Η αμερικανική οικονομία είναι αρκετά ισχυρή ώστε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) να συνεχίσει να αυξάνει σταδιακά τα επιτόκια δανεισμού και να περιορίσει το ύψος των περιουσιακών στοιχείων που αγοράζει από την εποχή της κρίσης, κατέθεσε χθες στο Κογκρέσο η Τζάνετ Γέλεν, πρόεδρος της Fed. Ωστόσο αυτή ίσως να αποδειχθεί μία από τις τελευταίες εμφανίσεις της κ. Γέλεν στο Κογκρέσο, αν επαληθευθούν οι πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σκοπεύει να μην ανανεώσει τη θητεία της κ. Γέλεν, που λήγει τον Φεβρουάριο, και να την αντικαταστήσει με τον Γκάρι Κον, νυν επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου και πρώην πρόεδρο της Goldman Sachs.
Η κ. Γέλεν είπε χθες πως η αμερικανική οικονομία, παρόλο που συνεχίζει να αναπτύσσεται με αργό ρυθμό, εξακολουθεί να προσθέτει θέσεις εργασίας, καθώς ευνοείται από τη σταθερή κατανάλωση και την πρόσφατη αύξηση των επενδύσεων. Η Fed «εξακολουθεί να θεωρεί πως η εξέλιξη της οικονομίας καθιστά αναγκαία τη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων δανεισμού», είπε η κ. Γέλεν. Προσέθεσε, δε, ότι η κεντρική τράπεζα είναι πιθανόν να αρχίσει να μειώνει τον ισολογισμό της «αυτόν τον χρόνο». Ωστόσο, η κ. Γέλεν αιφνιδίασε ευχάριστα τους επενδυτές, αφήνοντας να εννοηθεί πως μάλλον θα υπάρξει μία ακόμη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού εντός του 2017 και όχι δύο. Ακόμα σημαντικότερη είναι η παρατήρηση της κ. Γέλεν ότι τα επιτόκια δανεισμού «δεν θα χρειαστεί να αυξηθούν τόσο πολύ ακόμη», διότι βρίσκονται αρκετά κοντά στο λεγόμενο «ουδέτερο επίπεδο», δηλαδή σε ένα ύψος όπου ούτε θα ευνοούν ούτε θα αποθαρρύνουν την οικονομική δραστηριότητα.
Η πλειονότητα των Αμερικανών κεντρικών τραπεζιτών θεωρεί πως η αμερικανική οικονομία εξακολουθεί να έχει ανάγκη από επεκτατική νομισματική πολιτική και αν βρίσκεται κοντά το ουδέτερο επίπεδο του επιτοκίου δανεισμού, αυτό σημαίνει πως η Fed ίσως αναγκαστεί να επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων. Προς το παρόν, είπε η κ. Γέλεν, ενημερώνοντας του Αμερικανούς βουλευτές, η Fed θα συνεχίσει να εφαρμόζει το σχέδιό της περί σταδιακής ανόδου των επιτοκίων δανεισμού. Μέχρι σήμερα, η Fed προβλέπει ότι το ύψος του ουδέτερου επιτοκίου δανεισμού θα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, καθώς θα ενισχύεται η οικονομική δραστηριότητα. Ωστόσο, ο πληθωρισμός δεν αυξάνεται προς τον στόχο του 2% που έχει θέσει η Fed, και αρκετοί οικονομικοί αναλυτές έχουν αρχίσει να υπολογίζουν ότι το ουδέτερο επίπεδο των επιτοκίων δανεισμού μάλλον υποχωρεί και ενδεχομένως να βρίσκεται κοντά στο 0%. Χθες η κ. Γέλεν απέδωσε σε παροδικούς παράγοντες την πρόσφατη υποχώρηση του πληθωρισμού. Τον Ιούνιο, η Fed είχε αυξήσει, τρίτη φορά από τον περασμένο Δεκέμβριο, το βασικό επιτόκιο δανεισμού στο 1% – 1,25%.
Αυξάνονται οι πιθανότητες ο Ντόναλντ Τραμπ να μην ανανεώσει τη θητεία της Γέλεν και να την αντικαταστήσει με τον Γκάρι Κον, νυν επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου (NEC), σύμφωνα με πληροφορίες του αμερικανικού μέσου Politico. Σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους που εργάζονται στον Λευκό Οίκο, στο υπουργείο Οικονομικών και στο Κογκρέσο, αν αποφασίσει ο Κον ότι θέλει τη θέση του κεντρικού τραπεζίτη, τότε είναι δική του. «Είναι θέμα του Γκάρι αν τη θέλει, και νομίζω πως τη θέλει», δήλωσε αξιόπιστη πηγή στο Politico. Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί στη Γερουσία ίσως εκφράσουν επιφυλάξεις για τον Κον, ωστόσο το πιθανότερο είναι ότι θα τύχει ευρείας υποστήριξης, είπε βοηθός υψηλόβαθμου Ρεπουμπλικανού πολιτικού. Ο Γκάρι Κον ανήκει πολιτικά στους Δημοκρατικούς και έχει διατελέσει πρόεδρος της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs. Δεν είχε εμπλακεί στην προεκλογική καμπάνια του κ. Τραμπ, τον οποίον γνώρισε μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου. Η κ. Γέλεν είχε διαδεχθεί το 2014 τον Μπεν Μπερνάνκι και, όπως έχει δηλώσει επανειλημμένως, προτεραιότητά της είναι η αύξηση της απασχόλησης, των μισθών και η ευρύτερη δυνατή αύξηση του πλούτου των αμερικανικών νοικοκυριών.