Από το 2015, κάτι συμβαίνει στον πρώτο όροφο του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού (ΙΤΗΠ) στη Χώρα της Τήνου. Το Tinos Quarry Platform, με τη φροντίδα του εικαστικού και επιμελητή Πέτρου Τουλούδη, φέρνει το ελληνικό και διεθνές contemporary στο κυκλαδονήσι και το παρουσιάζει όλο και πιο καθαρά. Τις δύο προηγούμενες χρονιές, στην έκθεση, που συνοδεύεται από residency των καλλιτεχνών στην Τήνο, διακρινόταν η αμηχανία εκ του αποτελέσματος, σαν ο μανιώδης αέρας του νησιού να αναστάτωνε το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.
Φέτος, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η «Κ» συνάντησε τον Πέτρο Τουλούδη στην έκθεση, σε μια ξενάγηση σαν περφόρμανς, πηγαίνοντας από το ένα έκθεμα στο άλλο, από τη μία αίθουσα στην άλλη εναλλάξ. «Είναι κομμάτι της έκθεσης και αυτό», σημειώνει στην «Κ» ο εμπνευστής του Tinos Quarry Platform, που φέτος έχει τη στήριξη του ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, πέραν της μόνιμης στήριξης του ΙΤΗΠ.
Πράγματι, η βόλτα ανάμεσα στα έργα δημιουργεί μια συμπαγή αφήγηση του «Reassembly» («Επανασυναρμολόγηση»), όπως ονομάζεται φέτος η έκθεση. Τα έργα των 15 καλλιτεχνών, από διάφορα μέρη του κόσμου, βασίζονται στη μουσική και σε ψηφιακά, ηλεκτρονικά και αναλογικά μέσα, και δημιουργούν έργα που διασχίζουν εθνικά σύνορα, πολιτισμικά όρια, γλωσσικούς περιορισμούς και χρονολογική σειρά. «Ο πυρήνας της έκθεσης είναι η έννοια της φορητότητας, η υπέρβαση των συνόρων, η περιπλανώμενη μουσικότητα, αλλά και η μοναξιά στην εποχή της υπερσύνδεσης», μας λέει ο Πέτρος Τουλούδης.
Ξεχωρίσαμε τον Γερμανό Raphael Sbrzesny, με τον τυμπανιστή που βυθίζεται στη θάλασσα της Ιταλίας, τον Ιρακινό Abel Abidin που μεταφράζει την προπαγάνδα του Σαντάμ Χουσεΐν σε μουσική lounge, τζαζ και ποπ (!), την Ισραηλινοαμερικανίδα Sari Carel, η οποία, για να διασώσει τραγικές ιστορίες μετανάστευσης, δημιουργεί μια σειρά «ερευνητικών γλυπτών» που παρέχουν μερικές ανακατασκευές χειροποίητων αντικειμένων από τα προ-σιωνιστικά χωριά Βεδουίνων της φυλής Ghawaraneh, τα video-clips της Λένας Πλάτωνος από το άλμπουμ «Gallop», με σύγχρονα αστικά θέματα, όπως η μετανάστευση, η αγάπη και η απώλεια, το φεμινιστικό έργο από χαρτί της Ντόρας Οικονόμου, τις γραφικές παρτιτούρες για ορχήστρα του Γιώργου Κουμεντάκη, με την ανοιχτότητά τους σε μουσικές ερμηνείες, αλλά και τη «Σπουδή στη “Μεσογειακή Ερημο”» του Πέτρου Τουλούδη, με την οποία ο συνεπιμελητής του «Reassembly» –ο δεύτερος είναι ο Αμερικανός καλλιτέχνης και θεωρητικός G Douglas Barrett– απαντά στο έργο του Γιώργου Κουμεντάκη «Mediterranean Desert», προσπαθώντας να συλλάβει την κίνηση και τον χρόνο μέσω της βιντεο-εγκατάστασής του.
«Η τέχνη θέλει εξήγηση»
«Ναι, η τέχνη θέλει εξήγηση», μας λέει ο Πέτρος Τουλούδης. «Να μην ξεχνάμε ότι, ειδικά με τον μοντερνισμό, είχε συνδεθεί με τον εμπορικό της χαρακτήρα. Δεν είναι, όμως, μόνον αυτό». Εχει δίκιο· η σύγχρονη εικαστική δημιουργία επιθυμεί κατά κόρον τη συλλογική διάδραση, τη συμμετοχή. Το Tinos Quarry Platform, φέτος ειδικά, το κατάφερε. Συνοψίζει θραύσματα της εποχής μας, μέσα από ένα πλέγμα συγκίνησης και ίσως αφύπνισης για τους καιρούς μας, οι οποίοι δεν χαρίζονται σε κανέναν. Το «Reassembly», ωστόσο, χαρίζεται στον θεατή· κατά έργο και εν συνόλω.
«Reassembly», Ιδρυμα Τηνιακού
Πολιτισμού, Χώρα Τήνου.
Εως 31 Οκτωβρίου.