Κάποια στιγμή στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, θα φεύγουμε από τον γιατρό κρατώντας μια συνταγή για ένα θεραπευτικό βιντεοπαιχνίδι εγκεκριμένο από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της… ψηφιακής ιατρικής, η οποία υπόσχεται να αξιοποιήσει τις δυνατότητες του gaming για τη θεραπεία ή την πρόληψη όχι φυσικά του καρκίνου, αλλά παθήσεων όπως το Αλτσχάιμερ, η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής (ADHD) και η κατάθλιψη. Ηδη, ορισμένες εταιρείες υπόσχονται ότι διαθέτουν τη «μαγική» συνταγή για να μας απαλλάξουν από διαφόρων ειδών συμπτώματα και κυρίως να επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης διατηρώντας τον εγκέφαλό μας σε φόρμα.
Η συγκεκριμένη διάσταση των παιχνιδιών «brain training» έχει σχεδόν εγγυημένη εμπορική επιτυχία σε μια κοινωνία ελάχιστα συμφιλιωμένη με τις επιπτώσεις της φθοράς του χρόνου στο σώμα και στο πνεύμα, όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν να μη δεχόμαστε άκριτα τις υποσχέσεις των έξυπνων διαφημίσεων.
Πρόσφατα, μάλιστα, 69 επιστήμονες από το Κέντρο Μακροζωίας του Στάνφορντ και άλλα ερευνητικά ιδρύματα δημοσίευσαν μία ανοιχτή επιστολή, όπου αναφέρουν ότι η αποτελεσματικότητα των βιντεοπαιχνιδιών στη βελτίωση των νοητικών λειτουργιών δεν τεκμηριώνεται από ερευνητικά δεδομένα. Υπογραμμίζουν δε ότι, αντί να περνούν τις ελεύθερες ώρες τους μπροστά από μία οθόνη, οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να αφιερώνουν ένα σημαντικό κομμάτι του χρόνου τους στην κοινωνικοποίηση και στη φυσική δραστηριότητα.
Και πράγματι, θα πρέπει να διεξαχθούν δεκάδες ακόμα έρευνες μέχρι τα videogames να αρχίσουν να… συνταγογραφούνται από τον ΕΟΠΥΥ, όμως κάποιοι «ειδικοί» είναι πιο αισιόδοξοι από τους συναδέλφους τους στο Στάνφορντ. Μετά την εν λόγω επιστολή, πάνω από 120 νευροεπιστήμονες από πανεπιστήμια των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Αυστραλίας δημοσίευσαν την απάντησή τους, τονίζοντας πως «ένας σημαντικός και αυξανόμενος όγκος δεδομένων καταδεικνύει ότι ορισμένα προγράμματα πνευματικής άσκησης μπορούν να βελτιώσουν ουσιαστικά τη νοητική λειτουργία».
Η ανακοίνωση ισοδυναμούσε με μία ένεση αυτοπεποίθησης για τους σχεδιαστές startups όπως η Αkili που, σε συνεργασία με το εργαστήριο Neuroscape του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, επεξεργάζεται ένα παιχνίδι για κινητά τηλέφωνα απευθυνόμενο σε παιδιά με ADHD. Προκειμένου να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα του «Project: EVO», οι δημιουργοί του ζήτησαν να περάσει από τις τυπικές διαδικασίες, που προβλέπονται από τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκων πριν από την κυκλοφορία ενός συνταγογραφούμενου σκευάσματος στην αγορά. Η πολυεθνική Pfizer συγκαταλέγεται στις μεγάλες εταιρείες οι οποίες χρηματοδοτούν τις κλινικές έρευνες, ενώ η ΜΚΟ Autism Speaks έχει υποσχεθεί να συνεισφέρει 500 χιλιάδες δολάρια για τη διεξαγωγή μιας δοκιμής σε αυτιστικά παιδιά.
Αντίστοιχα, η Pear Therapeutics συνεργάζεται με ένα ιταλικό ερευνητικό ινστιτούτο για τον σχεδιασμό ενός παιχνιδιού που θα συμβάλει στην ανακούφιση συμπτωμάτων που σχετίζονται με τις αγχώδεις διαταραχές και τις κρίσεις πανικού. Το «Revive» μεταφέρει νοητά τους παίκτες σε ένα τροπικό νησί, όπου τους περιμένει μία αιώρα δεμένη σε δύο φοίνικες και μια υπνωτιστική φωνή τούς ενθαρρύνει να χαλαρώσουν. Η βοστωνέζικη εταιρεία έχει ήδη κυκλοφορήσει στην αγορά ψηφιακές εφαρμογές απευθυνόμενες σε άτομα με σχιζοφρένεια, μετατραυματικό στρες και εξάρτηση από ουσίες. Ενα από τα πλεονεκτήματά τους είναι ότι επιτρέπουν στους γιατρούς να παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή την πορεία των ασθενών τους, ενώ είναι σχεδιασμένα έτσι, ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.