«Είναι παράξενη μηχανή τα ταξίδια», είχε πει ο Σεφέρης. • Τούτη η «μηχανή» άρχισε φέτος πρόωρα, • πυροδοτώντας αρκετά πριν από τη θερινή ανάπαυλα «παράξενες» καταγραφές τετελεσμένων και προσιόντων. • Ποιος ξέρει γιατί. • Καταλαβαίνω μοναχά ότι η λειτουργία της είναι συνδεδεμένη και με την ηλικία • – άλλα αλέθει όταν είσαι «ακόμη κοντά στην αγάπη και την ελπίδα», • άλλα όταν έχεις πάρει πια αποστάσεις, • όταν έχεις ξοδευτεί κι από όνειρα • – τα άλλα εννοώ, γιατί από ενύπνια, βαριά κάθε νύχτα τα δίχτυα του πλεούμενου. •
Oπως κι αν έχει, θα λείψουμε μερικές Κυριακές Υποβολείο κι υποβολέας • – θα δούμε από Αύγουστο τι «ξαφρίσματα της θάλασσας» μαζέψαμε σ’ ερημικά ακρογιάλια. •
Το σίγουρο είναι ότι δεν θρηνούμε για όσα αφήνουμε πίσω. • Oπως λ.χ. τα εντούτοις αξιοθρήνητα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων που έστησαν στην ΕΡΤ Ακρίτες της ενημέρωσης. • Δεν είχαμε ματαδεί τέτοια παλαιάς επαρχίας εγκαίνια συνοδευόμενα από τόσο σύγχρονη χυδαιότητα. • Να είναι καλά ο τροβαδούρος πρόεδρος της ΕΡΤ • ο οποίος, ακούω, επιδιώκει να χρισθεί και διευθύνων σύμβουλος. • Επαξίως, αφού το κατά ριπάς «Σκάσε! Σκάσε!» που εξαπέλυσε από μικροφώνου κατά της ασκάστως τσιρίζουσας Ραχήλ Μακρή • το έχει προ πολλού «υλοποιήσει» ο ίδιος. • Διότι πριν αναλάβει την πολύφερνο ΕΡΤ αρθρογραφούσε «κατά του συμβιβασμένου Σύριζα», • ενώ μετά την ανάληψη, • έβγαλε ένα σκασμό άλλο πράμα. •
Εβγαλε βέβαια κι ένα σκασμό λεφτά. • Πειστικότατο αντίδοτο. • Δοκιμασμένο και σε «αναρχοαυτόνομες» φύσεις. • Ασε δε τραγουδοποιίες. •
Ούτε θα θρηνήσουμε αν λόγω στάσεων εργασίας στο ξεχειλωμένο Φεστιβάλ Αθηνών ματαιωθούν και μερικές «φολκσμπινικές» παραστάσεις • ελληνικές ή ξένες. • Απόλαυσα δε τη σύμπτωση της περασμένης Κυριακής, όπου: • Το μεν Υποβολείο σημείωνε «Και αναψυκτήριο την έχουν κάνει την Επίδαυρο, • και Δελφινάριο, • και Φολκσμπίνε, • και Κουίρ Ντραγκ Σόου…» • ενώ στην πίσω ακριβώς σελίδα η θεατρική μας κριτικός Αννυ Κολτσιδοπούλου διεκτραγωδούσε τα καζάντια της βερολινέζικης Φολκσμπίνε • στην οποία είχε και «αφιέρωμα» φέτος ο μόνιμος πια πελάτης της, το Φεστιβάλ Αθηνών. • «Η αποδραματοποίηση στη Φολκσμπίνε έχει τόσο προχωρήσει», έγραφε η κριτικός, «που κανέναν δεν ενδιαφέρει πια πάνω σε τι μιλάει, γελάει, τσακώνεται, φιλοσοφεί, βρίζει, ρητορεύει το “θεατρικό προσωπικό” της. • Πανομοιότυποι υποκριτικοί κώδικες περνούν από τον έναν σκηνοθέτη στον άλλο, από το ένα “έργο” στο άλλο». • Και εν κατακλείδι, το ουσιωδέστερο: • «Δεν ξέρω τελικά αν το αφιέρωμα στη Φολκσμπίνε προσέφερε υπηρεσίες στο δικό μας θέατρο • ή, αντίθετα, “νομοθέτησε” υπέρ εκείνων που πιθηκίζοντας ατάλαντα τη νεογερμανική απο-θεατροποίηση προσπαθούν να επιβληθούν ως γηγενής πρωτοπορία». •
Πιθήκια, πολλά πιθήκια. • Παντού. • Από την κυβέρνηση έως το θέατρό μας. • Επικράτεια Πιθήκων. •
«Τρεις τέσσερις σκιές μάς κρατούν ακόμα στα ποδάρια μας, • και όλα τα πολύτιμα του τόπου και του εαυτού μας κυκλοφορούν ή διατηρούνται μέσα σε πέντε ανθρώπους • – που οι περισσότεροι είναι πεθαμένοι» • έγραφε, όχι πρόσφατα, όχι σήμερα, αλλά το 1948 • ο Ζήσιμος Λορεντζάτος στον Γιώργο Σεφέρη. • Διάβασα πρόσφατα τη μεταξύ τους αλληλογραφία • (Γράμματα, 1948 – 1968, επιμέλεια Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλος, Δόμος 1990) • απ’ όπου και ελάχιστα αποσπάσματα σήμερα εδώ • από τα πάμπολλα που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας. •
«Τρεις τέσσερις σκιές μάς κρατούν ακόμα»… • Ωστόσο, «Η λύση, αν υπάρχει», λέει ο Σεφέρης, «δεν είναι ποτέ πίσω, μήτε στο σταμάτημα –προχώρησε». •
Καλή αντάμωση.