Tον κώδωνα του κινδύνου κρούει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τις εντεινόμενες πιέσεις που υφίστανται οι αναδυόμενες οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης. Πιέσεις οι οποίες διακυβεύουν τα οικονομικά τους επιτεύγματα. Μιλώντας σε διάσκεψη στο Ντουμπρόβνικ, ο Πόουλ Τόμσεν, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του διεθνούς οργανισμού, τόνισε ότι ο ρυθμός δυνητικής ανάπτυξης στις οικονομίες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης μειώθηκε στο ήμισυ κατά τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτή η εξέλιξη συνδέεται και με τη σοβαρή φυγή πνευματικού κεφαλαίου: διαρκώς αυξάνεται ο αριθμός των εξειδικευμένων εργαζομένων που μεταναστεύουν από τις προαναφερθείσες χώρες κυρίως σε δυτικοευρωπαϊκές.
Επίσης, ο Πόουλ Τόμσεν έθιξε και το θέμα ότι ορισμένες κυβερνήσεις στην περιφέρεια Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης σήμερα αμφισβητούν τα οφέλη της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Είναι σημαντικό σε ποια χρονική στιγμή διατυπώνονται αυτές οι αμφιβολίες, όπως επισημαίνει σε δημοσίευμά του το Reuters. Εδώ και μία δεκαετία, η Ε.Ε. αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και το τεράστιο δημόσιο χρέος των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Σε αυτό το διάστημα, η σύγκλιση μεταξύ του πυρήνα των κρατών της Ε.Ε. και εκείνων στην περιφέρεια της Ανατολικής Ευρώπης είτε διακόπηκε είτε επιβραδύνθηκε. «Δεν πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες σχετικά με το ότι η πρόοδος σε επίπεδο θεσμών και διακυβέρνησης είναι συνεχής και ανεμπόδιστη», διευκρίνισε ο Πόουλ Τόμσεν. «Οσο περισσότερο προχωρείς μπροστά, τόσο οι προβληματισμοί σου θα αυξάνονται».
Ο αξιωματούχος του ΔΝΤ, γνωστός στην Ελλάδα και την Πορτογαλία λόγω μνημονίων, αναφέρθηκε και στην περίοδο μετά την κατάρρευση των κομμουνισμού. Τότε το ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον επηρέασε θετικά την περιφέρεια, όπως αυτή αναδυόταν από τα συντρίμμια του προηγούμενου πολιτικού καθεστώτος. Σήμερα, όμως, δεν αναμένεται ότι κάτι τέτοιο θα επαναληφθεί.
Εν τω μεταξύ, στην παρούσα συνθήκη παρατηρείται μία ιδιαίτερα δυσμενής εξέλιξη για τις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, χωρίς να εξαιρούνται και εκείνες του ευρωπαϊκού Νότου. Εκατομμύρια νέοι άνθρωποι με μεγάλη μόρφωση και υψηλή εξειδίκευση εγκαταλείπουν τις προαναφερθείσες χώρες και κατευθύνονται στη Δύση σε αναζήτηση εργασίας και καλύτερων συνθηκών ζωής. Κατά τους υπολογισμούς του ΔΝΤ, τις τελευταίες δεκαετίες 20 εκατ. άνθρωποι από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη μετανάστευσαν στη Δυτική Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι αυτές οι χώρες έχασαν το 5% – 6% του πληθυσμού. Τα μισά ουγγρικά εργοστάσια και το 25% των πολωνικών έχουν πλέον μεγάλες ελλείψεις από ειδικευμένο προσωπικό, γεγονός που μειώνει την παραγωγή και αποτρέπει τις επενδύσεις.