Υστερα από 80 πυραυλικές και πυρηνικές δοκιμές από τη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία, στα τέλη του 2011, ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν προχώρησε στη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής πρόκληση απέναντι στους εχθρούς του, εκτοξεύοντας, την περασμένη Τρίτη, βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς πάνω από την Ιαπωνία. Φυσικά, ο πραγματικός παραλήπτης του μηνύματος ήταν η ίδια η Αμερική, όπως έγινε σαφές την επόμενη ημέρα, όταν η Πιονγιάνγκ ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει τις στρατιωτικές της ενέργειες στον Ειρηνικό. Μια προαναγγελία που, εμμέσως πλην σαφώς, παρέπεμπε στις πρόσφατες απειλές του Κιμ ότι θα πλήξει την αμερικανική βάση στη νήσο Γκουάμ.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ καταδίκασε ομόφωνα την πρόκληση της Βόρειας Κορέας, χωρίς όμως να αποφασίσει κανένα συγκεκριμένο μέτρο. Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε ότι «όλες οι επιλογές είναι πάνω στο τραπέζι», αποφεύγοντας όμως τους πολεμικούς τόνους των προηγούμενων απειλών του περί «φωτιάς και μανίας». Το ερώτημα είναι: ποιες είναι οι πραγματικές επιλογές που διαθέτουν οι ΗΠΑ και συνολικά η διεθνής κοινότητα – πλην, βεβαίως, ενός «προληπτικού πολέμου» που θα μετέτρεπε σε πραγματικό σφαγείο, μέσα λίγες ώρες, την κορεατική χερσόνησο, την πιο στρατιωτικοποιημένη περιοχή του κόσμου, όπου διασταυρώνονται τέσσερις μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ιαπωνία).
Η εύκολη απάντηση της Ουάσιγκτον και ορισμένων συμμάχων της ρίχνει την ευθύνη στην Κίνα, υποστηρίζοντας ότι αν κόψει τον ομφάλιο λώρο της οικονομικής βοήθειας στη Βόρεια Κορέα, το απομονωμένο καθεστώς αυτής της χειμαζόμενης χώρας δεν θα έχει άλλη λύση από το να υποκύψει. Στην πραγματικότητα, το Πεκίνο έχει φτάσει, αν δεν έχει ξεπεράσει κιόλας, τα όρια της καλοπιστίας του απέναντι στη Δύση αναφορικά με το κορεατικό ζήτημα. Μόλις τον περασμένο μήνα, η Κίνα επέτρεψε στο Σ.Α. του ΟΗΕ να επιβάλει στη Βόρεια Κορέα εμπάργκο εξαγωγών σιδήρου, μολύβδου, μεταλλευμάτων και θαλασσινών, σε απάντηση για προηγούμενες πυραυλικές δοκιμές του. Αυτό που ζητούν τώρα οι Αμερικανοί, να επιβάλει η Κίνα και ενεργειακό εμπάργκο στη Β. Κορέα, ακούγεται εξωπραγματικό. Αφενός, γιατί κάτι τέτοιο θα προκαλούσε πραγματική ανθρωπιστική καταστροφή, αφετέρου, γιατί είναι πιθανό ότι θα αποσταθεροποιούσε πλήρως τη χώρα, κάτι που ασφαλώς δεν είναι διατεθειμένη να ανεχθεί, πολύ περισσότερο δε να προκαλέσει η Κίνα στην απέναντι πλευρά των συνόρων της. Εν ολίγοις, η πικρή για τους Δυτικούς αλήθεια είναι ότι η τακτική των κυρώσεων απέτυχε πλήρως απέναντι στην Πιονγιάνγκ.
Κάτι ανάλογο ισχύει για τα «πολεμικά παιχνίδια» που υποτίθεται ότι θα ασκούσαν πίεση στο καθεστώς Κιμ. Το αντίθετο ακριβώς συνέβη. Τα ογκώδη στρατιωτικά γυμνάσια ΗΠΑ – Ν. Κορέας έδωσαν το πρόσχημα στην Πιονγιάνγκ να κλιμακώσει το πυραυλικό της πρόγραμμα, κάνοντας λόγο για προετοιμασία εισβολής στα εδάφη της.
Οσο για τα συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας που έχουν εγκαταστήσει οι Αμερικανοί στην περιοχή, δεν έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους απέναντι τους πυραύλους του Κιμ.
Η «λύση Κλίντον»
Τούτων δοθέντων, η μόνη ρεαλιστική οδός φαίνεται να είναι μια τακτική «ρόπαλου και καρότου» (απειλή ασφυκτικής απομόνωσης σε συνδυασμό με υποσχέσεις οικονομικής βοήθειας) απέναντι στην Πιονγιάνγκ με στόχο την επιστροφή στο τραπέζι της διπλωματίας. Κάτι ανάλογο, δηλαδή, με αυτό που επίμονα προτείνουν Μόσχα και Πεκίνο, αλλά και με την τολμηρή πολιτική που ακολούθησε ο Κλίντον και την οποία τόσο αστόχαστα ενταφίασε ο υιός Μπους, τσουβαλιάζοντας τη Βόρεια Κορέα με το Ιράκ και το Ιράν στον απίθανο «άξονα του κακού». Ας σημειωθεί ότι αρκετοί βουλευτές και γερουσιαστές και από τα δύο μεγάλα κόμματα των ΗΠΑ πρότειναν δημοσίως τις προηγούμενες εβδομάδες την αποκατάσταση απευθείας διαλόγου με την Πιονγιάνγκ, παίρνοντας αποστάσεις από τις επιθετικές δηλώσεις Τραμπ.
Ρεπουμπλικανοί εναντίον Ιράν
Ενώ το κορεατικό βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενισχύεται ο κίνδυνος να ξεσπάσει μια νέα κρίση με επίκεντρο το Ιράν. Oι «ιέρακες» των Ρεπουμπλικανών επανέρχονται στις πιέσεις τους για αναθεώρηση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ο Τραμπ θα επιθυμούσε κάτι τέτοιο, υπό το κράτος των εμμονών του να κατεδαφίσει κάθε στοιχείο της κληρονομιάς Ομπάμα. Ηδη, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Νίκι Χέιλι ζήτησε την αποστολή παρατηρητών στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν, κάτι που το τελευταίο απέρριψε.
Οπως υπενθυμίζει ο Ισάν Ταρούρ στη Washington Post, η εξέλιξη του κορεατικού θα έπρεπε να πείσει τον Τραμπ για το ατελέσφορο αυτής της λογικής. Η ακύρωση των συμφωνιών μεταξύ της κυβέρνησης Κλίντον και της Πιονγιάνγκ από τον Μπους έδωσε τη δυνατότητα στη Β. Κορέα να διώξει τους διεθνείς επιθεωρητές και να πραγματοποιήσει άλματα στο πυρηνικό της πρόγραμμα, κάτι που θα μπορούσε να επαναληφθεί με την Τεχεράνη.