Οποιες και να είναι οι εγχώριες πολιτικές συνέπειες της πολυήμερης συζήτησης περί συγκριτικών θηριωδιών ναζισμού και κομμουνισμού, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι βοήθησε να διαφημιστεί η εκδήλωση, την οποία στελέχη και συνοδοιπόροι του χαρακτήρισαν «ξέπλυμα του φασισμού».
Το συνέδριο δεν είχε λάβει ιδιαίτερη δημοσιότητα στην Εσθονία. «Το ότι ένα συνέδριο στο Ταλίν έγινε πρώτο θέμα στην Ελλάδα ήταν κάτι παράδοξο ως είδηση», λέει στην «Κ» η Εβελιν Καλντότζα, επικεφαλής διεθνών ειδήσεων στην Postimees, την εσθονική εφημερίδα με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία. «Ο θόρυβος που δημιουργήθηκε πιθανότατα συνέβαλε στο να προσέξει περισσότερος κόσμος το συνέδριο, και ορισμένοι να παρακολουθήσουν και τη ζωντανή ροή μέσω Διαδικτύου».
Η Νεφέλη Ιωάννου, που πέρασε δύο μήνες στο Ταλίν εργαζόμενη στο Mουσείο των Κατοχών (Museum of Occupations) και μελετώντας την ιστορία της Εσθονίας, σημειώνει στην «Κ»: Για τους Εσθονούς, ο αντικομμουνισμός είναι βαθιά ριζωμένος στα θεμέλια της εθνικής τους συνείδησης. Δεν είναι μόνο ζήτημα πολιτικής ιδεολογίας – είναι ζήτημα εθνικής κυριαρχίας. Στο μυαλό τους, οι Σοβιετικοί ήταν κατακτητές, όπως ήταν και οι ναζί. Με τη διαφορά ότι η δική τους κατοχή διάρκεσε 48 χρόνια – ενώ οι ναζί έμειναν για τρία».
Η κ. Ιωάννου είναι φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Stanford στις ΗΠΑ και ταξίδεψε στο Ταλίν με fellowship από το πανεπιστήμιό της. «Ακριβώς δίπλα στο Museum of Occupations βρίσκεται το Hirvepark, το οποίο αποτελεί σύμβολο της αντίστασης εναντίον του σοβιετικού καθεστώτος, καθώς επίσης και την “αρχή του τέλους”. Εκεί, στις 23 Αυγούστου 1987, στην επέτειο του συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, οργανώθηκε η πρώτη μεγάλη συγκέντρωση η οποία δεν κατεστάλη από την KGB».
Ρωσική προπαγάνδα
Ούτε η παραπληροφόρηση σχετικά με το συνέδριο –οι ισχυρισμοί περί αλλαγής του τίτλου κατόπιν των ελληνικών ενστάσεων και συμμετοχής μόνο οκτώ χωρών, που διέδωσε το ρωσικό Sputnik και υιοθέτησαν το ΑΠΕ-ΜΠΕ και η ΕΡΤ– δεν έτυχε ευρείας κάλυψης στην Εσθονία. «Στις βαλτικές χώρες (συμπεριλαμβανομένων των σκανδιναβικών) δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε πώς κάποιοι στη Νότια Ευρώπη παίρνουν σοβαρά το Sputnik ή το RT», αναφέρει η κ. Καλντότζα. «Στη Σουηδία, εξουδετερώθηκαν με τη συνεχή χρήση της περιγραφής “μέσο ρωσικής προπαγάνδας”. Στην Εσθονία και τη Φινλανδία αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα εύρεσης προσωπικού, καθώς ακόμα και άνεργοι δημοσιογράφοι έχουν αποφασίσει ότι η αξιοπρέπειά τους δεν τους επιτρέπει να εργαστούν ως όργανα ρωσικής προπαγάνδας».
Προ δύο ετών ξεκίνησε να μεταδίδει ένα νέο δημόσιο τηλεοπτικό κανάλι. Το νέο κανάλι, το ETV+, απευθύνεται στον ρωσόφωνο πληθυσμό της χώρας και επιχειρεί να εξισορροπήσει την «ενημέρωση» που παρέχουν δίκτυα που συνδέονται με τη ρωσική κυβέρνηση.
Αν κάτι προκάλεσε μεγαλύτερη συζήτηση στην Εσθονία σε σχέση με το συνέδριο, ήταν η στήριξη που παρείχε στον Ελληνα υπουργό Δικαιοσύνης μία βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος. Η Ουντέκι Λοόνε έστειλε δημόσια επιστολή ευχαριστώντας τον κ. Κοντονή για τη στάση που τήρησε. «Η εξήγησή σας για τους λόγους που καθόρισαν την απόφασή σας ήταν ιδεατή!», σημείωσε στην επιστολή της, προσθέτοντας ότι «δυστυχώς, τέτοιες προσπάθειες να δικαιολογηθεί εμμέσως το ναζιστικό καθεστώς και η ναζιστική ιδεολογία είναι ένθερμα παρούσες στην εσθονική πολιτική σήμερα».
Η κ. Λοόνε, ωστόσο, θεωρείται μάλλον αμφιλεγόμενο πρόσωπο: έχει στο παρελθόν εκφραστεί (μέσω Facebook) υπέρ των μαζικών εκτοπίσεων Εσθονών από τις σοβιετικές κατοχικές δυνάμεις στη δεκαετία του 1940.