalian Wanda που, μετά την επέκτασή της στο Χόλιγουντ, απεπειράθη προ μηνών να εξαγοράσει και ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά του στούντιο. Τέλος, και η λιγότερο γνωστή, η ασφαλιστική Anbang, που γνώρισε προ ημερών αρνητική δημοσιότητα όταν η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας κάλεσε τις κινεζικές τράπεζες να μην της χορηγήσουν άλλες πιστώσεις.
Οι τέσσερις αυτοί κινεζικοί κολοσσοί έχουν αναπτύξει μεγάλη δημοσιότητα καθώς, σύμφωνα με την Dealogic, μέσα στα τελευταία πέντε χρόνια έχουν εξαγοράσει ξένες επιχειρήσεις συνολικής αξίας 56 δισ. δολαρίων όταν η συνολική αξία των ξένων επιχειρήσεων που εξαγόρασαν οι κινεζικές επιχειρήσεις στο ίδιο χρονικό διάστημα ήταν 130 δισ. δολάρια. Πηγές προσκείμενες στις έρευνες αναφέρουν ότι οι κινεζικές αρχές εκφράζουν φόβους πως οι επιχειρηματικοί κολοσσοί της χώρας έχουν χρηματοδοτήσει τις εξαγορές τους με υπερβολικό δανεισμό, με δάνεια που έχουν υπερβολικά υψηλά επιτόκια ή ενδεχομένως με ελιγμούς που θέτουν τις εξαγορές εντελώς εκτός των αρμοδιοτήτων των κινεζικών ρυθμιστικών αρχών. Ενδεικτική η περίπτωση της ΗΝΑ, που έχει χρηματοδοτήσει μεγάλο μέρος των εξαγορών της ενεχυριάζοντας την εταιρεία που εξαγοράζει για τα δάνεια που της χορηγούν ξένες τράπεζες.
Η είδηση ότι διεξάγονται οι σχετικές έρευνες οδήγησε τις μετοχές των εταιρειών αυτών σε ελεύθερη πτώση. Οταν η μετοχή της Dalian Wanda έφτασε να υποχωρεί κατά 10%, ανεστάλη η διαπραγμάτευσή της ύστερα από σχετικό αίτημα του ιδιοκτήτη της. Οι κινεζικές τράπεζες που έχουν χορηγήσει πιστώσεις στους επίμαχους κολοσσούς όχι μόνον δεν τους ακολούθησαν στην πτώση τους, αλλά σημείωσαν άνοδο την ημέρα που διέρρευσε η είδηση ότι διερευνώνται τα χαρτοφυλάκια δανείων τους. Ισως οι έρευνες στην Κίνα να μην αντανακλούν ανησυχία για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Ισως εντάσσονται στην προσπάθεια του Πεκίνου να ελέγξει το κύμα εξαγορών ξένων επιχειρήσεων και να ανακόψει τις συνεχείς εκροές κεφαλαίων προς τις χώρες της Δύσης και τη συνεπακόλουθη πτώση του γουάν. Οπως, όμως, τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, δεν αποκλείεται να υπάρχουν κίνδυνοι για τους διεθνείς τραπεζικούς κολοσσούς.
Μάχη για τον νέο διοικητή της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας
Επικεφαλής της εποπτικής αρχής τραπεζών στην Κίνα, που ελέγχει την έκθεση των κινεζικών τραπεζών στους τέσσερις επιχειρηματικούς κολοσσούς, είναι ο Γκούο Σουκίνγκ. Ο 61 ετών κ. Γκούο είναι, όμως, και ο εκλεκτός των τεχνοκρατών στην Κίνα και κατά συνέπεια μεταξύ των επικρατέστερων υποψηφίων στην κούρσα διαδοχής του Τζου Ξιαοτσουάν, του απερχόμενου διοικητή της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, του οποίου η θητεία λήγει φέτος.
