Σε ολονύκτια, μακροσκελή συζήτηση, με σκοπό να διασωθούν τα προσχήματα των δεκαήμερων συζητήσεων για το Κυπριακό, οδηγήθηκε το δείπνο εργασίας που παρέθεσε στο Κραν-Μοντανά της Ελβετίας ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες στους ηγέτες και τους εκπροσώπους των εγγυητριών δυνάμεων. Είχαν προηγηθεί διμερείς, διασταυρούμενες επαφές του κ. Γκουτιέρες με ηγέτες και εκπροσώπους Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας, καθώς, επίσης, και συζητήσεις με την παρουσία της ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι. Ηδη νωρίτερα, πριν από την έναρξη του δείπνου, είχε αρχίσει να γίνεται σαφές ότι ο σκοπός του κ. Γκουτιέρες ήταν περισσότερο η διάσωση της διαδικασίας και λιγότερο η επίτευξη κάποιας ουσιαστικής προόδου. Οι διαφορές μεταξύ των εμπλεκομένων παρέμεναν αγεφύρωτες. Οι Τούρκοι, μάλιστα, απέρριψαν και τις νέες προτάσεις Αναστασιάδη για ασφάλεια, εδαφικό, εγγυήσεις. Αλλωστε, πριν ακόμη ξεκινήσει το δείπνο, τα μέλη των αποστολών είχαν ενημερωθεί ότι σήμερα το πρωί αναχωρούν από το Κραν-Μοντανά για τις χώρες τους.
Το όργιο φημολογίας για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων και οι διαρροές που εμφανίζονταν στον τουρκοκυπριακό και τον τουρκικό Τύπο ανάγκασαν ουκ ολίγες φορές τους συνεργάτες του κ. Αναστασιάδη να προχωρήσουν στις απαραίτητες διευκρινίσεις. Λίγο προτού εισέλθει στο δείπνο, ο κ. Αναστασιάδης συνέστησε «ψυχραιμία και υπομονή» και υπογράμμισε ότι γνωρίζει πολύ καλά τα όρια και τα περιθώρια μέσα στα οποία διαπραγματεύεται. Ολα τα υπόλοιπα, υπογράμμισε, διαδίδονται εσκεμμένα.
Ο κ. Αναστασιάδης χθες το απόγευμα κατέθεσε στον κ. Γκουτιέρες την πρότασή του για όλα τα ζητήματα. Συγκεκριμένα, στο εδαφικό ζητούσε επιστροφή της Μόρφου και χάρτη ο οποίος θα επιτρέψει στο 60% των εκτοπισμένων να επιστρέψει υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση. Στο ζήτημα της διακυβέρνησης, ο κ. Αναστασιάδης διατύπωσε την ετοιμότητά του να συζητήσει την εκ περιτροπής προεδρία, με κοινό ψηφοδέλτιο, διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο. Ως προς τη θητεία του προέδρου, αλλά και διαφόρων άλλων κυβερνητικών οργάνων, πρότεινε αναλογία 2 προς 1. Ο κ. Αναστασιάδης ζήτησε, επίσης, άμεσο τερματισμό του υφιστάμενου συστήματος ασφαλείας και αντικατάστασή του από νέο. Τόνισε, επίσης, την ανάγκη κατάργησης της συνθήκης εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων, όπως και της συνθήκης συμμαχίας, από την πρώτη ημέρα. Για την εσωτερική ασφάλεια, ο κ. Αναστασιάδης πρότεινε πολυεθνική δύναμη 2.000 ανδρών, με διοικητή από ευρωπαϊκή χώρα και 1/3 των μελών να προέρχεται από τις εγγυήτριες δυνάμεις. Τα αποσπάσματα θα πρέπει να αποχωρήσουν σε 18 μήνες, ενώ η Ε.Ε. θα πρέπει να έχει ρόλο στη λύση.
Στο θέμα της αποχώρησης των στρατευμάτων, ο κ. Αναστασιάδης ζήτησε ραγδαία μείωση από την πρώτη μέρα. Επίσης, πρότεινε αποχώρηση σε συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία (sunset clause) και των αποσπασμάτων του ’60. Το πλαίσιο παρακολούθησης της συμφωνίας δεν μπορεί να επιβλέπεται ή να υλοποιείται από τις εγγυήτριες δυνάμεις. Επίσης, ο κ. Αναστασιάδης ζήτησε αναλογία 4 προς 1 για Τούρκους έναντι Ελλήνων υπηκόων στην Κύπρο και σαφείς περιορισμούς στην απόκτηση περιουσίας από Τούρκους στο νησί.
Νωρίτερα, παρέμβαση είχε κάνει και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς, ο οποίος συνομίλησε τηλεφωνικά με τους κ. Αναστασιάδη και Ακιντζί. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι ο κ. Αναστασιάδης γνωστοποίησε στον κ. Πενς και τις προτάσεις που κατέθεσε στον γ.γ. του ΟΗΕ, ενώ του ζήτησε ει δυνατόν παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ προς τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο του G20. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι ο κ. Πενς ζήτησε από τον κ. Αναστασιάδη να μεταφέρει στη διάσκεψη την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού.