Ενα βίντεο στο Ιντερνετ δείχνει τον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να υπερασπίζεται το Obamacare, τη μεταρρύθμιση του συστήματος περίθαλψης που σήμερα βρίσκεται στο στόχαστρο του διαδόχου του. Το πρόσωπό του είναι πλέον τόσο αναγνωρίσιμο, μιλά με τον χαρακτηριστικό αργό ρυθμό ώστε να γίνεται κατανοητός και τα επιχειρήματά του είναι γνωστά – αλλά το βίντεο είναι ψεύτικο. Οι εξελίξεις στην τεχνολογία επιτρέπουν, πλέον, τη δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού στο οποίο οποιοσδήποτε ηγέτης μπορεί να παρουσιαστεί να λέει οτιδήποτε.
Αυτή η δυνατότητα προκαλεί εύλογη ανησυχία, διότι δίνει ένα νέο, ισχυρό εργαλείο σε όσους θελήσουν στο μέλλον να χειραγωγήσουν την πληροφόρηση. Με τις έρευνες για τις παρεμβάσεις της Ρωσίας στις αμερικανικές εκλογές να συνεχίζονται, στις ΗΠΑ η απειλή είναι ήδη υπαρκτή και το διακύβευμα είναι η αξιοπιστία της ίδιας της δημοκρατικής διαδικασίας, αν όχι και η εθνική κυριαρχία. Μάλιστα, ο ίδιος ο Λευκός Οίκος βρίσκεται στο στόχαστρο για τις επαφές στελεχών της προεκλογικής εκστρατείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τη Ρωσία, με τον ειδικό εισαγγελέα Ρόμπερτ Μίλερ να διευρύνει, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, την έρευνά του.
Και αφού οι επιθέσεις του εναντίον του Μίλερ, τον οποίο κατηγορεί για σύγκρουση συμφερόντων, συναντούν την αντίδραση των Ρεπουμπλικανών του Κογκρέσου, ο πρόεδρος Τραμπ επιχειρεί να αλλάξει τη συζήτηση εστιάζοντας στην άνοδο του χρηματιστηρίου και την ισχύ της αμερικανικής οικονομίας, επιτεύγματα για τα οποία διαμαρτύρεται ότι «δεν μιλούν τα μίντια».
Παράλληλα, με αφορμή τη διαρροή δύο τηλεφωνικών συνομιλιών του προέδρου, ο υπουργός Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς απείλησε την Παρασκευή με διώξεις τα στελέχη της κυβέρνησης που διαρρέουν πληροφορίες, αλλά και κλητεύσεις στα ΜΜΕ που επιλέγουν να τις δημοσιεύσουν. Πάντως, η επίθεση του προέδρου εναντίον των μίντια εξελίσσεται σε σχεδόν καθημερινή βάση, και σε κάποιο μέρος του πληθυσμού έχει αποτελέσματα. Το 85% των Ρεπουμπλικανών έχει αρνητική εικόνα για τα αμερικανικά εθνικά μίντια, ποσοστό που μεταξύ των Δημοκρατικών περιορίζεται στο (και πάλι υψηλό) 46%.
Ωστόσο, η κρίση αξιοπιστίας δεν αφήνει ανεπηρέαστο τον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του CNN, το 73% των Αμερικανών δεν πιστεύει «τα περισσότερα από όσα ακούν από τον Λευκό Οίκο». Το ποσοστό φτάνει το 93% μεταξύ των Δημοκρατικών, αλλά ακόμη και στις τάξεις των Ρεπουμπλικανών αγγίζει το 48%. Οι ανακρίβειες και τα αστεία, ή για τους αντιπάλους του οι προσβολές και τα ψέματα, έχουν στιγματίσει και τον πρόεδρο Τραμπ. Ο ίδιος είπε ότι αστειευόταν όταν την περασμένη εβδομάδα προέτρεπε τους αστυνομικούς να μην είναι και τόσο προσεκτικοί όταν συλλαμβάνουν υπόπτους. Για την ακρίβεια, είπε ότι δεν χρειάζεται να προστατεύουν το κεφάλι τους όταν βάζουν δολοφόνους στο περιπολικό. Οι δηλώσεις του προκάλεσαν την αντίδραση των μίντια, αναγκάζοντάς τον να διευκρινίσει ότι αστειευόταν. «Μπορεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ να αστειεύεται, και μάλιστα με τέτοια θέματα;», αναρωτήθηκαν εκείνα με τη σειρά τους. Ο κ. Τραμπ δεν φαινόταν, πάντως, να αστειεύεται όταν ανακινούσε τα ερωτήματα για το αν ο προκάτοχός του έχει γεννηθεί στις ΗΠΑ, και άρα αν ήταν νομίμως πρόεδρος. Μόνο προς το τέλος της προεκλογικής εκστρατείας παραδέχθηκε δημοσίως ο κ. Τραμπ ότι έκανε λάθος στις καταγγελίες του.
Με όλα αυτά, δεν είναι να απορεί κανείς με τη δημοσκόπηση του CNN, σύμφωνα με την οποία μόνο το 36% των Αμερικανών θεωρεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ ειλικρινή και αξιόπιστο. Μπορεί για τα δεδομένα της ελληνικής πολιτικής σκηνής αυτά τα ποσοστά να είναι φυσιολογικά, αλλά για τις ΗΠΑ σηματοδοτούν μία νέα, προβληματική πραγματικότητα.