Είναι ν’ απελπίζεσαι όταν βλέπεις πόσο ακριβή χώρα είναι η Ελλάδα. Ακόμη κι αν η κρίση σταμάτησε την πίεση του πληθωρισμού. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, στις οικογένειες που έχασαν, άλλοτε λιγότερα, κάποτε όμως όλα τα εισοδήματά τους, η ζωή έγινε αφόρητα ακριβή.
Κι όμως, όταν κοιτάς τους συγκριτικούς πίνακες, πόσο δηλαδή κοστίζουν τα καταναλωτικά πράγματα εδώ και αλλού, η ελληνική αγορά μοιάζει –και πράγματι είναι– φτηνότερη από πολλές άλλες χώρες. Προσοχή όμως: στα είδη διατροφής και στα μη αλκοολούχα ποτά το ελληνικό επίπεδο τιμών είναι μόλις ένα σκαλί κάτω από τη… Γερμανία. Στον ενιαίο ευρωπαϊκό δείκτη (Ε.Ε.=100) βρισκόμαστε στο 105· Γερμανία στο 106, Γαλλία και Ιταλία στο 112, με το Ηνωμένο Βασίλειο στο 98 και την Ολλανδία στο 101.
Είναι αυτονόητο ότι ο κύριος λόγος για τον οποίο νιώθουμε πως η ακρίβεια είναι αφόρητη είναι απλός και δεν είναι άλλος από την απομείωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Λιγότερο στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπου άλλωστε οι αμοιβές ήσαν υψηλότερες και κάποτε εξαιρετικά υψηλότερες για την ίδια δουλειά, σε σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα. Στον οποίο η αίσθηση των ασφυκτικών περιθωρίων κυνηγά τον οικογενειάρχη που αντιλήφθηκε σταδιακά αυτά τα χρόνια της κρίσης πόσο λάθος έκανε όταν δεν σκεφτόταν την ακρίβεια και δεν διαπραγματευόταν με υπομονή τις τιμές που του ζητούσαν οι πωλητές γύρω του.
Ομως, ο πραγματικός λόγος που μας κάνει να νιώθουμε και πράγματι είμαστε οι πιο καταπιεσμένοι εργαζόμενοι και καταναλωτές της Ευρώπης είναι οι φόροι. Εχουμε το ακριβότερο κράτος της Ευρώπης. Οταν βεβαίως συγκρίνουμε όσα ζητά προς όσα προσφέρει, όταν συγκρίνουμε την ικανότητά του με εκείνη των άλλων κρατών, όταν ζυγίζουμε τη συμβολή του στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας απέναντι σε όλους τους άλλους Ευρωπαίους. Δυστυχώς, η συμπαιγνία των πολιτικών «μας», με τους γραφειοκράτες της Ευρώπης και τους τεχνοκράτες του Ταμείου κατέληξε στον χειρότερο συνδυασμό. Μείναμε με έναν κρατικό μηχανισμό που δεν μπορεί να βοηθήσει τον πολίτη, παρά τις εξαίρετες προσπάθειες μεγάλης μερίδας λειτουργών του που κατορθώνουν να διασώσουν ό,τι μπορεί ακόμη να διασωθεί.
Περιμένω, αυτές τις μέρες, να ακούσω κάποιες ιδέες για ένα κράτος που θα κοστίζει πολύ λιγότερο σε φόρους. Ενα κράτος που θα ζητάει όταν και από όποιον χρειάζεται, που δεν θα σπαταλά το δημόσιο χρήμα, που θα προστατεύει το δημόσιο αγαθό αντί να το διακορεύουν συμφέροντα. Για όλους αυτούς τους λόγους, θα ακούσω σήμερα των πρωθυπουργό, που θα μιλήσει για τη «διοικητική μεταρρύθμιση» με ενδιαφέρον κι ας κρατώ μικρό καλάθι.