Τι μπορεί να είναι επαναστατικό στις μέρες μας; Πώς το σώμα γεφυρώνει τις διαφορές μας; Η σχέση της παράδοσης με τη σύγχρονη χορευτική γραφή μπορεί να διευκολύνει την ανάγκη επαναπροσδιορισμού ταυτοτήτων και εννοιών σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία; Ερωτήματα τέτοιας φύσεως επιχειρεί να εγείρει η διοργάνωση του 23ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας στο κοινό και στους θεατές που θα βρεθούν στην πόλη από τις 14 έως και τις 23 Ιουλίου.
Επιβεβαιώνοντας τον διεθνή χαρακτήρα του θεσμού, το πρόγραμμα φέτος περιλαμβάνει οκτώ ξένες και τέσσερις ελληνικές ομάδες σύγχρονου χορού, ένα σεμινάριο, τρία εργαστήρια, δύο masterclass και έξι ανοικτές παράλληλες διοργανώσεις, σε 24 συνολικά εκδηλώσεις, απλωμένες στις γωνιές της πόλης του ελληνικού νότου. Τα έργα των ξένων συμμετοχών παρουσιάζονται για πρώτη φορά.
Το στοίχημα φέτος για την κ. Κατερίνα Κασιούμη, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, είναι να αναδειχθεί η επένδυση στον άνθρωπο, στην ομορφιά, στο θετικό. Νιώθοντας δικαιωμένη η ίδια από τις επιλογές και την έκβαση της περυσινής της θητείας και κρίνοντας απόλυτα επιτυχημένο το εγχείρημα –με τον κόσμο να συμμετέχει και να στηρίζει με την παρουσία του τον θεσμό– φέτος τονίζει την επιτακτική ανάγκη να δοθεί ένα αισιόδοξο μήνυμα. Αν και δεν είναι προφανής η «χρησιμότητα» της τέχνης, πρέπει να έχει όμως χώρο για όλους, να αγκαλιάζει τον καλλιτέχνη γιατί είναι αυτός που με τα διαχρονικά ερωτήματα που θέτει, μπορεί να εμπνέει τον θεατή, να τον συνδέει με τον εαυτό του και τους άλλους γύρω του.
Μου μιλά με μεγάλη αγάπη για τους χορευτές και τους χορογράφους, για τις ευαισθησίες τους, πόσο «φτερό στον άνεμο είναι», έχει βγει από το δικό τους κόσμο άλλωστε, αλλά διαθέτει η ίδια και μια άλλη πιο αρραγή και οργανωτική πλευρά που κρίνει απαραίτητη και σημαντική τη συνεργασία των φεστιβάλ μεταξύ τους, στήνοντας μια «ομπρέλα» προστασίας και φροντίδας για τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Γι’ αυτή την απόλυτα επαγγελματική στάση που οφείλει να έχει ένας χορευτής, εξαίρει τη συμβολή της Ζουζούς Νικολούδη που το Φεστιβάλ φέτος τιμά τα 100 χρόνια από τη γέννησή της. Εξηγεί πώς αυτή η σπουδαία προσωπικότητα έθεσε ψηλά τον πήχυ για όλους, πόσο επαναστατική ήταν με τον τρόπο της στην εποχή της, δείχνοντας πάθος και αγάπη, καθαρή ματιά για τον χορό και τους νέους.
