Yπάρχουν χαρούμενες απελευθερώσεις. Των Παρισίων το 1944, για παράδειγμα – μια απελευθέρωση επαναστατική και θριαμβευτική. Υπάρχουν και καταθλιπτικές απελευθερώσεις: της Βαρσοβίας το 1944, του Βερολίνου το 1945 και, πιο πρόσφατα, του Σεράγεβο. Η απελευθέρωση της Μοσούλης ανήκει, προφανώς, στη δεύτερη κατηγορία. Φυσικά και υπάρχει μια αίσθηση ανακούφισης. Ωστόσο, βλέποντας κανείς τις εικόνες των επιζώντων να προβάλλουν από την πόλη, τα πρόσωπά τους φοβισμένα και τραβηγμένα από οκτώ μήνες στην κόλαση, βλέποντας τον απέραντο σωρό από ερείπια στον οποίο μετατράπηκε μία από τις αρχαιότερες πόλεις στην κόσμο, αναλογιζόμενος τον αριθμό των σκοτωμένων, των εκτοπισμένων, των ανθρώπων από τους οποίους στέρησε το Ισλαμικό Κράτος τα πάντα, είναι δύσκολο να μην νιώσει απελπισία. Πρώτον, ήταν πραγματικά ανάγκη να περιμένουμε τρία χρόνια προτού αναλάβουμε δράση; Και τι θα γίνει την «επόμενη ημέρα»; Θα αποφασίσει η συμμαχία ότι ολοκλήρωσε το έργο της τώρα που κατάφερε να νικήσει με τις τεράστιες δυνάμεις της μερικές χιλιάδες απειθάρχητων μαχητών, που ήταν ισχυροί μόνο εξαιτίας της δικής μας αδυναμίας (κυρίως της χρονοτριβής μας); Και θα καυχηθούμε, άλλη μία φορά, «Αποστολή Εξετελέσθη», καθώς οι λιποτάκτες του Ισλαμικού Κράτους θα υποχωρούν προς τη Χαουίτζα, την Ταλ Αφάρ, τη Ράκα ή το Παρίσι;
Ποια μοίρα επιφυλάσσουν οι νικητές για το ένα εκατομμύριο κατοίκους της Μοσούλης, πολλοί εκ των οποίων έβλεπαν θετικά το Ι.Κ. προτού πολύ γρήγορα απογοητευτούν; Θα μεταχειριστούν οι νικητές αυτούς που παρέμειναν στη Μοσούλη –ή όσους την εγκατέλειψαν πολύ αργά– ως προδότες, ή θα θεωρήσουν πως ήταν όμηροι; Είναι δυνατόν να μην συνειδητοποιήσουμε πως η συμπεριφορά των νικητών –είτε είναι μεγαλόψυχη είτε εκδικητική– θα καθορίσει το μελλοντικό πρόσωπο μιας πόλης που, με λίγη δουλειά, θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα εργαστήριο για την ειρήνη και τη συμφιλίωση; Ποιος θα αφοσιωθεί στο έργο της ανοικοδόμησης, έργο που αν γίνει σωστά θα αποτελέσει μια δεύτερη απελευθέρωση; Το Ιράκ; Ενα κράτος που βρίσκεται σε χαοτική κατάσταση από την εποχή της πτώσης του Σαντάμ Χουσεΐν; Μόνο το Ιράκ, ένα κράτος που ελέγχεται από τους σιίτες των οποίων το μίσος κατά του σουνιτικού πληθυσμού της Μοσούλης είναι κοινό μυστικό; Αντί για αυτό θα μπορούσαμε να φανταστούμε, δεδομένου και του υψηλού διακυβεύματος, ότι θα έπρεπε να τεθεί η Μοσούλη, προσωρινά, υπό διεθνή διοίκηση; Γιατί να μην εμπιστευτούμε την ανοικοδόμησή της σε μια ομάδα χωρών-ευεργετών, παγκοσμίων οργανισμών, και κρατικών επενδυτικών ταμείων αραβικών και μη αραβικών; Και μια τελευταία ερώτηση: Οι Κούρδοι. Ηταν οι Κούρδοι πεσμεργκά που άνοιξαν το φθινόπωρο του 2016 τις πύλες της Μοσούλης για τον ιρακινό στρατό. Ηταν αυτοί που επί δύο σκληρά χρόνια κρατούσαν μέτωπο χιλιάδων χιλιομέτρων, καθώς ο ιρακινός στρατός προσπαθούσε να ανακάμψει από την ήττα του Αυγούστου του 2014. Στις 25 Σεπτεμβρίου ο λαός του Ιρακινού Κουρδιστάν θα ψηφίσει σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του. Το ερώτημα είναι αν ο κόσμος θα αναγνωρίσει τον ιστορικό τους ρόλο ή αν θα τον απορρίψει. Αν θα ταχθεί με όσους, όπως η Αγκυρα, η Τεχεράνη και η Μόσχα υποστηρίζουν πως η Μέση Ανατολή είναι ήδη αρκετά πολύπλοκη και δεν χρειάζεται ένα νέο κράτος. Ή αν θα ακούσει τις αντίθετες φωνές που υποστηρίζουν πως το Ιράκ είναι ένα τεχνητό κράτος που γεννήθηκε από τις οδύνες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πως το καλύτερο για τη σταθερότητα στην περιοχή θα ήταν να αναγνωρίσει η διεθνής κοινότητα ένα έθνος που ήδη διαθέτει ισχυρούς δημοκρατικούς θεσμούς, είναι κοσμικό και έχει στραφεί ειλικρινά προς τη Δύση.
* Ο Bernard Henri Levy είναι συγγραφέας και κινηματογραφιστής.