Aυστηρό σύστημα παραπομπών σε εξειδικευμένους γιατρούς και νοσοκομεία, με «πριμοδότηση» του δημόσιου τομέα και σε βασικό ρόλο τον οικογενειακό γιατρό, εισάγει το προωθούμενο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η εφαρμογή του οποίου σχεδιάζεται να ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με το νέο σύστημα, κάθε πολίτης πρέπει να εγγράφεται στην Τοπική Μονάδα Υγείας, ένα είδος ιατρείου της γειτονιάς, που θα «φιλοξενεί» τον οικογενειακό γιατρό-παιδίατρο. Αυτός θα παρακολουθεί την υγεία του πολίτη –πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία– και εφόσον χρειάζεται θα παραπέμπει για εξειδικευμένη φροντίδα στο κέντρο υγείας ή στο νοσοκομείο. Σε πρώτη φάση θα αναπτυχθούν 239 Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) σε περίπου 70 αστικές περιοχές, καλύπτοντας σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας. Η «Κ» περιγράφει το πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα για τους πολίτες απαντώντας σε ερωτήσεις.
1. Πώς θα οργανωθεί η νέα Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας;
Το νέο σύστημα είναι διαρθρωμένο σε δύο επίπεδα. Στο πρώτο παρέχονται υπηρεσίες από τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ). Σε αυτές «εδρεύουν» οι Ομάδες Υγείας που αποτελούνται από γιατρούς γενικής ιατρικής, παθολογίας και παιδιατρικής (οικογενειακοί γιατροί), νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, κοινωνικό λειτουργό και διοικητικό προσωπικό. Στο δεύτερο επίπεδο παρέχονται υπηρεσίες από τα κέντρα υγείας και τις μονάδες του ΠΕΔΥ που μετονομάζονται και αυτές κέντρα υγείας. Αυτά παρέχουν υπηρεσίες εξωνοσοκομειακής και εξειδικευμένης φροντίδας, έκτακτων και επειγόντων περιστατικών, οδοντιατρικής φροντίδας, εργαστηριακού και απεικονιστικού ελέγχου, φυσικοθεραπείας, εργοθεραπείας και λογοθεραπείας, κοινωνικής ιατρικής, προαγωγής υγείας κ.ά.
2. Ποιες υπηρεσίες παρέχονται από τις ΤΟΜΥ;
Οι ΤΟΜΥ λειτουργούν ως μονάδες οικογενειακής ιατρικής, με εγγεγραμμένο πληθυσμό ευθύνης. Θα λειτουργούν από τις 7 το πρωί έως τις 8 το απόγευμα. Σκοπός τους, μεταξύ άλλων, είναι η συστηματική παρακολούθηση της υγείας του πληθυσμού ευθύνης τους, η εκπόνηση και υλοποίηση παρεμβάσεων προαγωγής και αγωγής υγείας του πληθυσμού που καλύπτουν και η κατ’ οίκον φροντίδα υγείας.
3. Ποια είναι τα καθήκοντα του οικογενειακού γιατρού;
Κάθε οικογενειακός γιατρός έχει την ευθύνη 2.000 εγγεγραμμένων ενηλίκων και κάθε οικογενειακός παιδίατρος την ευθύνη 1.500 παιδιών. Αναλαμβάνει την παρακολούθηση της κατάστασης της υγείας των εγγεγραμμένων πολιτών, τη διάγνωση, την επίλυση προβλημάτων υγείας με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, τη συμπλήρωση και τακτική ενημέρωση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας των ασθενών του, καθώς και την παραπομπή των πολιτών σε εξειδικευμένη φροντίδα (κέντρο υγείας, νοσοκομείο, ειδικό γιατρό) όταν αυτή απαιτείται. Στις περιοχές που δεν καλύπτονται από ΤΟΜΥ, ρόλο οικογενειακού γιατρού μπορεί να αναλάβει και ιδιώτης γιατρός συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος θα δέχεται τους πολίτες στο ιατρείο του.
4. Πώς θα γίνεται η πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας;
Ο πολίτης εγγράφεται υποχρεωτικά στην ΤΟΜΥ και στον οικογενειακό γιατρό. «Μετεγγραφή» από έναν οικογενειακό γιατρό σε άλλο επιτρέπεται μία φορά κατ’ έτος, όταν πρόκειται για την ίδια περιοχή, και δύο φορές όταν πρόκειται για διαφορετική περιοχή. Απευθύνεται στον οικογενειακό γιατρό και στην ΤΟΜΥ για κάποιο πρόβλημα υγείας που μπορεί να παρουσιάσει, καθώς και για προληπτικό έλεγχο. Σε περίπτωση ενός έκτακτου προβλήματος υγείας (π.χ. οξύς πόνος), έχει την ευχέρεια να απευθυνθεί είτε στον οικογενειακό γιατρό είτε απευθείας στο κέντρο υγείας ή στο νοσοκομείο. Με εξαίρεση τα επείγοντα περιστατικά, η πρόσβαση σε κέντρο υγείας και νοσοκομεία γίνεται κατόπιν παραπομπής από τον οικογενειακό γιατρό. Πάντως, τους χρόνιους πάσχοντες θα εξακολουθούν να παρακολουθούν οι θεράποντες ιατροί τους, κατόπιν ενημέρωσης και του οικογενειακού γιατρού, ενώ το ίδιο θα ισχύει και σε άλλες «ευαίσθητες» περιπτώσεις (π.χ. γυναικολογικός έλεγχος).