Οπως επισημαίνουν οι Financial Times, ο κ. Τζου ως κεντρικός τραπεζίτης στη δεύτερη οικονομία του κόσμου προώθησε τον διεθνή ρόλο του γουάν και μολονότι επιδίωξε να διευρύνει τον ρόλο της αγοράς στην κινεζική οικονομία, η θητεία του χαρακτηρίστηκε από τους περιορισμούς στις κινήσεις κεφαλαίου. Σε ό,τι αφορά τον κ. Γκούο, πολλοί από τους υποστηρικτές του είχαν θεωρήσει ατυχή τον διορισμό του στο τιμόνι της εποπτικής αρχής τραπεζών, καθώς περίμεναν πως θα αναλάμβανε υψηλό αξίωμα στην ηγεσία της Κίνας, προκειμένου να διασφαλίσει το προβάδισμα για τη διαδοχή του κ. Τζου στην κεντρική τράπεζα. Οι άλλοι διεκδικητές είναι:
Ο Τζιανγκ Τσαολιάνγκ, ο 59 ετών κυβερνήτης της επαρχίας της Χουμπέι, που μπήκε προσφάτως στην κούρσα διαδοχής, θεωρείται από τα φαβορί. Το ιστορικό του μοιάζει με του κ. Γκούο, καθώς η σταδιοδρομία του έχει κινηθεί ανάμεσα σε ηγετικές θέσεις σε επαρχίες της Κίνας και σε υψηλά αξιώματα στη σφαίρα της οικονομίας. Διατέλεσε επικεφαλής της Αναπτυξιακής Τράπεζας της Κίνας και τον προωθεί ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, στον οποίο θεωρείται περισσότερο πιστός από τους συνυποψηφίους του.
Ο Λιου Σιγιού, ο 56χρονος πρόεδρος της κινεζικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μέχρι προσφάτως ήταν άγνωστος και θεωρείται από τους υποψηφίους με τις μικρότερες πιθανότητες. Σε αντίθεση με τους άλλους δύο, δεν ανέλαβε ποτέ σημαντικό αξίωμα σε επαρχία της χώρας, αλλά υπήρξε επί πολλά χρόνια στέλεχος της κεντρικής τράπεζας, και επί οκτώ χρόνια αναπληρωτής διοικητής της. Κληρονόμησε μια Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σε κατάσταση διάλυσης. Ο προκάτοχός του δεν είχε καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να αποτρέψει τη «φούσκα» των κινεζικών χρηματιστηρίων που «έσκασε» ηχηρά προ διετίας, προκαλώντας ρίγη στις αγορές όλου του κόσμου. Εχει κατοχυρώσει τη φήμη του αδέκαστου που επέβαλε αυστηρές ρυθμίσεις και κατόρθωσε να πατάξει την απάτη στις κινεζικές αγορές και να περιορίσει τους σοβαρούς κινδύνους για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ο Γι Γκανγκ, ο 59χρονος αναπληρωτής διοικητής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, θεωρείται το φαβορί για τη διαδοχή του προϊσταμένου του, καθώς είναι το νούμερο δύο της κεντρικής τράπεζας από το 2008. Μιλάει άπταιστα την αγγλική γλώσσα, καθώς έζησε οκτώ χρόνια στις ΗΠΑ, όπου ολοκλήρωσε το διδακτορικό του και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα. Επέστρεψε στην Κίνα το 1994 και ανέλαβε έδρα στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου και στη συνέχεια διορίστηκε στην κεντρική τράπεζα. Οι ομόλογοί του ανά τον κόσμο θα υποδεχθούν με ικανοποίηση ενδεχόμενη ανάδειξή του σε νικητή της κούρσας διαδοχής, καθώς έχουν εξοικειωθεί πλέον μαζί του μετά τις επανειλημμένες εμφανίσεις του σε διεθνείς συναντήσεις. Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι, συχνά, όσοι είναι δημοφιλείς στο εξωτερικό και μιλούν άπταιστα την αγγλική γλώσσα, σπανίως αναδεικνύονται νικητές της κούρσας για υψηλά αξιώματα στην ηγεσία της Κίνας.