Κατά ένα τρίτο (29,4%) μειώθηκε το εισαγόμενο από τη ναυτιλία συνάλλαγμα ετησίως τη διετία 2015-2016 εξαιτίας των διαταραχών που προκαλούν στη λειτουργία των επιχειρήσεων του κλάδου οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων που επιβλήθηκαν προς διετίας. Σε απόλυτα νούμερα, το άθροισμα των απωλειών συναλλάγματος για την προηγούμενη διετία σε σχέση με το 2014 ανέρχεται στα 8,5 δισ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές είχαν αρνητικότατες συνέπειες για το ισοζύγιο πληρωμών και ιδιαίτερα για τα έσοδα σε ξένο συνάλλαγμα από τη ναυτιλία.
Αυτό επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, στην ετήσια έκθεση της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) που δόθηκε τη Δευτέρα στη δημοσιότητα. Οπως επίσης υπογραμμίζεται και το γεγονός ότι ο ελληνόκτητος στόλος μεγεθύνθηκε παρά τη διεθνή κρίση στις ναυλαγορές και παραμένει ένας από τους νεότερους και ασφαλέστερους παγκοσμίως, διατηρώντας τον πρωταγωνιστικό του ρόλο. Από αυτή την πρωτοκαθεδρία όμως δεν μπορεί να επωφεληθεί το ελληνικό νηολόγιο, που αποδεικνύεται de facto μη ανταγωνιστικό και συρρικνούμενο.
Το πρώτο εξάμηνο του 2016 οι εισροές στο ισοζύγιο πληρωμών από την παροχή ναυτιλιακών υπηρεσιών ήταν 3,60 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 42,42% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015 που ήταν 6,42 δισ. ευρώ αναφέρει η ΕΕΕ επικαλούμενη στοιχεία της ΤτΕ. Ως θετικό καταγράφεται, πάντως, το γεγονός ότι στο διάστημα Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2016 οι εισροές ξένου συναλλάγματος ανήλθαν σε 4,22 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 20% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015 που ήταν 3,54 δισ. ευρώ.
«Η ελληνική ναυτιλία, η οποία δεν αποτέλεσε ποτέ μέρος της κρίσης χρέους του ελληνικού κράτους, γνώρισε σημαντικές διαταραχές στην καθημερινή λειτουργία της εξαιτίας των περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων. Ως εκ τούτου, ένας σημαντικός αριθμός ναυτιλιακών επιχειρήσεων αναγκάστηκε να μεταφέρει έσοδα των πλοίων στο εξωτερικό, προκειμένου να είναι σε θέση να εκπληρώσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά τις διεθνείς οικονομικές τους υποχρεώσεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Συνολικά, το 2016 οι εισροές στο ισοζύγιο πληρωμών από τη ναυτιλία ήταν 7,81 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 22% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015 που ήταν 9,97 δισ. Οι εισροές τα δύο τελευταία χρόνια (2015-2016) σημείωσαν μείωση 29,4% σε σχέση με τα έτη 2013-2014, ως αποτέλεσμα των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων.
Σε μια πιο μακροπρόθεσμη θεώρηση, πάντως, οι εισροές από τη ναυτιλία στο ισοζύγιο πληρωμών ανέρχονται περίπου στα 136 δισ. ευρώ για τα έτη 2007-2016. «Δηλαδή, κατά 16% περισσότερο από τον άλλο σημαντικό οικονομικό τομέα, τον τουρισμό, ο οποίος συνεισέφερε περίπου 117 δισ. ευρώ κατά την ίδια δεκαετία» σημειώνει η ΕΕΕ.
Η ελληνική ναυτιλία, πάντως, παραμένει πρώτη διεθνώς. Ο στόλος ανέρχεται σε 4.585 πλοία (άνω των 1.000 gt), χωρητικότητας 342,75 εκατ. τόνων deadweight (dwt) –αύξηση περίπου 0,5% σε σχέση με το 2015– που αντιπροσωπεύει το 19,19% του παγκόσμιου στόλου σε dwt και το 48,29% του στόλου της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.). Αλλά η ελληνική σημαία αριθμούσε στα τέλη του 2016 μόνον 759 πλοία και βρέθηκε μόλις στην έβδομη θέση διεθνώς και στη δεύτερη στην Ε.Ε. Το ηλικιακό προφίλ της ελληνικής σημαίας το 2016 ήταν 13,2 έτη και του ελληνόκτητου στόλου 11,3 έτη, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας του παγκόσμιου στόλου ήταν 14,6 έτη. Ο ελληνόκτητος στόλος ελέγχει το 27,76% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων, το 21,53% φορτηγών πλοίων ξηρών χύδην φορτίων και το 15,94% πλοίων μεταφοράς χημικών και παράγωγων προϊόντων πετρελαίου. Παρά τη συρρίκνωση της χρηματοδότησης και τη χαμηλή ναυλαγορά, οι παραγγελίες νεότευκτων πλοίων ελληνικών συμφερόντων ανήλθαν σε 288 πλοία.