Τα καλά βιβλιοπωλεία είναι η πατρίδα μου. Δεν έχει σημασία σε ποιο μέρος του κόσμου βρίσκομαι, δεν με ενδιαφέρει η μητρική γλώσσα των κατοίκων του. Θα περάσω το κατώφλι τους αμέσως, γιατί θα βρεθώ σε οικείο περιβάλλον. Ανήκω, βλέπετε, στον συνωμοτικό διεθνή κύκλο της φιλαναγνωσίας που κάνει όλους τους ανθρώπους που αγαπούν τα βιβλία να είναι σαν κοντινοί μου συγγενείς ή δυνητικοί μου φίλοι. Εχουμε κοινό παρελθόν, μπορούμε να μιλάμε με τις ώρες, να ανταλλάσσουμε ιστορίες για αγαπημένους συγγραφείς, για μερακλήδες εκδότες, για καινούργιους ποιητές. Και είναι σίγουρο ότι στο Ελσίνκι ή στο Σαν Φρανσίσκο θα βρεις ένα τέτοιο κατάστημα που θα σε προσκαλέσει να εισέλθεις για να βρεις τους ανθρώπους της ράτσας σου. Είναι σχεδόν αδύνατον όμως να έχεις αυτήν την τύχη σε ελληνικό νησί.
Κι όμως. Στις φετινές διακοπές στη Σίκινο, δεν πίστευα στα μάτια μου όταν εντόπισα το εξαιρετικό βιβλιοπωλείο «Σηματολόγιον» του Στέλιου Ρογκάκου. Βρίσκεται στην καρδιά της Χώρας του νησιού, δίπλα ακριβώς από την κεντρική πλατεία. Καλαίσθητο, τακτοποιημένο, με τα βιβλία διαλεγμένα ένα προς ένα. Δεν υπήρχε μια έκδοση που να κράτησα στα χέρια μου, η οποία να βρέθηκε εκεί κατά τύχη. Και κάθε φορά που ξεφύλλιζα κάτι, αισθανόμουν από τις συζητήσεις μας πως ο ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου μπορούσε να μου αραδιάσει ένα βουνό από επιχειρήματα γιατί από τον X συγγραφέα επέλεξε αυτό το μυθιστόρημα και όχι κάποιο άλλο. Ηξερε. Και αυτή η γνώση, στις ημέρες μας, είναι κάτι συγκινητικό και δυσεύρετο.
Από κοντά είναι και τα παλαιά, σπάνια, βιβλία που βρίσκει μόνος του από διάφορες πηγές και κατοικούν σε μια ξεχωριστή γωνιά, όπως αρμόζει στους αριστοκράτες των σελίδων. Μεγάλη αγάπη υπάρχει και για την ποίηση, με τα νέα ταλέντα της χώρας που άνθησαν στην κρίση να κάνουν την εμφάνισή στους στα ράφια του. Ταυτόχρονα το «Σηματολόγιον» είναι προικισμένο και με ξένους τίτλους για τους επισκέπτες από το εξωτερικό που μπορούν να βρουν και καλές μεταφράσεις ελληνικής πεζογραφίας και ποίησης και εκδόσεις στα αγγλικά.
Ο Ρογκάκος, άνθρωπος σεμνός και εσωστρεφής, αρνήθηκε πεισματικά να φωτογραφηθεί για την «Κ», της οποίας είναι φανατικός αναγνώστης. Δέχθηκε όμως να μου πει με ποιο σκεπτικό άνοιξε πριν από έναν χρόνο αυτό το βιβλιοπωλείο στο μικρό νησάκι των Κυκλάδων. Ανακάλυψε τη Σίκινο ως προορισμό διακοπών και σκέφτηκε ότι είναι ωραίο να έχει ένα τέτοιο μαγαζί, σε ένα μέρος που αγαπά. Δεν έχει μετανιώσει για την απόφασή του, παρότι η οικονομική συγκυρία είναι δύσκολη. Και η αλήθεια είναι όσες ημέρες το παρακολούθησα από κοντά ότι δεν υπήρχε πραγματικός βιβλιόφιλος που να μη βγήκε από το μαγαζί έχοντας στο μεταξύ αγοράσει αρκετούς τίτλους, διότι πράγματι εκεί βρίσκεις μικρά διαμαντάκια. Οπότε ο βιβλιοπώλης δεν στηρίζεται στην ευρεία κατανάλωση, αλλά στοχεύει σε εκείνους, τους λίγους, τους δικούς του «συγγενείς», που θα συνεννοηθεί μαζί τους με ένα βλέμμα. Και καλά κάνει.