Η Κατερίνα Κασιούμη θυμάται με συγκίνηση πως ένα μήνα πριν από τον θάνατό της, η Ζουζού Νικολούδη –της οποίας απολάμβανε την αγάπη και την εμπιστοσύνη– πήγε να δει παράστασή της για να της πει τη γνώμη της, ενώ μου μιλά για τη σημασία των δασκάλων και της μαθητείας στον χορό· δακρύζει όταν φτάνει η κουβέντα στους σπάνιους δασκάλους της στο μπαλέτο, αλλά και στη Μαρία Χορς, υποστηρίζοντας ότι της δίδαξαν τον κώδικα της ζωής. Πώς οι σπουδαίοι δάσκαλοι διακρίνουν τον μαθητή που διαθέτει όχι τα εξωτερικά προσόντα, αλλά την ψυχή και το πνεύμα και τη δύναμη για να ασχοληθεί σοβαρά με την τέχνη του. Ενας χορευτής πρέπει να είναι και διανοούμενος, αλλά σε μια πολύ λεπτή ισορροπία, χωρίς να καταργεί το σώμα, λέει η ίδια.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του θεσμού. Ενα από τα σεμινάρια είναι και «Οι επαναστατικοί χοροί της Ισιδώρας Ντάνκαν» που διεξάγουν οι Barbara Kane με τη Françoise Rageau και τη Σάντρα Βούλγαρη. Με θέρμη για το πνεύμα της Ντάνκαν μιλά η Barbara Kane, για την επίδραση της εμβληματικής αυτής φιγούρας στην κοινωνία, στον χορό, στη θέση της γυναίκας, στο ντύσιμο. Στο πώς άλλαξε το πρόσωπο του χορού η Ισιδώρα Ντάνκαν και το επέβαλε ως αποδεκτή μορφή τέχνης. Μια γυναίκα που άλλαξε τη ροή της χορευτικής τέχνης.
Οταν τη ρωτάω πώς μπορεί να εμπνεύσει πια τον σύγχρονο άνθρωπο, εστιάζει στην εντιμότητα και στην απλότητα του χορού της Ντάνκαν και τονίζει ότι δεν είναι μια εύκολη άποψη, η οπτική αυτή, ούτε για τον χορό αλλά ούτε και για τη ζωή την ίδια. Μου εξομολογείται ότι πέρυσι στην Καλαμάτα στο πλαίσιο εκδήλωσης των μαθητών, την πλησίασε μια γυναίκα και της είπε ότι εκείνο το απόγευμα ήταν ένα δώρο για εκείνη.
Η Barbara Kane πορεύεται με το ήθος που δίδαξε η Ισιδώρα Ντάνκαν και γι’ αυτό επιδιώκει να κρατά τον χορό ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους στην κοινωνία, χορευτές, παιδιά, ενήλικες, ανθρώπους που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να παρακολουθήσουν μαθήματα χορού, ηλικιωμένους, ανθρώπους με αναπηρίες.
Γέφυρα με τον «Αλλον»
Μια ξεχωριστή, ιδιαίτερη περίπτωση είναι κι αυτή του Adi Boutrous. Ενας πολύ νέος άνθρωπος χορεύει, χορογραφεί και με το έργο του αφηγείται τη ζωή του ως Αραβα που ζει στην ισραηλινή κοινότητα του Τελ Αβίβ. Δεν τρέφει αυταπάτες ότι ο χορός μπορεί σε ευρύτερο πολιτικό επίπεδο να γεφυρώσει χάσματα, παραδέχεται ότι δυστυχώς ο χορός δεν έχει τη δύναμη να φέρει μια τέτοια μεγάλη αλλαγή, αλλά πιστεύοντας στο σώμα και στη δυναμική του, την ενέργειά του, βλέπει τη δυνατότητα να ξεπεραστεί ο φόβος για τον «Αλλον». Ο ίδιος εργάζεται ως ανεξάρτητος καλλιτέχνης, δεν λαμβάνει κρατικές ενισχύσεις ή επιχορήγηση και ο τρόπος του να δημιουργεί τις δουλειές του, να της χρηματοδοτεί, προκύπτει από τα καλέσματα των διεθνών φεστιβάλ ανά τον κόσμο. Στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού της Καλαμάτας συμμετέχει με το έργο του «It’s always here», σε μια ενιαία παράσταση με τον Andrea Costanzo Martini και το έργο του «Scarabeo, Angles and The Void», με τον σκαραβαίο του που συμβολίζει την αναγέννηση και τον κύκλο της ζωής, αλλά και που λεκτικά ονομάζεται έτσι το παιχνίδι scrabble στα ιταλικά.
«Στάση» σε έργα:
• «Rose-variation», 14 και15 Ιουλίου
• «Ανύποπτος χρόνος», 16 Ιουλίου
• «Αλάσκα», 17 Ιουλίου
• «Yama», 18 Ιουλίου
• «Απόγειος», 19 Ιουλίου
• «Romeo & Juliet / REBELLION & JOHANNESBURG», 21 Ιουλίου
• «Three Times Rebel», 22 και 23 Ιουλίου
• «One One One», 23 Ιουλίου
Πληροφορίες: http://www.kalamatadancefestival.gr/